Luister naar

Syros Saidi, de zalmsnijder van Urk

Nieuws
Zo’n jaar geleden stond in het Nederlands Dagblad een artikel over Syros Saidi. In 2011 vluchtte hij uit Iran. De politiek vluchteling kwam terecht op Urk, bij de familie De Jong op zolder. Zijn toekomst stemde hem destijds wanhopig, hoe is het hem vergaan?
Marjon Bolwijn Olaf Tempelman redactie vk
zaterdag 5 maart 2016 om 03:00
Stijf van de zenuwen wacht Syros in de aankomsthal op Schiphol op zijn gezin. Hij heeft hen bijna vijf jaar niet gezien.
Stijf van de zenuwen wacht Syros in de aankomsthal op Schiphol op zijn gezin. Hij heeft hen bijna vijf jaar niet gezien. Harry Cock

Urk

Uitzichtloos leek een jaar geleden het leven van de Iraanse vluchteling Syros Saidi (45). Hij was uitgeprocedeerd en durfde om veiligheidsredenen niet terug naar zijn geboorteland. Hij stond in de Volkskrant en het Nederlands Dagblad omdat een echtpaar uit Urk hem in huis had genomen om hem een leven op straat te besparen. Nu, een jaar later, heeft Syros alles waar hij een jaar geleden zelfs niet van durfde dromen: een verblijfsvergunning, betaald werk en een eigen huurwoning. En zijn grootste wens ging een week geleden in vervulling: hereniging met zijn vrouw en twee kinderen.

Op een donderdagochtend staat Syros zijn dierbaarsten op Schiphol op te wachten, vijf jaar nadat hij hen moest verlaten omdat de grond hem politiek te heet onder de voeten werd in Iran. Met een bos rode tulpen in de hand en een zenuwachtige blik waarmee hij zowel zijn telefoon als de open- en dichtgaande schuifdeuren in de aankomsthal in de smiezen houdt. ‘Na al die jaren kan dit wachten er ook nog wel bij’, klinkt het droog uit de mond van Krijn de Jong (70), de Urker die samen met zijn vrouw Trijntje de Iraanse Koerd de afgelopen anderhalf jaar onderdak bood. ‘Papa en mama’ noemt Syros het echtpaar liefdevol.

Na een halfuur wachten op Schiphol voegt zich een vriend bij Syros, eveneens een Koerd uit Iran. Ze leerden elkaar kennen in een detentiecentrum voor uitgeprocedeerde asielzoekers. ‘We deelden een cel’, vertelt hij. Nu, vier jaar later, staat hij nog met lege handen, terwijl zijn vriend Syros – bijna – alles heeft waarnaar iedere vluchteling op zoek is. Hoe dat kan? ‘Syros is christen geworden’, zegt zijn vriend. De IND besloot hem om die reden in het voorjaar van 2015 alsnog een verblijfsstatus te verlenen, omdat christenen in Iran gevaar lopen. ‘Sinds ik op de vlucht ben, ben ik vaak geholpen door christenen’, vertelde Syros in april vorig jaar over zijn bekering. ‘Ik heb geleerd dat christenen een goed hart hebben en vrijer denken en zijn dan moslims.’

Elke zondag is de als soennitische moslim opgegroeide Koerd te vinden in de christelijk-gereformeerde Ich­thuskerk op Urk, waar dominee Middelkoop hem na elke dienst omhelst.

visverwerker

De Syros die nu op Schiphol staat, is een andere dan de Syros die een jaar geleden gebroken en met tranen in de ogen zijn verhaal vertelde. Zijn verzoek om politiek asiel was na vier jaar wachten afgewezen. Dakloos en tamelijk wanhopig kreeg hij in de zomer van 2014 onderdak aangeboden op het zolderkamertje in de vooroorlogse woning van Krijn en Trijntje de Jong in hartje Urk. Die zeiden daarmee niet meer te doen dan hun ‘christelijke plicht’.

Ook Krijn en Trijntje hadden niet voorzien dat de uitzichtloze situatie van de wanhopige Syros ruim een jaar later in alle opzichten ten positieve zou zijn gekeerd. Na zijn verblijfsvergunning hielpen leden van de Ichthuskerk hem aan een baan als visverwerker in het Urker Zalmhuys.

