Luister naar

Lobbyisten moet je controleren

Nieuws
Piet de Jong
vrijdag 11 maart 2016 om 15:33

‘O, ja, nog een ding.’ Het was de vermaarde laatste vraag die inspecteur Columbo aan een verdachte stelde. De serie, waarin acteur Peter Falk de hoofdrol speelde, maakte furore in de jaren zeventig en tachtig. Ogenschijnlijk was die deurkrukvraag onbeduidend, maar de slonzig ogende detective wist er het probleem mee op te lossen.

Columbo’s werkwijze doet denken aan de manier waarop lobbyist Ben Bot voor zijn opdrachtgever werkt. De oud-bewindsman en oud-diplomaat (78) is vandaag de dag volop actief als lobbyist bij het kantoor Meines, Holla en Partners.

Liliane Ploumen

Bot vroeg belet, zo blijkt uit een uitputtende reconstructie van NRC Handelsblad, bij minister Liliane Ploumen (Buitenlandse Handel). Hij had een afspraak met haar in zijn hoedanigheid als voorzitter van de raad van toezicht van Radio Nederland Wereldomroep en van het Nederlands Instituut voor Meerpartijendemocratie. Tijdens dat gesprek bracht hij zelf de belangen van scheepsbouwer Damen Shipyards ter sprake. Dit bedrijf maakt marineschepen en heeft voor de export vergunning nodig van het kabinet, in dit geval van minister Ploumen. Het bedrijf huurde lobbyist Bot om die exportvergunning los te peuteren.

De minister was hier niet van gediend, zo liet ze het bedrijf weten. De aanpak noemde ze ‘niet verstandig want dan is de deur de volgende keer dicht’. In de Tweede Kamer bevestigde ze afgelopen dinsdag deze gang van zaken. Je moet niet onder valse voorwendselen binnenkomen, was haar antwoord op vragen van VVD-Kamerlid Fred Teeven. Ze voegde er aan toe: ’Ik ga ervan uit dat alle lobbyisten van Nederland dit nu horen en dat zij zich aan de regels houden als het gaat om afspraken met mij.’

slinks

In dit specifieke geval zijn de regels inderdaad helder en is duidelijk dat Bot nogal slinks heeft geopereerd. Zijn eigen kantoor stelt dat voor contacten met derden de acties ‘altijd transparant, integer en resultaatgericht’ zijn. Transparant was Bot in elk geval niet. Hij heeft zijn excuses aangeboden.

Nu zijn verhulde werkwijze naar buiten is gekomen, roept dat heel wat vragen op. Het werk van lobbyisten, al of niet geregistreerd bij de beroepsvereniging BVPA, speelt zich per definitie af achter de schermen. En wat uit vele onderzoeken is gebleken; hun invloed reikt ver.

Veel moties en amendementen worden door lobbyisten aangedragen om wetgeving te beïnvloeden. Recent werd bekend dat ING driftig meeschreef aan de wet over coco-obligaties. Dat was ‘heel gewoon’, zeiden de bankmensen en ook minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) gebruikte die term.

Is dat echt waar? Of houden de lobbyisten hun meeschrijven aan een wet liever geheim? Als het in alle openheid zou gebeuren dan zou Joris Luyendijk er ook nog even naar kunnen kijken.

lobby in daglicht

Het wordt tijd dat de transparantie er komt. ­PvdA-Kamerlid Lea Bouwmeester heeft al een initiatiefwetsvoorstel ingediend ’Lobby in daglicht’. Het wachten is op een antwoord van minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken).

De Kamer kan veel werk maken van haar taak als controleur van de regering. Het is minstens zo nuttig tijd en energie te steken in de voorkant van het traject. Hoe komt een wet tot stand, wie zetten zich ervoor in en welke belangen spelen een rol? Met geld kun je veel invloed en macht uitoefenen. Lobbyisten worden vaak het veld ingestuurd door machtige bedrijven die bulken van het geld. Raar eigenlijk dat die transparantiewet voor lobbyisten er nog niet is.

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Bij christelijke organisaties lopen geloof en werk soms op een ongezonde manier door elkaar.

Werken bij christelijke organisatie valt soms tegen: zalvende woorden maar onrecht blijft bestaan

Het Nederlands Dagblad besteedde aandacht aan manipulatie, machtsmisbruik in de evangelische wereld. Maar het probleem speelt ook bij andere christelijke organisaties, schrijft Ineke Evink van vakorganisatie CGMV.

Mark Rutte, Geert Wilders en Sigrid Kaag. We hebben deze drie soorten politici nodig. Sterker, we zijn zélf van dit soort types en gedragen ons er naar.

We zijn saai, moralist en boos. En zo zijn ook onze politici. Daarom kunnen ze lastig samenwerken

Wij Nederlanders lijken op Rutte, Kaag en Wilders. Frank van den Heuvel laat zien hoe het karakter van iedere Nederlander bij een van deze drie politici past.

Stel dat ‘doe dit, tot Mijn gedachtenis’ al begint op het land? Dat is dus niet: onderwerp de grond aan een regime van uitputting, tot Mijn gedachtenis.

Avondmaal en eucharistie beginnen in de grond, waar het krioelt van torren en wormen

Jezus zegt niet: spuit gif op de vrucht en het blad en dood in het voorbijgaan alles er omheen, tot Mijn gedachtenis. Theoloog en boer in opleiding Elsa Eikema stelt prikkelende vragen bij ons avondmaal.

Afbeelding

Hoe het lijntje tussen de Nederlandse Gereformeerde Kerken en Israël hersteld kan worden

De Nederlandse Gereformeerde Kerken knipten het 'officiële lijntje' met Israël door, maar zoeken tegelijkertijd naar een manier om toch verbondenheid te tonen. Lieddichter Ria Borkent doet een voorstel.

Behandeling in de gesloten jeugdzorg heeft geen enkele kans van slagen zolang het aan echte nabijheid van hulpverleners ontbreekt.

Staatssecretaris Van Ooijen en Kamerleden, zet jullie boosheid over gesloten jeugdzorg om in actie

Hoe kan het dat staatssecretaris Van Ooijen (VWS) zegt dat de gesloten jeugdzorg misschien maar wat langer open moet blijven? Maak liever meer vaart om goede alternatieven te vinden, betoogt Margot Ende-van den Broek.

De Duitse bondskanselier Scholz staat onder druk: welke wapens gaat hij Oekraïne leveren?

Bondskanselier Scholtz kan een andere keus maken en zo een moreel belangrijke daad verrichten

Komende paasdagen vinden in Duitse steden vredesdemonstraties plaats. De leuze is: ‘Nooit weer oorlog is nú’. Want nú wordt besloten welke wapens Duitsland aan Oekraïne levert. Hans Ester legt uit hoe gevoelig dat ligt.