Henk Feldmeijer was Nederlands felste nazi
ASSEN - De NSB-bonzen Anton Mussert en Meinoud Rost van Tonningen waren softer in de nazi-ideologie dan Henk Feldmeijer.
Dat stelt de historicus Bas Kromhout, die vandaag in Groningen promoveert op de biografie van de voorman van de Nederlandsche SS.
Feldmeijer (1910-1945) werd in 1932 lid van de NSB. Hij was van meet af aan een fanatieke ideoloog en een actief politicus, merkte Kromhout, die de beschikking had over ongepubliceerde brieven en dagboeken van de man die in 1941 aan de wieg stond van de Nederlandse SS en de Nederlandse onderdelen van de Waffen-SS.
Kromhout ploegde archieven door, maar sprak ook met nabestaanden van de nazi. Feldmeijer trouwde in 1937 met Anje Sikkes en kreeg een zoon. In Roden woont nog een nicht. Niet iedereen was zo SS-gezind in Feldmeijers familie, ontdekte Kromhout. Zijn ouders liepen zo met hem weg, dat ze zelf later lid werden van de NSB. Maar zijn grootvader was fel tegen de nazis. Hij nam een Joodse onderduiker in huis.
Kromhout stuitte soms op merkwaardige zaken, zoals het groeiboek van Feldmeijers zoontje. Dat was verkocht op Marktplaats, maar dankzij Feldmeijers kleinzoon Jeroen Otten kon Kromhout het lenen voor onderzoek.
verduitsen
Feldmeijer was zoon van een sergeant-majoor in Assen, die in 1915 zijn naam Veldmeijer liet verduitsen. Feldmeijer jr. ging de weg van student wis- en natuurkunde, via haatzaaier naar terrorist en aanhanger van de totale oorlog. Vanaf 1935 was hij voltijds NSB-werknemer. In 1939 richtte hij de Mussert-Garde op. Hij kon slecht overweg met de NSB-top, vooral met Mussert zelf. Beter liep het met SS-leider Hanns Albin Rauter. Op 11 september 1940 kreeg hij de opdracht, de Nederlandsche SS op te richten. Hij diende in 1941 bij de Leibstandarte-SS Adolf Hitler in de Balkan en in 1942/43 bij de SS-divisie Wiking in Rusland. Daar kreeg hij het IJzeren Kruis.
Feldmeijer nam vanaf 1943 met een eigen commando deel aan de Silbertanne-moorden, represailles voor verzetsdaden. Daarbij werden vooraanstaande Nederlanders doodgeschoten. De vorige week op 90-jarige leeftijd overleden Claas Jan Faber, die sinds 1952 als vrij man in het Duitse Ingolstadt leefde, zat ook in die ploeg. In januari 1945 kreeg Feldmeijer het bevel over een bataljon van Landstorm. Op 22 februari 1945 kwam hij om toen zijn auto werd beschoten door een geallieerd vliegtuig.
Bas Kromhout (1975) is historicus en journalist. Zijn debuut, Fout geboren (2004), ging over kinderen van collaborerende Nederlanders. In 2005 redigeerde hij Brieven aan Lou de Jong. Daarna schreef hij veel in week-, dag- en vakbladen, zoals het Historisch Nieuwsblad.
Mede n.a.v. De voorman. Henk Feldmeijer en de Nederlandse SS, Bas Kromhout. Uitg. Atlas Contact, Amsterdam 2012. 584 blz. 39,95
