Tweede Kamer wil geen verbod op thuisonderwijs
Een dag lang debatteerde de Tweede Kamer maandag met staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs) over onderwijsvrijheid. Uitgangspunt was een advies van Onderwijsraad over de toekomst van artikel 23 van de Grondwet.
De raad stelde voor het stichten van bijzondere scholen niet langer te beperken tot een aantal godsdienstige richtingen, maar het voor elke groep ouders mogelijk te maken een school op te richten rond een levensbeschouwelijk of pedagogisch concept. Kort voor het debat haalde de PvdA echter weer een oud initiatief-wetsvoorstel uit de kast, dat aan bijzondere scholen de verplichting wil opleggen alle leerlingen te accepteren. Een groot deel van de discussie spitste zich dan ook toe op dit 'oude' plan, dat al tien jaar op de plank ligt in de Kamer.
verworden
PvdA-Kamerlid Loes Ypma, die het voorstel samen met D66, SP en GroenLinks wil indienen, vindt dat artikel 23 is 'verworden' tot een recht voor schoolbesturen om ouders te kiezen, terwijl het een recht van ouders zou moeten zijn om een school te kiezen. Bijzondere scholen mogen volgens haar niet verder gaan dan ouders te vragen de grondslag te onderschrijven.
De christelijke partijen wierpen haar tegen dat hier de onderwijsvrijheid in de kern wordt aangetast. 'Een kleine groep scholen gaat zo ver dat ze van ouders vragen de grondslag te onderschrijven', stelde Michel Rog (CDA). 'Dat gaat ver, maar raakt de identiteit van die scholen. Onderwijsvrijheid houdt in dat zij dat recht hebben.' Joël Voordewind (ChristenUnie) vroeg zich af of een joodse school dan ook islamitische leerlingen moet aannemen. Ook de PVV schaarde zich in het kamp van de christelijke partijen.
Staatssecretaris Dekker vroeg zich af voor welk probleem een acceptatieplicht een oplossing biedt. 'Waar speelt dit probleem feitelijk?'. Maar zijn partijgenoot, VVD-Kamerlid Karin Straus, zei een acceptatieplicht een 'prima idee' te vinden. 'Respecteren van de grondslag is voldoende', vindt ze. Als de indieners een wet weten te formuleren waar ook de liberalen zich achter scharen, is er een Kamermeerderheid voor. Wel wordt vooraf een advies gevraagd aan de Onderwijsraad, waardoor het nog wel even kan duren voor het zover is.
thuisonderwijs
In reactie op het advies van de Onderwijsraad had de staatssecretaris bekendgemaakt dat hij de mogelijkheid voor thuisonderwijs wil afschaffen. Ouders kunnen nu op grond van een richtingsbezwaar vrijstelling krijgen van de leerplicht. Daarvan maken sommige ouders misbruik, aldus Dekker. De Tweede Kamer oordeelde echter unaniem dat er een mogelijkheid moet blijven voor thuisonderwijs. De meeste partijen pleiten voor inspectietoezicht op deze vorm van onderwijs.
Straus stelde voor thuisonderwijs te definiëren als 'afstandsonderwijs'. Het zou wat haar betreft niet alleen mogelijk moeten zijn om religieuze redenen, maar ook als er een bijvoorbeeld medische reden is. 'Wel moet het altijd een uitzondering blijven.' Dekker zegde toe opnieuw onderzoek te doen naar de mogelijkheden van thuisonderwijs, maar bleef terughoudend.
Leerlingvervoer
Het door de overheid bekostigde leerlingenvervoer op grond van geloofsovertuiging blijft voorlopig nog bestaan. Hoewel de meeste seculiere partijen vinden dat ouders dit zelf moeten betalen, gaat staatssecretaris Sander Dekker, op verzoek van PvdA en VVD, eerst onderzoek doen naar een aantal mogelijke scenario's. Zelf vindt Dekker ook dat de overheid hiervoor eigenlijk niet moet opdraaien, maar hij vindt dit niet het goede moment dit vervoer af te schaffen. Dat heeft te maken met de maatregelen rond de bevolkingskrimp. Veel scholen in krimpgebieden moeten daardoor fuseren of sluiten. 'Ik wil die initiatieven nu niet belasten met een principiële discussie over leerlingenvervoer', aldus de staatssecretaris.
