Nieuwste parochie in Limburg is Pools
Bijna een kwarteeuw kwam er in het bisdom Roermond geen nieuwe parochie bij. Morgen verandert dat. Een plechtige mis in Sint Joannes Evangelist, de rooms-katholieke kerk van Meterik, is de start van een parochie die de Polen in Limburg een geestelijk gezicht geeft.
METERIK - Kaal is de mis niet: er is een Pools oogstfeest en een folkgroep van bergbewoners, de kapela g&243;ralska Banachowa, treedt op te midden van kraampjes met Poolse culturele waren. ,,De laatste nieuwe parochie was Gennep-Zuid, ver voor mijn tijd'', zei een verheugde vicaris-generaal Schnackers gisteren in multifunctioneel centrum De Meulewiek in Meterik.
Meterik ligt in de gemeente Horst aan de Maas. Daar wonen veel Polen en werken nog meer Polen in de aspergeteelt. Maar ook in Venlo, bij Océ, werken veel Polen. Een van hen is Gregorz Czerwinski, die deze parochie graag wilde. ,,Veel Polen willen zielzorg in de eigen taal, maar ook contacten met Nederlanders en Nederlands leren. We fungeren als kerk, maar ook als netwerk zodat mensen niet vereenzamen en hulp kunnen krijgen bij allerlei administratieve zaken.''
Nu al komen er elke zondag tot driehonderd mensen naar de Poolse mis in Meterik. ,,Juist onder de mensen die seizoensarbeid verrichten, is de behoefte aan contact groot en trekt het netwerk en de hele Poolse sfeer van zo'n mis sterk'', zegt Czerwinski.
In Limburg (het bisdom Roermond valt samen met de grenzen van de provincie) wonen enkele duizenden Polen. Een klein deel van hen bestaat uit oude mensen die ooit in de mijnen in het zuiden van Limburg werkten. Hun nakomelingen zijn dikwijls helemaal vernederlandst. Zelf zijn ze dat niet en ze hechten - soms al ver over de tachtig - aan de eigen kerk en het eigen land, zegt pastoor Krzysztof Obiedzinski.
Hij is 37 en doorliep het seminarie van de Societas Christi pro Emigrationibus in Poznan. Die voorziet Poolse parochies in het buitenland van priesters en advies. In de jaren negentig was Obiedzinski kapelaan in Szczecin en studeerde filosofie. Sinds 2000 woont en werkt de Poolse pastor in Nederland; hij verhuist binnenkort van Sittard naar Meterik dat als klein dorp snel dreigt uit te groeien tot centrum van de Poolse gemeenschap in Zuid-Oost Nederland.
Aantrekkelijk
,,Wij willen als kerk graag aantrekkelijk zijn en ons niet verstoppen. Dus zullen we de lokale media benaderen en ook graag contact leggen met Nederlandse gelovigen en niet-kerkelijke mensen om ons heen. Gelukkig hebben we een willig oor bij werkgevers, gemeenten en uitzendbureaus, ook Otto in Venray'', zegt Czerwinski. Obiedzinski wil vanuit het noorden het zuiden van Limburg niet vergeten. Ook in Eygelshoven, waar zo'n honderd merendeels bejaarde Polen wekelijks bijeenkomt voor de mis. ,,Ik heb net nog een dienst geleid in de H. Jan de Doper-kerk. Een begrafenisdienst, ja.''
Het valt niet op, maar in het zuiden van Nederland kerken op wel vijftien plekken Polen, eens per maand of per week. Ze gebruiken altijd de kerken van de plaatselijke parochies, in Brunssum, Nistelrode, Arcen, Berkel-Enschot, Eindhoven en Maastricht. Dat gaat vaak voor niets, maar daar komt verandering in. Polen hoort nu bij de Europese Unie en de Polen zijn 'niet zielig meer', zegt deken Merkx van Horst. Daarom gaat aan de organisatie van de mis een pittig overleg vooraf. En de Poolse pastoor wil ook graag iets meer dan een tweekamerwoning zonder douche.
Het komt goed, besluiten de gesprekspartners. Want behalve Polen en Nederlanders zijn ze hier vooral Limburgers.
Vrome non
Officieel gaat het bij de nieuwe parochie in Limburg om de 'personele quasi-parochie' van de H. Faustyna Kowalska van de Goddelijke Barmhartigheid voor Poolssprekende rooms-katholieken in de provincie Limburg, die ontstaat door een convenant tussen het bisdom Roermond en de stichting ARKA (Aktiviteiten, Rekreatie, Kultuur en Advies).
Jos Jenniskens bestiert die club, waarin Horst, bedrijfsleven en lokaal welzijnswerk leefbaarheidsprojecten opzetten, met Europees geld van het regionale deelfonds Leader+. 'Arka' is Pools voor 'ark'. Maar die naam hoort in Nederland al bij een stichting die wilde dieren uitzet. Bisschop Frans Wiertz dacht aan Maximilian Kolbe als naamgever voor de parochie, maar de Polen zelf hielden vast aan Faustyna Kowalska.
Zij was een intens vrome non in een klooster bij Krak&243;w die een eeuw geleden een visioen ontving waarin ze de opdracht kreeg werken van barnhartigheid te verrichten. Ze is door paus Johannes Paulus II heilig verklaard en haar naamdag is 8 oktober.
