De meningen: Kan iedereen wel meedoen in de samenleving?

Werkgevers willen wel, maar het wordt ze niet makkelijk gemaakt

Edwin van Scherrenburg, Werkgeversorganisatie VNO-NCW

‘Wij zijn blij dat het SCP de vinger op de zere plek legt. 60 procent van de werkgevers wil graag mensen met een beperking in dienst nemen, want de meeste bedrijven zitten te springen om extra personeel, maar slechts 19 procent lukt dit uiteindelijk, vanwege alle bureaucratie. Instanties werken te veel langs elkaar heen, waardoor werkgevers bijvoorbeeld geen zicht hebben op geschikte kandidaten. Iedere gemeente maakt bestanden op zijn eigen manier. Voor sommige werkgevers is het daardoor erg lastig. Ook de no-riskpolis (een regeling waarbij werkgevers onder meer een Ziektewet-uitkering kunnen krijgen voor werknemers met een ziekte of handicap, red.) moet beter worden geregeld. Daar wordt aan gewerkt, maar het duurt nog lang. Het werkgeverschap in Nederland is volgehangen met risico’s, het is een wonder dat bedrijven überhaupt nog mensen aan durven te nemen. Bij mensen met een beperking wordt dat extra ingewikkeld. Bovendien staan de arbeidskosten van sommige mensen niet in verhouding tot de productiviteit. Daardoor durven werkgevers het niet aan sommige groepen in dienst te nemen. Staatssecretaris Van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wil dit aanpakken, maar het moet sneller, zodat dit echt verbetert.’

Mensen met een beperking houden onze samenleving menselijk

Dominee Dick Couvee van de Pauluskerk Rotterdam, die zich inzet voor mensen met een afstand tot de samenleving

‘Het verbaast mij niets dat uit het SCP-rapport blijkt dat mensen met een beperking moeite hebben een baan te vinden. De overheid heeft zich op dit vlak teruggetrokken en je kunt deze groep niet zonder extra begeleiding en inzet laten werken. Een groot aantal werkgevers heeft in het beleid opgenomen dat ze werknemers met een beperking een plek willen bieden. Maar vaak bieden zij tijdelijk werk of beginnen zij er helemaal niet aan, omdat deze werknemers meer begeleiding nodig hebben en soms niet dezelfde kwaliteit kunnen leveren als een werknemer zonder beperking. Werkgevers denken commercieel, dus ik snap dat zij huiverig zijn eraan te beginnen. Maar zij zouden moeten bepalen welk deel van de werkzaamheden door iemand met een beperking gedaan kan worden en welk deel niet. Vervolgens is financiële steun van de overheid nodig om daadwerkelijk iemand die meer begeleiding behoeft op die werkzaamheden te zetten. Mensen met een beperking kosten niet alleen maar geld, ze voegen daadwerkelijk iets toe aan de samenleving. Omdat zij niet op een gebruikelijke manier in de maatschappij staan, bekijken zij deze kritisch. Zij kunnen de samenleving helpen menselijk te blijven. Het economisch systeem daarentegen heeft de neiging volledig dol te draaien. In de praktijk zie ik dat mensen met een beperking die geen werk kunnen vinden, dit vreselijk vinden. Het geeft hun iedere keer een signaal dat ze er niet toe doen en dat de samenleving zonder hen kan. Als je werk hebt, geeft dat een gevoel van waardigheid.’

Creëer een basisloon

@PasMelodie via Twitter

‘Participatiesamenleving werkt niet. Schaf toch eens een basisloon aan. Het geld klotst toch tegen de plinten. Ook in een tijd van een groeiende economie hebben deze mensen (mensen met een beperking, red.) nog geen kans op een baan.’

Ik baalde er hartgrondig van dat ik geen werk had

David Hakvoort (25), heeft na lang zoeken een baan als jurist

‘In maart 2018 rondde ik mijn hbo-opleiding af aan de hogeschool Windesheim en wilde ik graag aan de slag als jurist. Mijn klasgenoten vonden gemakkelijk een baan. Ik verstuurde wel dertig brieven en netwerkte me suf, maar werd nergens aangenomen. Ik heb sterk de indruk dat dat te maken heeft met het feit dat ik spastisch ben. Ik heb last van spastische bewegingen aan de linkerzijde van mijn lichaam en praat moeilijk, dus dat beïnvloedt de eerste indruk. Uiteindelijk ben ik twintig maanden werkloos geweest. Daar baalde ik hartgrondig van. Ik deed niets, zat thuis en verveelde me. Om toch iets te doen te hebben, volgde ik een cursus Frans. Een docent van Windesheim heeft mijn verhaal uiteindelijk op LinkedIn gepost en dat bericht ging meteen viral. Een werkgever nam contact met mij op en sinds 8 november werk ik als jurist. Van mijn werkgever mag ik kortere werkdagen maken, in verband met mijn energietekort. Maar mijn werk is van dezelfde kwaliteit als dat van ieder ander. Ik ben blij dat ik nu weer midden in de maatschappij sta. Maar dat heb ik echt te danken aan deze docent. Zonder zijn hulp was dit werk er niet gekomen.’

Wat is échte participatie ons waard?

Kitty Jong, vicevoorzitter van het FNV, in een opiniestuk in Trouw

‘We hádden al een participatiesamen­leving. Het ging mis toen die in wetten werd gegoten. Ouderen zijn eenzaam, we laten onze jeugd met problemen in de steek, net als onze arbeidsbeperkten die we de armoede injagen. Of zij participeren interesseert al helemaal niemand meer.

Laten we opnieuw beginnen met een plan waarin daadwerkelijk deelnemen aan de maatschappij uitgangspunt is, voor iedereen. Verhoog het mini­mumuurloon, nu rond de tien euro, naar veertien euro. Behoud de sociale werkbedrijven en vorm ze om tot ontwikkelbedrijven waar mensen met een arbeidsbeperking weer toegang toe hebben. (...) Geef mensen met een beperking recht op werk en geef jonggehandicapten het loon dat ze verdienen.

Het geld is er. De vraag is wat het ons waard is om een samenleving te hebben waarbij de kloof tussen de bevoorrechten en de kwetsbaren juist kleiner wordt. Anders betalen we uiteindelijk allemaal de rekening.’