Klonter als christenen niet samen in de Biblebelt, maar verspreid je

Als Amsterdamse predikanten moeten wij regelmatig slikken als we weer betrokken leden uit onze gemeenschappen zien vertrekken. Zij kiezen voor meer huis voor hun geld op andere plekken in het land, schonere lucht en familie in de buurt. En vaak is er dan ook nog een christelijke school of verzorgingshuis dichtbij.

Door deze beweging ligt het risico op de loer dat christelijk Nederland samenklontert in veilige havens op de Biblebelt in grote, goed georganiseerde kerken. Dit versterkt de kwetsbaarheid van de kerk in de grote steden en het ontkerkelijkte platteland. Bovendien vormt samenklontering geen garantie voor een gezond geestelijk leven.

Vorige week promoveerde Daniël Drost, docent aan het baptisten seminarium, aan de Vrije Universiteit. Zijn proefschrift onderzoekt het idee van de Amerikaanse ethicus John Howard Yoder, dat de diaspora een belangrijk element is voor de missie van de kerk; gebaseerd op Jeremia’s brief aan de Joodse ballingen in Babel, waarin hij oproept om ‘je in te zetten voor de bloei van de stad’ (Jeremia 29:7). Drost concludeert dat Yoders visie allerlei problemen heeft, maar ondanks dat heel goed aansluit bij de marginale positie van de hedendaagse kerk in het Westen.

diaspora

Deze conclusie van Drost resoneert bij ons als voorgangers in de diaspora. Wij horen bij kwetsbare gemeenschappen die inderdaad in de marge van een grote stad opereren. Als wij op zondagochtend naar onze kerken fietsen is het stil op straat, los van een paar fervente joggers en vroeg opgestane toeristen.

Natuurlijk is de diaspora ook in Oud-Beijerland en Amersfoort herkenbaar. Bijna overal in West-Europa is de kerk marginaal en is iedere betrokken gelovige hard nodig voor de opbouw en missie van de kerk. Ook beseffen we goed dat we leunen op het gebed én het geld van de grotere kerken. Toch zou een kentering van de trend om de onkerkelijke gebieden te verlaten veel kunnen betekenen. Vandaar onze oproep: aanvaard de diaspora als een roeping van God voor onze tijd en stop de samenklontering van christenen. God roept voor zijn missie altijd weer mensen om hun vertrouwde omgeving te verlaten en daarvoor zo nodig offers te brengen.

Hoe zou dit kunnen? 1. Kijk eens kritisch naar je eigen situatie: is een verhuizing naar de stad of ander ontkerkelijkt gebied niet een optie? De prijzen in de stad zijn hoog, maar voor wie vierkante meters wil offeren is er veel mogelijk. En kijk anders eens naar andere regio’s met kwetsbare kerken.

2. Zend als grote kerk in een christelijk gebied leden al dan niet tijdelijk uit naar kwetsbare gebieden. Help iemand die dat zou willen bijvoorbeeld financieel om een woning te bekostigen en zend ze uit net zoals een zendeling.

3. Doe als (groot)ouders een woningruil met je (klein)kinderen die de stad willen verlaten en op zoek zijn naar meer ruimte.

4. Laat christelijke beleggers investeren in vastgoed gericht op christelijke presentie op plekken waar dat nodig is.

Laat de kerk in Nederland een verstrooide kerk worden, net zoals het ooit begon (Handelingen 8:1). In Amsterdam en op veel andere plaatsen zien we ernaar uit.