'Armen zijn slachtoffers, geen daders'
Het aantal gezinnen dat in armoede leeft, is toegenomen, bleek deze week uit de Armoedemonitor 2005. Het kabinet doet te weinig om armoede aan te pakken, vindt het Sociaal Cultureel Planbureau. Is het je eigen schuld als je arm bent in Nederland?
Evelyn Schwarz, diaconaal consulent arbeidspastoraat van de Protestantse Kerk Amsterdam:
,,Wat kun je er aan doen als je een slechte gezondheid hebt of niet goed kunt leren? Maar Nederland is een kenniseconomie en dus hebben mensen met een lage opleiding het moeilijker. Wat moet je als je een vmbo-opleiding hebt en geen werk kunt vinden? Dan is armoede niet je eigen schuld. Het armoedebeleid van de overheid heeft geen oog voor deze mensen. De Melkert-banen worden bijvoorbeeld afgebouwd. Mensen lopen sneller financieel vast. Ik kom bij gezinnen waar het een grote financiële ramp is als een kind zijn schooltas verliest. Dan moet er een nieuwe komen, terwijl er geen geld voor is. Het budget van de diaconie Amsterdam slinkt door de groeiende armoede te snel. Ons jaarbudget was in juli al op.''
Dr. Raf Janssen, socioloog en secretaris van de Sociale Alliantie, een netwerk dat zich inzet voor sociale rechtvaardigheid:
,,Iedereen moet zijn eigen broek ophouden, is de huidige teneur. En wie dat niet kan, heeft dat aan zichzelf te wijten. Eigen schuld, dikke bult, vindt men. Ik verzet mij tegen die gedachte. In een samenleving gaat het om samen leven, ook met mensen die niet als 'topper' presteren. Ik ben opgegroeid op het platteland. Daar liep bij iedere boerenfamilie wel iemand met een 'gebrek', een verstandelijke handicap bijvoorbeeld. Die mensen deden gewoon mee. Nu zeggen we: 'je staat me in de weg'.''
Dinsdag vergaderde de Sociale Alliantie met staatssecretaris Van Hoof van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. ,,Zijn boodschap is: werk, werk en nog eens werk. Het minimum is volgens hem genoeg om van te leven. Maar de praktijk wijst anders uit. Op de huidige arbeidsmarkt is er alleen plaats voor toppers. Er zijn genoeg armen die hard werken, maar de lasten toch niet kunnen dragen. Hen zien wij als daders, mensen voor wie wij belastinggeld moeten betalen. Terwijl wij hen vroeger als slachtoffer zagen. Het geld is de nieuwe god geworden. Daarvoor worden menselijke waarden aan de kant gezet.''
Elske Hielkema, woordvoerder van de Sociale Verzekeringsbank houdt zich op de vlakte:
,,Als samenleving hebben we afgesproken dat iedereen recht heeft op een bepaald minimum bestaansniveau. Voor mensen die daarin niet zelf kunnen voorzien, bestaan er regelingen, zoals de bijstand. De SVB verzorgt een aantal regelingen die zijn gebaseerd op solidariteit, zoals de AOW. Wij zien wel dat er steeds meer mensen komen met een gekorte AOW. Dat zijn vooral mensen van buitenlandse afkomst die aankloppen bij de bijstand voor aanvulling. Daaruit kun je opmaken dat er sprake is van inkomensachteruitgang. Het is goed te weten dat er regelingen zijn die mensen daarin ondersteunen.''