Familie van in Uruzgan omgekomen militair eist genoegdoening
Amsterdam
De stap volgt op de onthulling van staatsgeheime documenten over het schietincident door De Telegraaf. Uit de documenten zou blijken dat tijdens de missie waaraan Poortema deelnam minstens drie grote operationele fouten zijn gemaakt. Ook de militair Wesley Schol (20) kwam hierbij om het leven. Een derde militair, korporaal Marc van de Kuilen, verloor door het ‘vriendelijk vuur’ zijn benen. ‘Op basis van de informatie die zij nu hebben, zijn de ouders van mening dat de dood van hun zoon voorkomen had kunnen en moeten worden’, reageert advocaat Sébas Diekstra namens de familie Poortema. ‘Daarom houden zij het ministerie van Defensie verantwoordelijk voor het fatale incident en willen ze de organisatie daar in juridische zin voor aansprakelijk stellen.’
Hoewel de ouders van Poortema zich op juridische stappen oriënteren, houden ze nog wel de deur open voor Defensie. Mochten ze door het departement uitgenodigd worden voor een gesprek, dan staan zij daarvoor open.
compagnies Alfa en Charlie
Het drama vond plaats op de avond van 12 januari 2008. Twee compagnies – Alfa en Charlie – trekken dan samen op door Uruzgan om gebied op de taliban te heroveren. Tijdens een overnachting in enkele ommuurde huizen, zogeheten quala’s, gaat er het nodige mis in de communicatie tussen de twee compagnies. De planning voor de operatie wordt op het laatste moment omgegooid, verblijflocaties worden niet doorgegeven en ook wordt de waarschuwing dat de compagnies te ver van elkaar verwijderd liggen genegeerd. Ondertussen worden er bij de quala’s rondsluipende talibanstrijders gemeld.
Als op het dak van een quala vier mannen worden gespot, wordt het sein tot vuren gegeven. Korporaal Poortema, die op het dak van een quala staat, wordt dodelijk getroffen. Soldaat Schol, die hem te hulp schiet, wordt ook doodgeschoten.
In de chaos die ontstaat, worden twee leden van de Afghan National Army (ANA) die met de Nederlandse militairen optrekken voor indringers aangezien en doodgeschoten. Ook korporaal Marc van de Kuilen wordt in de hectiek door kogels van eigen manschappen getroffen.
zwarte bladzijde
Er is nooit iemand vervolgd voor de dood van Poortema en Schol. In 2010 concludeerde het gerechtshof in Arnhem ‘dat de bekende feiten en omstandigheden geen strafvervolging rechtvaardigen’ van de militairen die het sein tot vuren gaven. Het ministerie van Defensie noemde het incident onlangs nog ‘een zwarte bladzijde in de geschiedenis van de Nederlandse krijgsmacht’, maar stelt ook dat de gemaakte fouten niet toe te schrijven zijn aan individuele militairen. <
