Luister naar

Quinoa op weg naar vaste plek op de menukaart

Nieuws
Nederland is een spil in de Europese quinoahandel. Nederland is in Europa de grootste exporteur en na Frankrijk de op een na grootste importeur van het Zuid-Amerikaanse zaad.
Jochem van Staalduine redactie vk
dinsdag 9 januari 2018 om 03:00
Promotie is van groot belang voor het slagen van een nieuw voedingsmiddel.
Promotie is van groot belang voor het slagen van een nieuw voedingsmiddel. pixabay

Amsterdam

Over een gebrek aan aandacht voor zijn quinoateelt heeft Cornelis van Eck niet te klagen. Bij Van Ecks boerderij in Herkingen (Goeree-Overflakkee) kloppen de fietsers aan met de vraag wat hij verbouwt. ‘Quinoa is een vol gewas. Het ligt als een groene deken over het land. Dat valt op. Op een gegeven moment hebben we maar een spandoek opgehangen’, zegt Van Eck.

Behalve bij dagjesmensen op Goeree-Overflakkee wint quinoa (spreek uit: kienwa) ook aan belangstelling in de supermarkt. In 2016 importeerde Nederland ongeveer 5,5 miljoen kilo quinoa, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dat is drie keer zoveel als vier jaar eerder. Het merendeel verdwijnt weer naar het buitenland – Nederland is een doorvoerland. Toch blijft meer dan 2 miljoen kilo in Nederland achter voor consumptie. Dat is 7,5 keer zoveel als Nederland in 2012 consumeerde.

Niet alle quinoa komt uit Peru en Bolivia. Twintig Nederlandse bedrijven telen quinoa op honderd hectare landbouwgrond, meldt het CBS. Van Eck verbouwt vijf hectare, 6 procent van zijn land. ‘Ik zocht nieuwe teelt via een teeltbegeleider en zag de potentie van quinoa. Het heeft zo veel voedingsstoffen’, zegt Van Eck.

De Zuid-Hollandse teler werkt samen met de Dutch Quinoa Group (DQG), verreweg de grootste speler in de polderquinoa. Naar eigen zeggen verbouwden de akkerbouwers van DQG het afgelopen jaar 275.000 kilo quinoa. Het plan is om dat in het komend jaar te verdubbelen. ‘Wij ontwikkelen gewassen, leveren zaad en begeleiden’, zegt Rens Kuijten van DQG.

Kuijten is een van de pioniers van de Nederlandse quinoateelt. In 2001 teelde hij het Zuid-Amerikaanse zaad voor het eerst in Nederland. Toen was het nog veevoer voor melkkoeien. ‘In 2010 stond ik ervan te kijken dat er nog niets gebeurd was voor de consument. Quinoa groeit overal: van het Andesgebergte tot in de buurt van de zoutwoestijnen. En er zit zo veel eiwit in.’

Dat de populariteit van quinoa groeit, merkt Kuijten aan de aanvragen om met zijn bedrijf samen te werken. In 2014 vond hij dertien telers bereid om samen met DQG quinoa te verbouwen, inmiddels zijn het er veertig. ‘We hebben een wachtlijst met vijftig boeren.’

Kuijten ziet zijn product als een nieuwe, betere variant van rijst. ‘Europa heeft behoefte aan meer gewassen. We eten veel te veel tarwe, in brood en pasta.’ Toch zal het wel even duren voor quinoa kan wedijveren met aardappelen, rijst en pasta, erkent hij. ‘Rijst en pasta hebben er een generatie over gedaan om in te burgeren.’

promotie

Het zou quinoa kunnen lukken een vaste plek op de Nederlandse en Belgische menukaart te veroveren, zegt Peter Scholliers, voedselhistoricus aan de Vrije Universiteit Brussel. ‘Essentieel is of nieuwe voedingswaar snel kan worden ingepast in de bestaande keuken’, zegt hij. Scholliers noemt als voorbeelden de vervanging van brood door ontbijtgranen en bier door frisdranken. Kuijten van DQG schudt zo een paar toepassingen uit zijn mouw: ‘Quinoameel, quinoapannenkoeken, salades, gepofte quinoa, quinoarepen, quinoachips, quinoa brood.’