Daar is Syros sinds een halfjaar vijf dagen in de week te vinden, in een blauwe jas, een haarnetje op. Het is er koud en het ruikt o zo ziltig. De voormalige kok snijdt er razendsnel door het roze-oranje zalmvlees. Jurie Hoefnagel, evenals Syros christelijk-gereformeerd en chef van de afdeling vers, wijst vol trots naar zijn employé van niet-Urkse origine.

‘Syros werkt reuzehard en heel zelfstandig. En hij is Urks met de Urkers. Ik ben er niet voor dat we in Nederland al het schorriemorrie maar binnenlaten. Maar dit soort vluchtelingen moet je echt met open armen ontvangen.’

toestemming schoonvader

Na zijn bekering verkeerde Syros in grote onzekerheid of hij ooit nog herenigd zou worden met zijn vrouw en twee zoons van inmiddels tien en vijftien jaar. Zijn schoonfamilie veroordeelde zijn ‘afvalligheid’. Zonder toestemming van zijn schoonvader kon zijn vrouw Iran niet verlaten. Dat stak hem des te meer, omdat hij al zijn jaren van afwezigheid vrijwel al zijn inkomsten uit allerhande zwarte klusjes naar zijn gezin stuurde. Trouwer kan een gevluchte echtgenoot zich niet tonen.

Nu is alles anders. Een paar weken geleden kreeg hij een huurwoning op Urk toegewezen en was kennelijk ook zijn schoonvader om. Als zijn vrouw en kinderen straks op Schiphol landen, heeft hij hen vier jaar en acht maanden niet gezien.

Drie dagen voor hun komst toont Syros zijn nieuwe woning. Met zijn Koerdische vriend Hoessein heeft hij die in allerijl voor zijn gezin bewoonbaar gemaakt. Boven zijn drie slaapkamers. Aan de achterkant heb je uitzicht op een speeltuintje én op een van de vele kerken in het dorp. Anticiperend op de volgende vraag zegt Syros: ‘Nee, ik kan mijn nieuwe geloof niet aan mijn vrouw en kinderen opleggen. Dat kan alleen maar uit hun hart komen. Maar ik ga hen zeker meenemen naar mijn kerk.’

Vijf en tien jaar waren zijn twee zoons toen hij wegging. Zijn vrouw moet in vijf jaar ook veranderd zijn. Deze familie haalt hij rechtstreeks uit de Oriënt naar een traditionele Nederlandse gemeenschap. ‘Het wordt wennen, zeker’, zegt Syros. Hij heeft ze al voorbereid op grijze luchten, wind en regen, en – nog belangrijker, denkt Syros – op een flink wat strakker leefritme.

‘Waar wij vandaan komen is het leven chaotisch en onvoorspelbaar. Hier heb je discipline en regelmaat. Om tien uur ’s avonds slaapt iedereen. Dat moet je leren.’

Zijn zoons zullen zeker aarden: die leren makkelijk de taal, die gaan naar school, de oudste in Emmeloord. Het moeilijkst wordt het voor zijn vrouw, denkt hij. Die zal de komende maanden overdag alleen zijn op een plek waar het stil is en niemand op straat.

stromende tranen

Drie dagen later wordt Syros’ geduld beloond. Na anderhalf uur gaan de schuifdeuren weer open en staan daar Syros’ beeldschone, bescheiden naar de grond kijkende vrouw Mary, gehuld in een lange zwarte leren jas en een loshangende bruin-zwarte sluier, met twee verwachtingsvol kijkende jongens naast haar. Terwijl Syros haar omhelst, krijgt zijn oudste zoon, die zijn vader in de voorbijgegane jaren in lengte is voorbijgestreefd, het te kwaad en laat zijn tranen stromen. De jongste kijkt blij en vol bewondering op naar zijn vader. Een vriend van Krijn en Trijntje rijdt het gezin met drie grote koffers en een in oranje plastic gewikkeld pakket in een bestelwagen naar Urk.

huissleutel

Syros geeft zijn vrouw de huissleutel. Ze draait het slot open en haar man en zoons volgen via de gang naar de huiskamer. Daar staat duidelijk een man die zijn geluk niet op kan. Terwijl hij zijn gezinsleden de bovenverdieping laat zien, vertellen Krijn en Trijntje de Jong hoe de afgelopen dagen met man en macht is gewerkt om het huisje op te knappen. Hoe kerkleden hielpen met schilderen en behangen, terwijl Syros op Marktplaats en bij de Kringloopwinkel huisraad bij elkaar verzamelde.

