Kerk is allang actief op Hyves, LinkedIn, Twitter
Volgens de CDA-politicus Wim Deetman maken kerken en religies te weinig gebruik van het internet en sociale media als Hyves, Youtube en Twitter. Deetman deed zijn uitspraak op de predikantencontio van de Gereformeerde Bond in Doorn.
Deetman heeft ten dele gelijk. Kerken moeten actief zijn op het web. Geloofscommunicatie is een wezenlijk onderdeel van de christelijke openbaringsleer. Omdat de communicatietechnologie van vandaag vooral digitaal en webbased is, moet het getuigen en uitdragen van het geloofsgoed voor een belangrijk deel via het web gebeuren. Net zoals de geloofsoverdracht na de komst van de boekdrukkunst vanuit een orale traditie naar een boektraditie toegroeide.
Vermanend
Dat woordje 'ook' in de uitspraak van Deetman zit ons dwars. Plus de haast vermanende woorden van Deetman: ,,Daar dient u rekening mee te houden.'' Alsof er geen initiatieven zijn van kerken die actief zijn op het web. Alsof Twitter en Hyves onbekende fenomenen zijn in de kerk en voor de gelovigen. Zij staan niet buiten deze cultuur, maar maken er deel van uit.
Zowel in de protestantse kerken als in de katholieke kerken zijn goede voorbeelden te zien waar kerk en internet samengaan. Inmiddels zijn de rooms-katholieke priester Roderick Vonhögen en de protestantse pastor Boele Ytsma bekende voorlopers onder de kerkelijke clerici die dagelijks twitteren, hyven en op Facebook aanwezig zijn. Zij zijn allang niet meer de enigen. Uit een recente analyse van Isidorusweb blijkt dat van de vijftig meest actieve katholieken op Twitter 24 procent priester of diaken is.
Geloofscommunity
Verder zijn op Twitter vele theologen, diakenen, predikanten, kerkelijk werkers, kerkmusici, communicatiespecialisten en leken-gelovigen actief. Ze twitteren over wat hen bezighoudt in het geloof. Ze getuigen daarvan en hebben het er samen over. Ze informeren en inspireren niet- of andersgelovigen en vormen een bovenplaatselijke geloofscommunity. Er worden online boekbesprekingen, cursussen en activiteiten georganiseerd. Vanuit de digitale wereld komen ontmoetingen tot stand, anders dan koningin Beatrix recent vermoedde. Het is een goed voorbeeld van internetspiritualiteit en een praktisch voorbeeld van de oecumenische gedachte.
Een ander voorbeeld is de LinkedIn Church die vorig jaar voor het eerst werd gehouden. Via de zakelijke georiënteerde sociale website LinkedIn plaatste marinedominee Fred Omvlee een oproep om samen een inspirerende middag te houden. Resultaat: een bijeenkomst met mensen van allerlei gezindten met geloofsbijdragen en gebeden. Die ene bijeenkomst groeit op dit moment uit naar een reguliere Social Sunday, meerdere malen per jaar.
Talenten
Lokalere initiatieven zijn er ook: kerken informeren via sms, e-mailbrieven en andere digitale communicatie mensen over een dienst of een mis. Via internet zijn eucharistievieringen en protestantse diensten live te volgen, of als podcast te downloaden. Er was zelfs al een kerkdienst waarin een berichtenstroom ('backchannel') met twitterberichten via de beamer meeliep om kerstwensen te delen. Het kan en mag altijd meer. Daarin gaan we mee met Deetmans pleidooi. Isidorusweb doet dat bijvoorbeeld door parochies gratis websites te geven.
Een soortgelijk initiatief is er ook vanuit de Protestantse Kerk in Nederland. Steeds meer mensen zetten hun talenten en kennis in om de kerk van Christus een 'internetversie' te geven. Het is niet meer dan logisch dat er nu vooral individuen actief zijn om die kerk een digitaal gezicht te geven. In andere sectoren is dat niet anders: ook in bibliotheken, zorg en onderwijs zoeken de pioniers naar vormen om sociale media te benutten. De kerk zal zeker niet ontbreken in deze communicatiecultuur.
Lydia Vroegindeweij is theologe en uitgever, Eric van den Berg is initiatiefnemer van de katholieke internetportal Isidorusweb .