‘Ich nicht’, zo typeerde de Duitse historicus Joachim Fest zijn jeugd in nazi-Duitsland. ‘Nie wieder’ staat er op de gedenksteen voor het geboortehuis van Hitler. ‘Wir haben es nicht gewusst’, zeiden Duitsers na 1945, geconfronteerd met de Holocaust. Driemaal een ontkenning inzake het nationaalsocialisme: ik heb niet meegedaan, het mag niet meer gebeuren en we wisten niets van de misdaden af. Het Derde Rijk was wel in jaartallen te omschrijven en kende wel een locatie, maar het behoorde niet bij ons, het had plaatsgevonden buiten onze orde. Duitsland was in de negentiende eeuw een Sonderweg ingeslagen, zeiden veroordelende Duitse historici een halve eeuw geleden, vreemd aan de overige Europese (en Duitse) geschiedenis.
een gelukkige onbezorg..
Meld u aan voor onze nieuwsbrief en lees dit artikel gratis
Bij het aanmelden gaat u akkoord met onze privacyverklaring en de algemene voorwaarden .