Discussie was er over het Perzische tapijt dat hij op de kop tikte. Syros wilde het op de grond leggen. Maar nee, zei Trijntje, in Nederland leg je dat op de eettafel. En daar ligt het nu, op de eettafel.

Weer beneden kondigen Trijntje, Krijn en hun vriend de chauffeur aan dat ze vertrekken. Mary sputtert tegen. ‘Blijven jullie niet eten?’, vertaalt Syros haar vraag. ‘Nee,’ zegt Trijntje, ‘het is nu tijd voor jullie privacy.’

Zo gaat dat in Nederland. <

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Lisa Westerveld (GL-PvdA, links) roept samen met Faith Bruyning (NSC, rechts) op om een zogenoemde beknopte parlementaire enquête uit te laten voeren naar de gesloten jeugdzorg van 2008 tot nu.

De Kamer is diep bezorgd over de gesloten jeugdzorg, maar ziet weinig in weer een enquête

GroenLinks-PvdA en NSC willen met een ‘beknopte parlementaire enquête’ uitzoeken hoe de misstanden in de gesloten jeugdzorg zo lang konden doorgaan. Maar een meerderheid van de Kamer twijfelt of ‘nog een rapport’ wel de oplossing biedt.

Agenten met machinegeweren bewaken de Dom in Keulen rond Kerst en Nieuwjaar na de ontdekking van aanslagplannen van ISIS-Khorasan.

ISIS heeft Europa nog steeds in het vizier voor aanslagen als die in Rusland

In heel Europa zijn veiligheidsdiensten in staat van paraatheid. Want de aanslag in Moskou was niet het enige plan van ISIS. Het heeft Europa weer stevig in het vizier, te beginnen met kerken.

‘Je kunt aan je vlucht een CO2-uitstootcijfer hangen, maar wat zijn de precieze gevolgen dan?'

Waarom we toch blijven vliegen ondanks schaamte. 'Zet op een rij wat je belangrijkste waarden zijn'

Vliegschaamte blijft een dingetje, van de 18 tot 65-jarigen heeft 1 op de 5 er last van. Waarom blijven we vliegen, terwijl we weten dat het het klimaat fors schaadt?

De brug over het Noordhollandsch Kanaal bij Purmerend ligt midden in de A7, en is verreweg de belangrijkste verkeersader in het gebied.

Motorambulances en speedpedelecs om de file te omzeilen: de brug over de A7 wordt verbouwd

De verkeersoverlast in Noord-Holland zal gigantisch zijn zodra Rijkswaterstaat begint met de versteviging van een brug, midden in de A7. Artsen en verpleegkundigen maken zich zorgen over de gevolgen voor de spoedzorg.

Boerenprotest dinsdagmorgen in Brussel.

EU-landen komen boeren ongekend snel tegemoet, GroenLinks spreekt van 'symboolpolitiek'

De EU-landen zijn akkoord met een serie maatregelen die tegemoetkomen aan de protesten van boeren. De milieueisen om EU-landbouwsubsidies te krijgen worden versoepeld, kleinere landbouwbedrijven worden helemaal niet meer gecontroleerd.

Het gezin Laan, met rechtsboven Henk-Willem en daaronder zijn gehandicapte zoon Joas pleit voor betere toiletvoorzieningen voor mensen als Joas. ‘We hopen dat het balletje nu snel verder gaat rollen.’

Waar verschoon je onderweg een ernstig gehandicapt kind? 'Soms moet het in de bosjes'

Naar de wc gaan tijdens een dagje uit levert kinderen en volwassenen met een ernstige beperking veel gedoe op. Ze hebben vaak een ruimte nodig waarin ze liggend verschoond kunnen worden. Maar die zijn er nauwelijks.