Experimenteren met strokenteelt
Droogte of juist extreme neerslag, het zijn maar twee van de problemen waar een moderne akkerbouwer tegenwoordig mee te kampen heeft. De kosten voor grond, arbeid en energie nemen toe. Chemische bestrijdingsmiddelen zijn steeds minder toegestaan. Schoon en zoet water is niet overal verkrijgbaar.
De Wageningen Universiteit zoekt naar oplossingen op een 105 hectare grote proeflocatie in de Flevopolder bij Lelystad. Deze Boerderij van de Toekomst werd donderdag geopend. De overheid en de landbouwsector doen mee.
Strokenteelt is een van die oplossingen. Het telen van meerdere gewassen op één perceel heeft volgens persvoorlichter Jeroen Balemans veel voordelen. ‘Gewassen zijn minder kwetsbaar voor ziektes en plagen. Daardoor zijn er minder bestrijdingsmiddelen nodig. Ook verbetert strokenteelt de biodiversiteit en de benutting van licht, water en mineralen.’
'Gewassen zijn minder kwetsbaar voor ziektes en plagen.'
Een ander voordeel is dat de akkerbouwer minder dierlijke mest en minder kunstmest nodig heeft. Er wordt zelfs gekeken of menselijke uitwerpselen ook als meststof kunnen dienen.
Op de Boerderij van de Toekomst is gestart met acht gewassen: vroege en late consumptieaardappelen, uien, peen, zomergerst en zomertarwe, grasklaver en veldboon. Robots, drones en sensoren houden deze gewassen zo goed mogelijk in de gaten. Door data-analyse is precies duidelijk welke behandelingen ze nodig hebben.
waterstof
Windmolens en zonnepanelen zorgen voor duurzame energie die omgezet kan worden in waterstof. Die brandstof kan in plaats komen van diesel voor de landbouwvoertuigen. Die zijn overigens lichter dan nu nog gebruikelijk is in Nederland, want zware machines leiden tot bodemverdichting en dat komt de opbrengst niet ten goede.
Voorzitter Teun de Jong van de Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV) vindt de strokenteelt op de proefboerderij een ‘interessante ontwikkeling. Heel goed dat deze wordt opgezet.’ De NAV vraagt wel aandacht voor het investerings- en verdienmodel. ‘Wil dit straks toepasbaar zijn voor het gemiddelde agrarische bedrijf, dan moet ook de bedrijfseconomische kant duidelijk zijn. Voor producten zoals granen en eiwitten zijn we op dit moment helaas nog afhankelijk van de prijzen op de wereldmarkt, waar veelal sprake is van grote efficiënte akkers van honderd hectare of meer.’
De NAV denkt dat strokenteelt een grotere kans van slagen heeft als binnen de EU aanbodbeheersing en minimumprijzen via heffingen aan de buitengrenzen worden gehanteerd.
Overigens wordt er niet alleen in Flevoland geëxperimenteerd met strokenteelt. Landbouwcoöperaties Cosun en CZAV hebben in samenwerking met de HAS Hogeschool in West-Brabant ook stroken met verschillende gewassen aangelegd. Woordvoerder Andries Olie: ‘Op 12 hectare wordt zeven jaar lang de praktische en financiële haalbaarheid van deze ecologisch evenwichtige akkerbouw onderzocht. Het sluit naadloos aan bij onze duurzaamheidsdoelstellingen.’
Ook Het Zeeuwse Landschap experimenteert met strokenteelt op Schouwen-Duiveland. Chris Vreugdenhil van deze natuurorganisatie: ‘Een strook mais is hier 33 meter breed. De boer kan er met zijn machines precies twee keer heen en weer terug overheen om te zaaien of te oogsten. Vogels zoals kieviten kunnen makkelijk vluchten naar de stroken ernaast.'
Inmiddels is er een landelijk meetnetwerk van akkervogels op strokenteelt ontstaan. ‘Uit de voorlopige resultaten blijkt dat je meer moet doen dan alleen strokenteelt om het ook akkervogels naar de zin te maken. Dat neemt niet weg dat de Boerderij van de Toekomst een prima initiatief is. Op zo’n grote schaal gaat dat geweldige inzichten geven.’ ■
