De twijfelachtige erfenis van Charles Darwins racisme, dat benoemd moet worden in de geschiedenisboeken

Opinie
In de biologische leerboeken wordt Darwin geprezen als de geniale grondlegger van de moderne biologie. Het zou echter passender zijn om naar hem te verwijzen als de notoire aanstichter van het wetenschappelijk racisme.
Ard Jan Biemond • buitenpromovendus aan de Erasmus School of Philosophy
zaterdag 28 januari 2023 om 14:00
Het standbeeld van Charles Darwin in het Brits natuurhistorisch museum te Londen. 'Wat Darwins racisme zo problematisch maakt, is dat het geen verwaarloosbaar aspect maar de centrale argumentatie van zijn theorie is.'
Het standbeeld van Charles Darwin in het Brits natuurhistorisch museum te Londen. 'Wat Darwins racisme zo problematisch maakt, is dat het geen verwaarloosbaar aspect maar de centrale argumentatie van zijn theorie is.' beeld anp / John Walton

Aan de argeloze lezer van Over het ontstaan van soorten zal de enkele racistische opmerking niet opvallen. Wie echter Charles Darwins (1809-1882) Over de afstamming van de mens opslaat, wrijft zich nog eens de ogen uit. Is het werkelijk mogelijk dat iets ‘wetenschappelijks’ zo racistisch is? 

Centraal in het boek staat de racistische vergelijking van beschaafde (lees: blanke) mensen, wilden (zoals ‘negers’ en ‘indianen’) en apen en honden. Daaruit zou moeten blijken dat wilden dicht bij apen staan, en beschaafde mensen ver daarboven. 

Darwin suggereert bijvoorbeeld dat ‘een oude hond met een uitstekend geheugen en enige verbeeldingskracht’ hoger staat dan ‘de afgebeulde vrouw van een ontaarde Australische wilde, die niet abstract kan denke..

Dit is een opiniebijdrage. De mening van de auteur is niet per se het standpunt van de redactie. Wilt u reageren? Stuur dan een brief (maximaal 200 woorden) naar opinie@nd.nl
Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Afbeelding

De Bijbel is geen boek over seksuologie. Christenen moeten ook andere kennis gebruiken

Als het over eten en drinken gaat, baseren christenen zich niet alleen op de Bijbel maar ook op andere kennis. Het bevreemdt Tineke van der Veer dat ze dat niet doen als het gaat om een andere basisbehoefte: seks.

Afbeelding

Het is tijd om het voor de das op te nemen: Er ís helemaal geen dassenprobleem

Het is tijd om het voor de das op te nemen, stelt Arend Spijker, voorzitter van Das&Vecht. Er is namelijk helemaal geen dassenprobleem.

Afbeelding

Instanties moeten zich bekeren. Ook voor hen geldt: je hebt geen naaste, maar je bent er een

Het voorstel van Jasper van den Bovenkamp om elke ambtenaar verplicht ieder jaar huisbezoeken af te laten leggen bij mensen in armoede verdient navolging. Instanties zullen zich moeten bekeren, betoogt Arjan van den Os.

Afbeelding

Verzetsmensen leren je de les van morele waarden die het persoonlijk leven te boven gaan

De ouders van Joke Scheepstra zaten in de Tweede Wereldoorlog beiden in het verzet. Zij weet wat het belang is van de les van verzetsmensen en is ook daarom verontwaardigd dat de NTR tv-kijkers die kans ontneemt.

Afbeelding

'Stilstaan is ook vooruitgaan', is een mooie slogan voor de spirituele zorg

Zorgverleners geven aan dat ze vaak niet durven te vragen hoe het met een patiënt gaat, uit angst dat er dan een verhaal naar boven komt dat té zwaar om dragen is. Maar die onmacht is óók bevrijdend, stelt Lindsy Desmet.

Afbeelding

Verschillende overheden met gedeelde verantwoordelijkheid. Is dat eigenlijk wel handig?

Is besturen door zowel Rijk als provincie wel zo aantrekkelijk? Het klinkt als een mooi ideaal (alle overheden naast elkaar!), maar politiek kan het een mijnenveld opleveren, stelt Yourai Mol.