Commentaar: De Luisterlijn van Kerst

Sinds het uitbreken van de burgeroorlog in Jemen, zijn zeventigduizend mensen omgekomen of gewond geraakt door gevechtshandelingen, onder wie negenduizend kinderen. Het zijn cijfers die de Wereldgezondheidsorganisatie twee weken geleden presenteerde. Hulporganisatie Save the Children kwam in november met nog veel schokkender gegevens. Door de oorlog zijn al 85.000 jonge Jemenitische kinderen gestorven vanwege acute ondervoeding. Honger dus.

Zomaar wat kille cijfers van een oorlog die maar relatief weinig aandacht krijgt. Misschien is het ook onze ‘overlevingsstrategie’; dat we het leed van de wereld niet in volle omvang tot ons laten doordringen.

Leed van anderen kan ook op de achtergrond raken, als we zelf met pijn, verdriet of verlies te maken hebben. Die gevoelens mogen er zijn; leed kan nooit tegen ander leed worden weggestreept.

Pijn en verdriet kunnen plotsklaps het leven gaan beheersen. Maar ze kunnen ook langzaam binnensluipen. Door een ziekte die je steeds meer in zijn greep krijgt. Door het verlies van steeds meer dierbaren, waardoor eenzaamheid gestaag groeit. Of doordat je leven niet die wending nam, waar je op hoopte.

Terwijl grote oorlogsconflicten onze machteloosheid illustreren, kunnen we zeker in situaties dichter bij huis verschil maken. Afgelopen week werd bekend dat steeds vaker wordt gebeld of gechat met de Luisterlijn (voorheen Sensoor). Het gaat intussen om honderdduizenden gesprekken per jaar, die gevoerd worden door nu zo’n vijftienhonderd vrijwilligers.

Eenzaamheid, depressie en relatieproblemen bijvoorbeeld, kunnen anoniem worden besproken, als je even niemand anders hebt om op terug te vallen. In een geseculariseerde samenleving krijgt zo het luisterend oor – ook een belangrijke functie van de kerk – opnieuw vorm. Als mensen daarmee enigszins geholpen zijn, is het ‘succes’ van de Luisterlijn toch iets om blij mee te zijn. Omdat een flink deel van de oproepen niet kan worden beantwoord, zijn minstens duizend extra vrijwilligers nodig. Iets om over na te denken met Kerst.

In het naast andere mensen gaan staan, door simpelweg te luisteren bijvoorbeeld, kunnen we iets laten zien van het Kind. Geboren in een verloren wereld, te midden van oorlog, van allerlei beslommeringen, van groot en kleiner verdriet. God zelf komt naar ons toe met Kerst. Tastbaar dichtbij voor de herders die Hem komen aanbidden, maar ook voor ons. Dit Kind brengt overvloedig mee waaraan op aarde zo’n schrijnend gebrek is: genade, troost en vrede. Zodat je alles wat je boven het hoofd groeit en niet begrijpt, bij Hem kwijt kunt. Over een Luisterlijn gesproken.