'Voor goed lobbyen is een vlotte babbel niet genoeg'
In het Kunstmuseum Den Haag wordt donderdagavond de Nacht van de Lobbyist georganiseerd. Een van de initiatiefnemers is Marielle van Oort, directeur van de Public Affairs Academie. ‘Een goede lobbyist doet hele andere dingen dan borrels aflopen en kopjes koffie drinken.’

1 Wat doet een lobbyist?
‘Een bepaald belang naar voren brengen en zorgen dat dat op de agenda komt. Dit doe je als lobbyist door informatie te geven en uit te leggen hoe het beleid op andere manier vorm kan worden gegeven en wat daarvan dan de gevolgen zullen zijn. Maar lobbyen is niet iets dat alleen wordt gedaan door mensen die hier in hun dagelijks werk mee bezig zijn, een kind doet dit bijvoorbeeld ook al door op de grond te gaan zitten in de supermarkt wanneer het een snoepje wil. Zo’n kind komt dan ook op voor zijn of haar belang.’
2 Wanneer ben je een goede lobbyist?
‘Als goede lobbyist heb je in de eerste plaats de feiten op een rij. Daarnaast moet je weten op welk podium je actief bent. Politici benader je op een andere manier dan ambtenaren of mensen uit het bedrijfsleven. Je moet interesse tonen in het belang van de ander en je in hem of haar kunnen verplaatsen. Soms heerst het idee dat lobbyen vooral bestaat uit borrelen en heel veel kopjes koffie drinken. Dat is niet het geval. Je moet als lobbyist heel goed weten waar je het over hebt en je verhaal op verschillende manieren kunnen presenteren. Lobbyen gebeurt daarom maar zelden in achterkamertjes, vaak wordt juist heel bewust de openbaarheid gezocht.’
3 Kunt u een voorbeeld geven van een recente politieke beslissing die voortvloeide uit een succesvolle lobby?
‘Zeker. Kijk naar het kinderpardon, dat is een goed voorbeeld van een succesvolle lobby. Heel wat maatschappelijke organisaties maakten zich hier sterk voor, waardoor de politiek overstag ging. Een ander goed voorbeeld vind ik de inzet van Hugo Borst voor de ouderenzorg. Het Manifest Waardig Ouder Worden is voor een groot deel te danken aan het werk van Borst.’
4 Hoeveel lobbyisten zijn er in Nederland?
‘Bij de Beroepsvereniging voor Public Affairs zijn ongeveer zeshonderd mensen ingeschreven. Dat zijn dus de professionals. Maar ik zou net zo goed kunnen zeggen dat dit land zeventien miljoen lobbyisten kent. Want iedereen komt op voor zijn of haar belang.’
5 Waarom is er een Nacht van de Lobbyist nodig?
‘We merken als organisatie dat mensen niet altijd even goed weten wat lobbyisten doen. We willen daarom de wereld achter het lobbyen laten zien. Daarom zijn er tijdens deze avond lezingen en workshops van zowel wetenschappers als lobbyisten. Dit evenement is in principe voor iedereen bedoeld die wil weten wat lobbyen is. We zien aan de kaartverkoop dat deze Nacht een heel divers publiek trekt. De Nacht van de Lobbyist organiseren we als Public Affairs Academie samen met de Universiteit Leiden. Daarmee ben ik erg blij, want waar wij meer aan de adviserende kant zitten, doet de universiteit vooral onderzoek. We hadden deze Nacht zonder de kennis die de universiteit inbrengt nooit kunnen organiseren.’
6 Op de website van de organisatie staat dat een van de doelen van deze Nacht het wegnemen van vooroordelen is. Over welke vooroordelen gaat dat?
‘Dat het voor lobbyisten alleen maar draait om het hebben van een vlotte babbel en de telefoonnummers van alle Tweede Kamerleden. Lobbyen is een vak. Naast kennis over het belang dat je behartigt, moet je bijvoorbeeld goed weten hoe wetten tot stand komen en wanneer je met je voorstel moet komen. De democratie is een spel van belangen, als lobbyist moet je daarom de spelregels kennen. Het is belangrijk dat een lobbyist zich aan de wet houdt en betrouwbaar is. Dat houdt ook in dat een goede lobbyist de zaken niet rooskleuriger voorstelt dan ze zijn. Want wanneer de werkelijkheid dan aan het licht komt, wordt deze lobbyist niet langer vertrouwd.’
7 Bent u zelf ook als lobbyist actief geweest?
‘Nee, ik heb altijd aan de advieskant gezeten. Ik help organisaties met hun positionering in het debat. Daarom heb ik de Public Affairs Academie opgezet. De kennis die we bij het adviseren opdoen, wordt daar gebundeld.’
Marielle van Oort: ‘Dit land telt zeventien miljoen lobbyisten.’