Burgemeester: grootste bezuiniging ben ik zelf

'Het is heel bijzonder om in een leeg gemeentehuis te komen', zegt burgemeester Marianne Schuurmans van de gemeente Millingen aan de Rijn. 'Alleen wij vieren zitten er nog.'

Met die vier doelt ze op zichzelf en de drie wethouders van de gemeente. De gemeente heeft in 2009 alle ambtelijke taken aan de gemeente Groesbeek overgedragen. Wat Schuurmans betreft vertrekken na de ambtenaren ook de bestuurders zo snel mogelijk uit het gemeentehuis. Gisteren stuurde ze een brief aan minister Donner (Binnenlandse Zaken) en de Statenfracties van Gelderland met het verzoek of zij mee willen werken aan het opheffen van Millingen aan de Rijn.

'Dit is de enige substantiële bezuiniging die we nog op kunnen brengen, zonder in basisvoorzieningen van de inwoners te snijden. De grootste bezuiniging zijn wij zelf. Als het gemeentebestuur en de gemeenteraad zichzelf opheffen, levert dat 700.000 euro per jaar op. Millingen aan de Rijn is te klein voor een eigen bestuur.'

niet uit de rode cijfers

De gemeente probeert al sinds 2007 de begroting op orde te krijgen, maar ook met het meest sobere beleid komt de afdeling financiën niet uit de rode cijfers. 'Onze begroting bedraagt voor dit jaar 10 miljoen en we weten nu al dat we ongeveer 1,4 miljoen euro tekort komen. Uit een inspectie van de provincie blijkt al dat het niet onze eigen schuld is. Wij verstrekken bijna geen subsidies.'

Volgens de burgemeester is haar gemeente in de financiële problemen gekomen toen het Rijk enkele jaren geleden grote wetten als de Wet Maatschappelijke Ondersteuning overdroeg aan gemeenten. 'We hebben uitgerekend dat we per jaar honderd euro per inwoner tekort komen om aan onze wettelijke taken te voldoen. Het rekensysteem waarmee het Rijksgeld onder gemeenten wordt verdeeld klopt niet meer voor kleine gemeenten zoals wij. We hebben geen mogelijkheden voor bouwprojecten en ook relatief weinig inwoners waarvan we ozb kunnen heffen.'

herindelen

In februari 2010 kwam de gemeenteraad van Millingen tot de conclusie dat het zo niet langer kon en er moest worden gefuseerd met het naburige Ubbergen en Groesbeek. Beide buurgemeenten hielden de boot af en de provincie wilde niets afdwingen. 'In het coalitieprogramma van de vorige Gedeputeerde Staten stond dat er alleen herindeling mocht plaatsvinden als alle partijen ermee instemmen. Omdat er nu een nieuwe coalitie moet worden gevormd, schrijven we de Statenleden aan met onze situatie rekening te houden bij de onderhandelingen.'

De onderhandelingen zijn nog niet toe aan inhoudelijke invulling, zegt VVD-fractievoorzitter Conny Bieze. Als grootste Statenfractie neemt haar partij het voortouw. De VVD zat niet in de vorige coalitie. 'Maar de VVD is ook van mening dat herindelingsinitiatieven van onderop moeten komen. In Millingen, waar de bestuurders als laatste redmiddel het gemeentehuis weg willen bezuinigen, zie ik het initiatief écht van onderop komen. In zo'n geval vind ik het wel legitiem als de provincie hen daarin helpt en niet zoals de afgelopen vier jaar helemaal niets doet. De provincie moet dus niets afdwingen, maar zich wel actief met de problematiek bemoeien.' Bieze sluit niet uit dat in de komende coalitieperiode meer gemeenten in de problemen komen door de bezuinigingen.

Millingen wil verder dat minister Donner de gemeente helpt de schulden weg te werken, zodat ze een meer aantrekkelijke fusiepartner wordt. Volgens politicoloog Peter Castenmiller kan dat alleen als alle andere gemeenten daarin bijdragen via het gemeentefonds. 'Dat doet in deze tijd van bezuinigingen een zwaar beroep op hun solidariteit.'

Als Millingen de financiën op orde heeft, is een fusie echter nog lang geen feit. 'Mocht er een officieel verzoek komen, dan zal ons antwoord zijn dat er geen behoefte aan herindeling is, omdat onze gemeente heel sterk uit de bestuurskrachtmeting kwam', laat Paul Wilbers, burgemeester van Ubbergen, via zijn woordvoerder weten. Volgens hem zijn de rollen nu omgekeerd. 'Twintig jaar geleden wilden wij fuseren, maar Millingen niet.'