Verhoudingen in Rotterdam verstoord
Den Haag
De verstoorde politieke verhoudingen in de Rotterdamse gemeenteraad schaden de stad en zijn slecht voor het aanzien van de politiek. De informateurs Paul Rosenmöller (GroenLinks) en Pieter Duisenberg (VVD) oordeelden daar dinsdag ongekend hard over. ‘Er zijn zóveel emoties, aversies en blokkades, dat moet veranderen.’
Dinsdag presenteerden de informateurs hun eindadvies aan burgemeester Ahmed Aboutaleb. De komende weken gaan VVD, D66, GroenLinks, PvdA, CDA en Christenunie-SGP onderhandelen over een nieuw college met tien wethouders. ‘We hebben het muizengaatje gevonden’, aldus Rosenmöller. Het inhoudelijke raamwerk van de informateurs dient als ‘leidraad’.
duwen, trekken, sleuren
Het advies voor zo’n middencoalitie volgt na een harde verkiezingscampagne en een moeizame informatiefase.
De inhoudelijke gesprekken gaven volgens de informateurs ‘veel energie’. ‘Maar zodra het over politiek en de poppetjes gaat, verharden de verhoudingen’, aldus Duisenberg. Rosenmöller: ‘Het was duwen, trekken, sleuren. Soms waren er onaangename gesprekken nodig, mensen voelden zich onder druk gezet.’
De informateurs roepen alle politieke partijen met klem op om de komende vier jaar de polarisatie te doorbreken en de verhoudingen te normaliseren.
‘Iedereen baalt van de situatie’, aldus Duisenberg. ‘En iedereen moet zich dit aantrekken, want niemand is groter dan de stad. Een nieuwe politieke cultuur kost veel tijd.’
niet dichttimmeren
De informateurs adviseren het collegeakkoord niet volledig dicht te timmeren, zodat er ruimte is voor het politieke debat. Ook hopen ze dat het nieuwe college suggesties van de oppositie serieus zal nemen.
Vorige week stelden Rosenmöller en Duisenberg de dertien raadsfracties een ultimatum: ze zouden eind deze week hoe dan ook stoppen met hun opdracht. Ze deden een klemmend beroep op de partijen om de patstelling te doorbreken. Daarop ontstonden er ‘nieuwe openingen’.
Zondagavond besloten de zes fracties samen te gaan onderhandelen over een nieuw college. Opvallend is dat zowel de grootste partij in de gemeenteraad (Leefbaar Rotterdam) als de grootste winnaar bij de afgelopen verkiezingen (DENK) geen deel uitmaken van de beoogde coalitie.
Leefbaar-voorman Joost Eerdmans toonde zich daarover de afgelopen dagen verbolgen. Er zou sprake zijn van een cordon sanitaire. De informateurs wijzen dat nadrukkelijk van de hand. ‘We hebben juist hard ingezet op een combinatie met Leefbaar Rotterdam’, zegt Duisenberg. ‘Daar is ongelooflijk veel energie in gaan zitten. Maar het is niet gelukt.’
Rosenmöller begrijpt dat veel Rotterdammers teleurgesteld zijn dat Leefbaar buiten de boot valt. ‘Maar geen enkele partij kan deelname aan het bestuur claimen. Daar is deze uitslag ook te ingewikkeld voor.’
rechts blok
De drie mogelijke coalities waarbij Leefbaar Rotterdam betrokken was, konden volgens de informateurs niet op voldoende steun rekenen. Probleem was lang dat Leefbaar en de VVD ‘elkaar vasthielden’: ze wilden alleen samen in een nieuw college. De linkse partijen zagen zo’n rechts blok niet zitten. Omgekeerd wilden de rechtse partijen niet met drie linkse partijen in een coalitie.
Pas toen de VVD dit weekend toch bereid bleek Leefbaar los te laten, kwam een nieuw college in zicht. De VVD mag als tegemoetkoming de locoburgemeester leveren en ook wordt de omstreden milieuzone ‘uitgefaseerd’. De liberalen gingen overstag omdat anders mogelijk een ‘geheel linkse coalitie’ zou worden gevormd, zoals in Amsterdam. ‘Zo’n coalitie zou opnieuw te weinig huizen bouwen voor de middenklasse, zou niet schromen om de lasten van hardwerkende Rotterdammers te verhogen om daarmee riante ‘sociale’ regelingen te betalen en zou autorijders steeds verder de stad uit drijven’, aldus de VVD. ‘De prille vooruitgang van de stad wordt dan in de kiem gesmoord.’ PvdA-fractievoorzitter Barbara Kathmann heeft goede hoop dat de zes partijen snel een college kunnen vormen. <