Commentaar: Hoofdstedelijke jungle

De binnenstad van Amsterdam wordt uitgebuit. En heel wat mensen die er werken, worden ook uitgebuit. De stad lijdt onder te grote bezoekersaantallen, en met name prostituees lijden door het gedrag van een deel van die bezoekers. Dan gaat het niet alleen om klanten met losse handjes, maar ook om gezinnen met kinderen die prostituees ‘gezellig’ fotograferen en filmen.

Wat is dat toch voor iets raars, dat we ons in Amsterdam vergapen aan dingen die niet deugen? De ombudsman van de stad, Arre Zuurmond, verbaasde zich er ook over, en suggereert een leeftijdsgrens in te stellen voor het gebied. Beter nog zou zijn als ouders en hun kroost er gewoon uit zichzelf wegblijven.

Zuurmond woonde een tijdlang in de rosse buurt, om zelf te ervaren hoe het leven daar is. In een rapport schrijft hij nu dat klagende bewoners gelijk hebben: de binnenstad is vaak een urban jungle. De normloosheid die er heerst, wordt het meest uitgeleefd op seks­werkers en handhavers, zegt Zuurmond.

Het schrijnende is natuurlijk dat de misstanden al jarenlang bekend zijn. Huidig PvdA-leider Lodewijk ­Asscher bond als jonge wethouder al de strijd aan met de criminaliteit op de Wallen. Maar de ingrepen die sindsdien zijn gedaan, hebben het probleem eerder verergerd. Want als je – zoals is gebeurd – prostitutieramen in een kleiner gebied concentreert, wordt het aantal bezoekers in juist dat gebied groter.

Verder beschrijft Zuurmond treffend hoe het toerisme steeds verder uitdijt. Met name Britten kunnen goedkoop naar Amsterdam vliegen, wat bijvoorbeeld leidt tot weinig verheffende vrijgezellenfeestjes, inclusief piemelpak en bruidssluier. Dat Zuurmond gewoon opschreef wat hij zag, zoals de yellow river van wildplassers of straalbezopen toeristen die door de straat loopt, maakt zijn rapport sterk en alarmerend tegelijk.

Wil je een stad zijn waar ‘alles kan en alles mag’? Want dat is nu het imago van Amsterdam, schrijft Zuurmond. Het heeft er volgens hem toe geleid dat de binnenstad ‘overbegraasd’ is en uitgeput raakt.

Burgemeester Femke Halsema heeft in een eerste ­reactie gezegd dat het karakter van het gebied moet veranderen. Meer aandacht voor cultuurhistorisch ­erfgoed, minder voor plat toeristisch vermaak. Dat is een begin, maar er is meer nodig.

Halsema staat bekend als voorvechter van vrijheid van het individu. Dit ideaal wordt op de Wallen voortdurend en grof geschonden. De aanpak van misstanden vergt een lange adem, maar ook moed om in te gaan tegen het normloze vrijheidsdenken dat onder meer in Halsema’s politieke achterland veel te lang is gekoesterd. De Amsterdamse ombudsman ontmantelt het nu.