Luister naar

Waarom Kamp aan de gaskraan draait

Nieuws
DEN HAAG - De gaswinning in Groningen wordt volgend jaar verminderd. Minister Henk Kamp geeft daarmee gehoor aan de wens van de Groningers, maar er is ook een economische reden om aan de gaskraan te draaien.
Aaldert van Soest Aaldert van Soest
woensdag 15 januari 2014 om 19:30
Waarom Kamp aan de gaskraan draait
Waarom Kamp aan de gaskraan draait

De ministerraad spreekt morgen over de gasboringen in Groningen. Alles wijst erop dat minister Henk Kamp (Economische Zaken) zal besluiten de gaswinning in het gebied terug te schroeven. Hij komt daarmee tegemoet aan de wens van bewoners uit het gebied. Zij kregen de afgelopen jaren te maken met steeds meer aardbevingen.

Het terugschroeven van de gasproductie slaat een gat in de rijksbegroting, maar er zijn twee belangrijke argumenten om er toch voor te kiezen.

1. De gasprijs is laag

Op korte termijn kost het reduceren van de gaswinning de staat veel geld. De NOS sprak gisteren op basis van Haagse bronnen over een kostenpost volgend jaar van 0,6 tot 1,5 miljard. De opbrengsten van de gaswinning gaan voor 91 procent naar de staat, zegt Rien Herber, hoogleraar geo-energie aan de Rijksuniversiteit Groningen en voormalig adjunct-directeur bij de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Het levert de staat per jaar 12 tot 13 miljard op. Als Kamp de winning vermindert, heeft dat dus direct een fors effect op de begroting. De NAM heeft daarnaast langetermijncontracten voor export afgesloten. Als je die opzegt, krijg je een boete.

Er zijn echter ook macro-economen die stellen dat het voordelig is de jaarlijkse gasproductie te verminderen. De gasprijs is momenteel niet zo hoog, zegt Jan Willem Velthuijsen, hoogleraar financiering en controlling in de energiesector aan de Rijksuniversiteit Groningen. Als je het gas langer in de bodem laat zitten, verdwijnt de waarde ervan niet. Er zijn economen die verwachten dat toekomstige generaties er veel meer van kunnen profiteren.

Het financiële argument speelt een rol, maar in principieel bedenkelijk, vindt Jewan de Goede, advocaat van de Groninger Bodem Beweging. Het gaat dan puur om een belangenafweging. Wil je geld verdienen over de rug van de Groningers?

2. Er is een verband tussen de boringen en het aantal aardbevingen

Vermindering van de gasproductie leidt tot evenredige vermindering van het aantal aardbevingen, stelde het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) afgelopen najaar vast in een onderzoek. Het SodM adviseerde daarom de gaswinning zo snel mogelijk en zo veel als mogelijk en realistisch is, terug te brengen. Aanhoudende protesten van de Groningse bevolking versterken dit pleidooi. Dat Kamp zou kiezen voor reductie van de gasboringen, lag voor de hand, zegt De Goede. Alle onderzoeken kwamen tot de conclusie dat dat de beste optie is. Voor de minister wordt het dan wel heel moeilijk om door te gaan op de huidige weg.

Maar de gasproductie kan niet van het ene op het andere moment teruggeschroefd worden. De aardbevingen ontstaan namelijk door gasdrukverschillen, zegt Herber. Je kunt niet zomaar alle gaskranen 30 procent dichter draaien. Er zijn ongeveer 300 putten en als je aan de verkeerde kraan draait, kunnen de aardbevingen juist erger worden. Er zal dus eerst een model ontwikkeld moeten worden en dat kost veel tijd.

Volgens Velthuijsen voeren geologen verhitte debatten over het effect van verminderde gaswinning. Ik hoor daar heel verschillende verhalen over, zegt hij. Sommigen zeggen dat aardbevingen direct afnemen als de gaskraan iets wordt dicht gedraaid, anderen betwijfelen dat. We weten het gewoon niet precies.

Het is een misverstand dat de aardbevingen zullen stoppen als er minder wordt geboord, zegt Herber. De bevingen ontstaan doordat de gasdruk op het gesteente afneemt. Als je het gas in een langzamer tempo wint, zullen aardbevingen elkaar wellicht minder snel opvolgen. Maar ze verdwijnen niet en worden ook niet minder ernstig. Want het effect van gaswinning op de bodem blijft uiteindelijk hetzelfde.

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Agenten met machinegeweren bewaken de Dom in Keulen rond Kerst en Nieuwjaar na de ontdekking van aanslagplannen van ISIS-Khorasan.

ISIS heeft Europa nog steeds in het vizier voor aanslagen als die in Rusland

In heel Europa zijn veiligheidsdiensten in staat van paraatheid. Want de aanslag in Moskou was niet het enige plan van ISIS. Het heeft Europa weer stevig in het vizier, te beginnen met kerken.

‘Je kunt aan je vlucht een CO2-uitstootcijfer hangen, maar wat zijn de precieze gevolgen dan?'

Waarom we toch blijven vliegen ondanks schaamte. 'Zet op een rij wat je belangrijkste waarden zijn'

Vliegschaamte blijft een dingetje, van de 18 tot 65-jarigen heeft 1 op de 5 er last van. Waarom blijven we vliegen, terwijl we weten dat het het klimaat fors schaadt?

De brug over het Noordhollandsch Kanaal bij Purmerend ligt midden in de A7, en is verreweg de belangrijkste verkeersader in het gebied.

Motorambulances en speedpedelecs om de file te omzeilen: de brug over de A7 wordt verbouwd

De verkeersoverlast in Noord-Holland zal gigantisch zijn zodra Rijkswaterstaat begint met de versteviging van een brug, midden in de A7. Artsen en verpleegkundigen maken zich zorgen over de gevolgen voor de spoedzorg.

Boerenprotest dinsdagmorgen in Brussel.

EU-landen komen boeren ongekend snel tegemoet, GroenLinks spreekt van 'symboolpolitiek'

De EU-landen zijn akkoord met een serie maatregelen die tegemoetkomen aan de protesten van boeren. De milieueisen om EU-landbouwsubsidies te krijgen worden versoepeld, kleinere landbouwbedrijven worden helemaal niet meer gecontroleerd.

Het gezin Laan, met rechtsboven Henk-Willem en daaronder zijn gehandicapte zoon Joas pleit voor betere toiletvoorzieningen voor mensen als Joas. ‘We hopen dat het balletje nu snel verder gaat rollen.’

Waar verschoon je onderweg een ernstig gehandicapt kind? 'Soms moet het in de bosjes'

Naar de wc gaan tijdens een dagje uit levert kinderen en volwassenen met een ernstige beperking veel gedoe op. Ze hebben vaak een ruimte nodig waarin ze liggend verschoond kunnen worden. Maar die zijn er nauwelijks.

Anniek Pheiher leidt een trainingssessie voor activistische beleggers bij The Field in Leiden.

Klimaatactivistische beleggers trainen voor de confrontatie met CEO's: 'Ik wil ja of nee horen'

In de aanloop naar het aandeelhoudersseizoen stoomt Milieudefensie honderden klimaatactivisten klaar om een duurzamer beleid af te dwingen bij bedrijven. Actrice Anniek Pheifer traint de activistische beleggers.