Onderzoeker: BBB vaart op onbehagen dat opspeelt door stikstof
Toen de Raad van State in 2019 een streep zette door het stikstofbeleid van het kabinet en daardoor voor boeren ingrijpende maatregelen in de lucht hingen, leidde dat tot massale boerenprotesten. In datzelfde jaar werd de BBB opgericht, die het ongenoegen van boeren en op het platteland tot een centraal thema maakte. In 2021 werd voorvrouw Van der Plas verkozen in de Tweede Kamer en woensdag boekte haar partij een klinkende overwinning in de Provinciale Statenverkiezingen.
De indruk genegeerd te worden door de politiek en de Randstad leeft volgens Huijsmans al langer op het platteland. "Dat gevoel is nu belangrijker voor kiezers dan ooit omdat er nu belangrijke vraagstukken spelen die gaan over regionale verdeling", aldus de onderzoeker. Zijn vermoeden is dat mensen zich buiten de grote steden ook genegeerd voelen op andere thema's, zoals het verdwijnen van buslijnen.
Juiste partij, op het juiste moment
De onderzoeker denkt dat de BBB de juiste partij op het juiste moment is voor veel kiezers omdat die zich juist profileert op plattelandsthema's die nu opspelen. Hij benadrukt wel dat er nog geen gegevens beschikbaar zijn over de achtergrond van de BBB-kiezer.
Het CDA heeft het thema stad en platteland ook naar zich toe proberen te trekken, maar heeft zo een historisch verlies niet kunnen voorkomen. Huijsmans denkt dat het CDA als regeringspartij achter het veel bekritiseerde stikstofbeleid moest staan en zich zo onvoldoende kon profileren. Wel verliest de partij al langer, ook voordat de stikstofproblematiek opspeelde.
Verschillen burgers onderling
De overwinning van de BBB is volgens Huijsmans niet alleen te verklaren door de gevoelde kloof tussen stad en platteland. Uit onderzoek blijkt dat de verschillen tussen burgers onderling binnen steden en dorpen groter zijn dan verschillen tussen inwoners van de stad en het platteland, bijvoorbeeld waar het aankomt op de afstand die praktisch geschoolden voelen tot de politiek. Deze groep weet Van der Plas ook buiten het platteland aan te spreken door de manier waarop ze praat en zich presenteert, vermoedt Huijsmans. Dat kan verklaren waarom de BBB ook in grote steden als Den Haag en Rotterdam veel stemmen heeft binnengehaald.
