Opinie: Eenzaamheid, wat gaan we ertegen doen?

‘Ik zit elke dag alleen. Waar vind ik een sociaal leven?’ Deze uitroep van Nadï op Twitter ontketende in augustus veel reacties. En het leverde haar daadwerkelijk contact op, ook buiten sociale media.

Haar uitroep is typerend voor een samenleving waarin steeds meer mensen zich eenzaam voelen. Niet alleen ouderen, ook jongeren ervaren ondanks de oneindige mogelijkheden van sociale media geen écht contact. Echte ontmoeting blijft vaak uit.

Een gebrek aan betekenisvolle relaties leidt tot eenzaamheid. De Bijbel vertelt ons hoe de zonde onze gemeenschap met God heeft verbroken en daardoor ook de gemeenschap met elkaar is geschonden. Ten diepste kan oog hebben voor elkaar, daarom pas echt opbloeien als we oog krijgen voor Christus. Dan worden haperende verhoudingen hersteld en rechtgezet.

geluk

Maar ook de bekende Joods-Franse filosoof Levinas stelt dat betekenis ontstaat in het gezicht van de ander. De ontmoeting met de ander geeft betekenis aan mijn bestaan. Mijn geluk ontstaat in de ontmoeting met en mijn betekenis voor de ander.

In de ik-gerichte samenleving van 2019 begrijpen we dit minder dan ooit. Steeds belangrijker is wat wij kunnen of doen, steeds minder belangrijk wie we zijn.

In de Week tegen Eenzaamheid denken we aan mensen die geen of weinig contact met anderen hebben. Het is goed dit in zo’n week nog eens extra tot ons te laten doordringen. Om er vervolgens iets aan te doen.

Eenzaamheid is een veelkoppig monster, dat niet eenvoudig te verslaan is. Het gaat over u en mij. Wat kunnen we samen doen tegen eenzaamheid?

Dit is urgent, omdat er een duidelijke relatie ligt tussen eenzaamheid en de wens om het leven maar los te laten: de leugen van een voltooid leven. Hoe voorkomen we dat mensen zich niet gezien weten en hun leven zonder betekenis achten?

taboe

Rondom eenzaamheid bestaat een taboe. De gedachte is dat iedereen een geweldig leven heeft met veel vrienden en altijd contact. Maar niemand voldoet aan dit imago. Laten we stoppen om onszelf of elkaar eenzaam te maken. Zoek elkaar op. Zie om naar ook de meest kwetsbaren in onze samenleving. Ga eens op bezoek bij mensen van wie jij denkt dat ze dat nodig hebben. Of meld je aan als vrijwilliger om mensen die moeilijk contact maken, te bezoeken. Je zult zien dat je er zelf ook gelukkig van wordt. In het gezicht van de ander krijgt jouw leven betekenis.

Ervaar je zelf eenzaamheid en vind je het lastig om dit alleen aan te pakken? Aarzel dan niet en schakel iemand in, bijvoorbeeld via de kerk, die jou kan stimuleren (een steuntje in de rug). Uit ervaring weten we en we horen vaak dat veel mensen graag een steentje willen bijdragen.

Hoe zet je die eerste stap? En hoe kun je langdurig de stap blijven zetten? Lukt het op basis van je eigen netwerk niet, dan helpen organisaties zoals HiP en NPV-Zorg voor het leven, je graag een (getrainde, vrijwillige) begeleider te vinden. Kom in beweging!