Politie: NS heeft meer aan volledig vuurwerkverbod

Utrecht

Dat zegt de politie in reactie op een verzoek van de NS en spoorwegbeheerder Prorail aan gemeenten, om volgend jaar vuurwerkvrije gebieden bij het spoor aan te wijzen.

Aanleiding vormt een stijging van het aantal incidenten bij het spoor. Er wordt bijvoorbeeld vuurwerk afgestoken in een tunneltje bij het station, er hangt rook op het perron of er wordt vuurwerk naar een trein gegooid. In 2015 waren er nog vijftien meldingen, in 2016 vijfentwintig en vorig jaar een verdubbeling: vijftig.

Tot nu toe zijn dit jaar vijf incidenten bij het spoor gemeld. Maar dat aantal zal in de aanloop naar oud en nieuw snel oplopen, verwacht woordvoerder Anita Middelkoop van de NS. ‘Het is nu te kort dag om nog vuurwerkvrije zones in te stellen bij het spoor. Daarom vragen we gemeenten dat volgend jaar te doen. Net zoals er nu in veel gemeenten al geen vuurwerk meer mag worden afgestoken bij bejaardenhuizen en kinderboerderijen.’

Welke delen van het spoor vuurwerkvrij moeten worden, weet de woordvoerder niet. ‘Daar is het nog te vroeg voor. Met onze oproep willen wij een signaal afgeven.’

verkeerd middel

De politie zegt de oproep van de NS goed te begrijpen, maar vindt dat de vervoersorganisatie het verkeerde middel wil inzetten. Dat hangt ermee samen dat de politie ook kritiek heeft op de vuurwerkvrije zones in gemeenten. Niet bekend is hoeveel gemeenten naar deze maatregel grijpen. In sommige steden en dorpen hebben buurtbewoners afspraken gemaakt over vrijwillige vuurwerkvrije gebieden.

‘Het is een lappendeken, waardoor het onduidelijk is waar je wel en niet vuurwerk mag afsteken’, zegt Ruud Verkuijlen, politiedeskundige op het gebied van incidenten bij de jaarwisseling. Zo telt Utrecht straks 31 gebieden waar geen vuurwerk mag worden afgestoken. ‘Je zult als politieagent maar in zo’n gemeente moeten werken. Handhaving is op z’n zachtst gezegd een uitdaging.’

De politie is voorstander van een landelijk verbod op het afsteken van knalvuurwerk en vuurpijlen. De Onderzoeksraad voor Veiligheid pleitte daar ook al voor. Elk jaar valt er door vuurwerk gemiddeld een dode en worden er 11.000 incidenten geregistreerd.

Een landelijk verbod ging het kabinet te ver. Minister Grapperhaus (Justitie) zei tijdens een Kamerdebat in juni dat zo’n verbod ‘grote groepen burgers treft die de jaarwisseling op een verantwoorde wijze vieren’. Wel mogen gemeenten een vuurwerkverbod of vuurwerkvrije zones instellen.

Volgens Verkuijlen zijn gemeenten en ook de NS gebaat bij een duidelijke maatregel: een landelijk verbod. ‘Zo hoef je je niet af te vragen welke gebieden bij het spoor er wel en welke er niet onder vallen.’

afsteektijd

Van de woordvoerders en experts weet niemand een verklaring te geven voor de sterke stijging van het aantal vuurwerkincidenten bij het spoor. Daar is geen onderzoek naar gedaan.

De politiewoordvoerder heeft een vermoeden: ‘De tijd voor het afsteken van vuurwerk is beperkt van zes uur ’s avonds op oudejaarsdag tot twee uur in de nieuwjaarsnacht. Bij de NS en de rails surveilleren wij minder intensief dan in de stedelijke gebieden. Het kan zijn dat jongeren met hun vuurwerk uitwijken naar het spoor.’

De NS ziet graag een einde aan deze praktijken. Woordvoerder Middelkoop: ‘Je kunt je voorstellen dat onze reizigers en machinisten schrikken als er vuurwerk afgaat. Soms raken er treinen beschadigd. Die moeten we dan repareren, waardoor ze uitvallen. Daarvan zijn onze klanten de dupe.’ <

Het Openbaar Ministerie (OM) pakt wangedrag tijdens de jaarwisseling hard aan. Oud en nieuw is volgens het OM een evenement. Verdachten lopen daardoor het risico dat de strafeis 75 procent hoger uitpakt. Bij agressie of geweld tegen politie, brandweer of ambulancepersoneel kan dit oplopen tot 200 procent. Zij zorgen voor de veiligheid en moeten normaal hun werk kunnen doen, aldus het OM.

Mensen die worden gepakt met zwaar illegaal vuurwerk, zoals mortieren of cobra’s, kunnen ook op forse straffen rekenen. Op de handel in of bezit van vuurwerkbommen staat een maximale celstraf van zes jaar.