Drama en dans

Er is ‘onvoldoende Bijbelse grond’ om dans en drama een plek te geven in de eredienst. Dat sprak de christelijk-gereformeerde synode donderdag uit. Met zo’n benadering zet je hoog in. In de eredienst mag je dan alleen doen wat de Bijbel zelf aangeeft. Maar is er Bijbelse grond om de Psalmen – met hun veelkleurige inhoud en emoties – om te zetten in berijmde gezangen die allemaal ongeveer hetzelfde klinken? Of om een halfuur te preken? Vergeleken met Paulus in Troas (Handelingen 20) is dat rijkelijk kort. Jezus zelf geeft één aanwijzing voor de eredienst: avondmaal vieren. Dat doet de gereformeerde traditie dan weer niet zo vaak. Paulus duidt aan dat ‘iedereen iets bijdraagt’ als de gemeente samenkomt. Ook dat gebeurt zelden.

In de gereformeerde eredienst staat het Woord centraal. Maar dat is wat anders dan ‘woorden’. Het is het Woord van God dat mens is geworden, onder ons gewoond heeft, kinderen zegende, met zondaren at en de geest gaf aan een houten kruis. Het geloof is uit het gehoor, zegt Paulus. Dat is logisch: hoe kun je het evangelie aanvaarden als je er niet van gehoord hebt? Onze cultuur spreekt niet alleen Nederlands, maar ook de taal van beelden, symbolen en handelingen. Dit synodebesluit kan pogingen om Gods boodschap kracht bij te zetten, de pas afsnijden.

En toen dat besluit gevallen was, gebeurde er iets. Er kwam pijn op tafel en gevoelens van afwijzing. Synodeleden erkenden over en weer dat ze het moeilijk vonden het met elkaar uit te houden; maar ze wilden het wel.

De CGK zijn een klein, maar geschakeerd kerkgenootschap. Er is weleens gezinspeeld op een herverkaveling op het gereformeerde erf. De ‘moderne’ vleugel zou het kunnen vinden met de vrijgemaakt- en Nederlands-gereformeerden, de ‘bevindelijke’ vleugel meer richting de hersteld-hervormden. Maar misschien kunnen de christelijk-gereformeerden juist een voorbeeld van eenheid zijn – ook breder dan zijzelf. Een kerk met liefde voor Jezus, voor de Schrift en voor de wereld, met onderlinge verschillen waarvoor je elkaar niet loslaat. Kerk in de ruimte van de Geest.

Nu kijken we nog in een wazige spiegel, nu is ons kennen nog beperkt – dat zegt Paulus ook. Het zou helpen als kerkelijke besluitvorming iets van die behoedzaamheid zou hebben. Niet: de Bijbel geeft geen grond, maar: wij hechten aan traditie en zien leeuwen en beren langs de weg. Niet: overdopen is een ‘ernstige zonde’ (zoals de synode van de Gereformeerde Gemeenten deze week uitsprak), maar: wij zien er geen ruimte voor – al zijn we blij met de vernieuwing van je geloof.

Straks pas zullen we volledig kennen, zoals we zelf gekend zijn.