Daarnaast is promotie tegenwoordig van groot belang voor het slagen van een nieuw voedingsmiddel, zegt Scholliers. ‘Quinoa is een mooi voorbeeld. De algemene interesse is natuurlijk niet zomaar uit de lucht komen vallen. De journalist en de professor spelen daarin een rol.’ Ook dat heeft quinoa dus mee: dieetgoeroe’s, journalisten en hoogleraren schrijven over de mogelijke baten van quinoa.

Nog een pluspunt voor quinoa is dat het goedje zijn eigen hype heeft overleefd. De voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties riep 2013 uit tot het jaar van quinoa. Daarna steeg de vraag tot grote hoogte. Quinoa werd zo duur dat de bevolking van Peru en Bolivia het niet meer kon betalen. ‘Inmiddels is de situatie genormaliseerd. Dat is beter voor iedereen. De prijs is weer wat het was’, zegt Kuijten.

Om die prijs enigszins in de hand te houden geeft DQG niet al zijn telers de kans zo veel te verbouwen als ze willen. Anders zouden telers als Van Eck het wel weten. ‘Het gaat nu al vier jaar goed. Als er ruimte is ... Laat ik het zo zeggen: het wordt niet minder.’ <

basis voor de maaltijd

Quinoa is een plant met rode of oranje pluimen. Het zaad lijkt op graan en de blaadjes (die niet worden gegeten) lijken op spinazie. De plant kan tussen 60 centimeter en 2 meter hoog worden. De zaden worden als graan in de keuken gebruikt. In Nederland dient quinoa vooral als basis voor de maaltijd, net als zilvervliesrijst of couscous. Quinoa staat in de Schijf van Vijf, meldt het Voedingscentrum.

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Agenten met machinegeweren bewaken de Dom in Keulen rond Kerst en Nieuwjaar na de ontdekking van aanslagplannen van ISIS-Khorasan.

ISIS heeft Europa nog steeds in het vizier voor aanslagen als die in Rusland

In heel Europa zijn veiligheidsdiensten in staat van paraatheid. Want de aanslag in Moskou was niet het enige plan van ISIS. Het heeft Europa weer stevig in het vizier, te beginnen met kerken.

‘Je kunt aan je vlucht een CO2-uitstootcijfer hangen, maar wat zijn de precieze gevolgen dan?'

Waarom we toch blijven vliegen ondanks schaamte. 'Zet op een rij wat je belangrijkste waarden zijn'

Vliegschaamte blijft een dingetje, van de 18 tot 65-jarigen heeft 1 op de 5 er last van. Waarom blijven we vliegen, terwijl we weten dat het het klimaat fors schaadt?

De brug over het Noordhollandsch Kanaal bij Purmerend ligt midden in de A7, en is verreweg de belangrijkste verkeersader in het gebied.

Motorambulances en speedpedelecs om de file te omzeilen: de brug over de A7 wordt verbouwd

De verkeersoverlast in Noord-Holland zal gigantisch zijn zodra Rijkswaterstaat begint met de versteviging van een brug, midden in de A7. Artsen en verpleegkundigen maken zich zorgen over de gevolgen voor de spoedzorg.

Boerenprotest dinsdagmorgen in Brussel.

EU-landen komen boeren ongekend snel tegemoet, GroenLinks spreekt van 'symboolpolitiek'

De EU-landen zijn akkoord met een serie maatregelen die tegemoetkomen aan de protesten van boeren. De milieueisen om EU-landbouwsubsidies te krijgen worden versoepeld, kleinere landbouwbedrijven worden helemaal niet meer gecontroleerd.

Het gezin Laan, met rechtsboven Henk-Willem en daaronder zijn gehandicapte zoon Joas pleit voor betere toiletvoorzieningen voor mensen als Joas. ‘We hopen dat het balletje nu snel verder gaat rollen.’

Waar verschoon je onderweg een ernstig gehandicapt kind? 'Soms moet het in de bosjes'

Naar de wc gaan tijdens een dagje uit levert kinderen en volwassenen met een ernstige beperking veel gedoe op. Ze hebben vaak een ruimte nodig waarin ze liggend verschoond kunnen worden. Maar die zijn er nauwelijks.

Anniek Pheiher leidt een trainingssessie voor activistische beleggers bij The Field in Leiden.

Klimaatactivistische beleggers trainen voor de confrontatie met CEO's: 'Ik wil ja of nee horen'

In de aanloop naar het aandeelhoudersseizoen stoomt Milieudefensie honderden klimaatactivisten klaar om een duurzamer beleid af te dwingen bij bedrijven. Actrice Anniek Pheifer traint de activistische beleggers.