Oud-ministers zoeken baan
De politiek is een onvoorspelbaar bedrijf. Het ene moment regeer je het land, op het andere moment verlies je je baan als minister. Met het aantreden van het nieuwe kabinet zijn er twaalf bewindspersonen werkloos, tien CDAers en twee VVDers. Zij hoeven echter niet als de doorsnee werkloze in kaartenbakken te zoeken naar een andere job. Outplacementbureau Van Ede & Partners begeleidt politieke ambtsdragers als Kamerleden en ministers bij het zoeken naar een nieuwe baan, in opdracht van de overheid.
Ze komen allemaal bij Carina Benninga, directeur van de Amsterdamse vestiging. Ex-bewindslieden moeten zich na drie maanden na hun ontslag bij haar melden. Eerder geldt geen sollicitatieplicht. Bij mij aan tafel kijken we: Wat is de volgende stap? Kunnen mensen direct verder of moeten ze eerst afkicken? Dat hangt af van de energie die iemand heeft. Stond iemand al die jaren in de spotlights of heeft hij in de luwte geopereerd? We analyseren of iemand al zin heeft in een volgende baan, zegt Benninga. Zo nee, dan krijgt iemand de tijd om af te kicken. Zo ja, dan komt ons netwerk in beweging. Wij komen met ideeën waar mensen zelf soms niet op komen: extra leiderschapstraining, zicht op werk in een andere branche, het oppakken van een studie.
Hoe Benninga mensen weer aan werk helpt, verschilt van persoon tot persoon. Ex-bewindslieden en ex-Kamerleden zijn high potentials: mensen met veel kwaliteiten, kennis en kunde. De ervaring leert dat veel bedrijven intussen al proberen zo iemand binnen te halen. Of iemand begint zijn eigen bedrijf, bijvoorbeeld als dagvoorzitter. Sommigen gaan door naar Europese banen, weet Benninga uit haar contacten met oud-Kamerleden. Tot op heden begeleidde ze nog niemand rechtstreeks vanuit een ministerschap. Dat gaat nu voor het eerst gebeuren als de twaalf niet binnen drie maanden een baan hebben. De afspraak met het bureau is pas gemaakt onder Rutte 1.
Als mensen niet benaderd worden door headhunters, bedrijven of organisaties, is er het netwerk van Van Ede & Partners waaruit mogelijk banen te vergeven zijn. Werkweigeraars heeft Benninga niet gehad bij de ruim dertig ex-politici die zij heeft gezien. Die mensen willen iets betekenen voor de maatschappij. Veel ex-politici die Van Ede & Partners heeft geplaatst komen terecht in bestuursfuncties in de zorg en de onderwijssector. De snelheid waarmee ze een andere baan vinden, wisselt. Er zijn er die heel snel iets anders hebben, anderen hebben meer tijd nodig om te onderzoeken wat hun volgende stap is. Ik heb iemand gehad die echt bij moest komen. Toen die fit was, kon die snel aan de slag.
nevenfuncties
Voormalig minister van Jeugd en Gezin André Rouvoet ging in 2010 terug de Kamer in. Op 29 april 2011 besloot hij op te stappen als fractievoorzitter van de ChristenUnie. Vanaf 1 mei zijn de telefoon en de mail gaan lopen. Veel nevenfuncties werden me aangeboden, rijp en groen, in raden van toezicht, al of niet met vergoeding, uitgevers die belden. Ik schat dat ik voor zeker 40 tot 50 besturen en raden van toezicht ben benaderd. Meestal als voorzitter; omdat je oud-minister bent. Dat heeft me verrast. Er zat ook een flink aantal headhunters bij. Ik heb er met een paar gebeld en met oud-collegas om te vragen hoe je het het beste aanpakt om een andere baan te vinden, zegt Rouvoet.
Het concrete aantal functies dat hij wilde overwegen, viel hem tegen. Logisch, het was tegen de zomer toen ik opstapte, dan ligt veel stil. En ik wilde ook eerst verhuizen. In september heb ik over twee of drie functies nagedacht. Voor hem gold de sollicitatieplicht, dus hij moest naar Van Ede & Partners voor een intakegesprek. Dat heb ik ook netjes gedaan, maar ik was ondertussen al in gesprek met Zorgverzekeraars Nederland. Dat contact is uitgemond in zijn huidige baan.
Rouvoet kent het gevoel van afkicken. De eerste reflex bij reuring in Den Haag was: Ernaartoe. Je moet eraan wennen dat de dynamiek buiten Den Haag minder is. Afgelopen april was ik op weg naar een congres in Bussum toen Rutte het ontslag van zijn kabinet aanbood. Mijn eerste gedachte was: Als een haas naar Den Haag. Daarna: O nee, ik moet naar Bussum. Dat vertelde ik op het congres. Na mij sprak Wouter Bos. Die kreeg ook de vraag of het niet gek voelde niet in Den Haag te zijn. Sterker nog, zei Wouter, ik was op weg naar Den Haag maar ik zag Rouvoet de andere kant op rijden. Dus toen ben ik ook gekeerd.
wachtgeld
Voor ministers en staatssecretarissen geldt een wachtgeldregeling die het eerste jaar 80 procent en daarna 70 procent is van hun laatste salaris. Voor een minister was dat per jaar 144.000 euro, voor een staatssecretaris 130.000 euro. De duur is afhankelijk van het aantal dienstjaren maar is maximaal 38 maanden, net zoals de WW. Het wachtgeld wordt gekort met inkomsten uit een nieuwe baan. Als die wegvalt, wordt de uitkering hervat.
werkloos
Van het eerste kabinet-Rutte zijn zes CDA-ministers werkloos (Maxime Verhagen, Marja van Bijsterveldt, Liesbeth Spies, Gerd Leers, Jan Kees de Jager en Hans Hillen), vier CDA-staatssecretarissen (Ben Knapen, Henk Bleker, Joop Atsma en Marlies Veldhuijzen van Zanten-Hyllner), VVD-minister Uri Rosenthal en VVD-staatssecretaris Paul de Krom. CDAer Hillen hoeft niet per se aan de bak, hij is afgelopen zomer 65 jaar geworden.