‘Meer geld voor klimaat naar arme landen’

Den Haag

Rijke landen spraken in 2015 op de klimaattop in Parijs af om per jaar 100 miljard dollar te steken in klimaatacties in ontwikkelingslanden. Hooijer: ‘Ontwikkelingslanden zoals Bangladesh, Zimbabwe of de ­eilandstaten in de Grote Oceaan hebben zelf onvoldoende middelen om zich te weren tegen de gevolgen van klimaatverandering. Er zijn stevigere huizen, betere dijken en droogtebestendige gewassen nodig.’

Als de investeringen achterwege blijven, ontstaan volgens Hooijer onleefbare situaties en vluchten mensen weg uit eigen regio. Volgens Hooijer laat de recente overheidsbegroting zien dat Nederland zijn beloften niet voldoende nakomt. Hij maakt zich daar ernstig zorgen over. ‘Er staat maar een bedrag van 1,1 miljard euro gebudgetteerd om de gevolgen van klimaatacties in ontwikkelingslanden in te dammen, hoewel de Algemene Rekenkamer heeft becijferd dat Nederland ieder jaar 1,25 miljard euro opzij moet leggen om zijn beloftes in te lossen die gedaan werden op de klimaattop in Parijs.’

bedrijven

Hooijer windt zich er niet alleen over op dat het bedrag lager is dan werd beloofd. Hij vindt het ook niet kies dat investeringen die Nederlandse bedrijven doen in ontwikkelingslanden, worden meegerekend.

‘De helft van die 1,1 miljard euro bestaat uit private investeringen van Nederlandse bedrijven. Dat geeft een zeer vertekend beeld, want van commerciële investeringen wordt niet bijgehouden wat de gevolgen voor het klimaat zijn. Bovendien investeren bedrijven vooral in zonne-energie of windenergie. Daar is het geld niet voor nodig. Het gaat erom dat mensen in ontwikkelingslanden juist geld nodig hebben om zich structureel te beschermen tegen gevolgen van extreem weer. Dat vraagt om investeringen in de infrastructuur.’ Een recent voorbeeld van een natuurramp zijn de grote overstromingen in Mozambique eerder dit jaar. Er vielen honderden doden. Ongeveer twee miljoen mensen sloegen op de vlucht doordat rivieren buiten hun oevers traden.

extreem natuurgeweld

Uit een recente studie van Oxfam komt naar voren dat cyclonen, overstromingen en bosbranden wereldwijd steeds vaker voorkomen, als gevolg van klimaatverandering. In de afgelopen tien jaar zijn twintig miljoen mensen van huis en haard verdreven door extreem natuurgeweld. ‘Mensen slaan op de vlucht doordat hun akkers verdrogen of hun land wordt overspoeld’, aldus Hooijer. De effecten van klimaatverandering worden volgens hem in ontwikkelingslanden het hardst gevoeld.

Hooijer: ‘Het staat buiten kijf dat klimaatverandering de grootste veroorzaker zal zijn van toekomstige vluchtelingenstromen.’

De aarde wordt warmer, daardoor neemt de droogte toe, water wordt schaarser en daardoor kunnen gewapende conflicten ontstaan. ‘Mensen raken op drift door een gewapend conflict, maar ten diepste wordt de vluchtelingenstroom veroorzaakt door klimaatverandering.’

De gevolgen van de klimaatverandering moeten volgens Hooijer worden gecompenseerd door de rijke landen, zoals is afgesproken in Parijs. ‘Wij stoten al decennialang veel meer broeikasgassen uit dan zou moeten. Nederland heeft samen met andere rijke landen het klimaatprobleem veroorzaakt en moet daarom nu ook de verantwoordelijkheid nemen om andere landen bij te staan die kampen met de gevolgen. Als de rijke landen hun plicht verzaken, dan hebben armere landen geen middelen om zich te weren tegen de gevolgen van klimaatverandering, en zijn vluchtelingen-stromen het gevolg.’ <