Geloof in ‘een hiernamaals’ groeit; Nederlanders sinds corona meer bewust van eigen sterfelijkheid

Rotterdam

Het vandaag gepubliceerde onderzoek gaat over de vraag hoe Nederlanders denken over sterven anno 2021. De peiling, uitgevoerd door bureau MarketResponse, is een vervolg op soortgelijk onderzoek dat vijf jaar geleden in opdracht van het Landelijk Expertisecentrum Sterven plaatshad. Deze keer deden 509 mensen van 18 jaar en ouder mee. De rapportage, die volgens de stichting een representatief beeld toont, is mede-onderdeel van de Dag Aandacht voor Sterven die op 24 mei plaats heeft.

Vergeleken met 2016 zijn Nederlanders zichzelf vaker gaan beschouwen als ‘religieus’ (van 32 naar 39 procent) of ‘spiritueel’ (van 23 naar 37 procent). Vooral jongeren (18-24 jaar, 48 procent) en jongvolwassenen (25-34 jaar, 50 procent) zien zichzelf als spiritueel. Zo’n 70 procent van de jongeren en jongvolwassenen gelooft dat er meer is tussen hemel en aarde, dat is vaker dan ouderen.

Het onderzoek had plaats in maart dit jaar, toen de coronacrisis een jaar oud was. Dat roept de vraag op welke invloed de crisis heeft gehad op hoe Nederlanders tegen de dood aankijken. Bijna 30 procent is zich door de crisis meer bewust geworden van de eigen sterfelijkheid. En bijna een kwart is sinds de komst van het virus vaker gaan nadenken over zijn of haar eigen sterven.

minder praten

Het totale percentage Nederlanders dat (af en toe) nadenkt over zijn of haar eigen sterven steeg van 75 naar 88 procent. Opvallend: mensen zijn tegelijk minder gaan praten met partners over sterven. In 2016 was dat nog 90 procent, dit jaar zakt het percentage naar 74 procent. De onderzoekers signaleren tevens dat jongeren ‘vaker dan gemiddeld’ bewust bezig zijn met nadenken over hun sterven. Bij de 18-24-jarigen betreft het een groep van 25 procent en bij de jongvolwassenen (25-34 jaar) 26 procent. Vergelijkbare percentages waren ook al in 2016 zichtbaar.

bang

Bijna een derde van de mensen is bang om dood te gaan. Ook dat cijfer is nauwelijks veranderd ten opzichte van 2016, blijkt uit het onderzoek. Voor slechts 8 procent was de crisis voor mensen reden om te praten over wensen rond het sterven. Zes op de tien Nederlanders heeft dit laatste nog niet gedaan. Het aantal Nederlanders dat dit jaar te maken heeft met iemand die het eind van zijn of haar leven nadert, steeg in het onderzoek van 24 naar 33 procent. Vooral beroepsmatig hebben Nederlanders hier vaker mee te maken (van 3 naar 8 procent). In totaal zegt 58 procent van de Nederlanders voldoende te weten over het stervensproces (+ 6 procent). En minder Nederlanders kunnen zich niet voorstellen hoe het is om te sterven. Dit percentage daalde met 17 procent: van 63 naar 46 procent.

Wat daarbij opvalt, is dat jongeren (18-24 jaar, een groep van 32 procent) aangeven nog niet voldoende te weten over dit thema. Ze zijn dan ook geïnteresseerd in scholingstrajecten en de telefonische hulplijn van het expertisecentrum.

Jongeren en ook jongvolwassenen (25-34 jaar, 32 procent) geven tevens aan het er niet mee eens te zijn dat het leven te lang wordt gerekt door behandelingen en medicatie.