Jaap van Dissel (RIVM) waarschuwt voor vierde golf in zomer
Den Haag
Alleen wanneer de coronamaatregelen pas per 1 juni worden opgeheven, zal een vierde golf vrijwel zeker niet optreden. Dit blijkt uit nieuwe doorrekeningen die RIVM-wetenschapper Jaap van Dissel woensdag presenteerde aan de vaste Kamercommissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
De doorrekeningen zijn zoals altijd met veel onzekerheden omgeven, benadrukt Van Dissel. Zo is nog onduidelijk wat het zachtere lenteweer precies voor dempend effect op de uitbraak zal hebben. Van Dissel wil echter voorkomen dat de lockdown te snel wordt afgebouwd waardoor het virus weer kan oprukken.
Bij een zomergolf van het virus en het vroeg opheffen van de maatregelen zou het aantal patiënten met corona op de ic kunnen oplopen tot meer dan drieduizend half juni. Dat is vijf keer zoveel als nu, en meer dan twee keer zoveel als de ic’s aankunnen.
zomergolf
Het zou anders lopen bij een lockdown die duurt tot 1 juni. Tegen die tijd zijn naar verwachting ook 60-plussers ingeënt. Dan zou de nieuwe ziektegolf zo goed als uitdoven, blijkt uit de modelberekeningen. Een voorteken is te zien in de ziekenhuizen, waar het aandeel 80-plussers haast halveerde door de vaccinatiecampagne. De naderende zomergolf is nog een ruw scenario, benadrukte Van Dissel. ‘En natuurlijk ga je niet wachten met het afschalen van maatregelen tot er helemaal geen risico meer is’, aldus de OMT-voorzitter. Dat opheffen zal voorzichtig moeten, laten de cijfers zien: te snel loslaten, en pas eind juli zou het aantal ic-patiënten dalen tot onder de 500.
De hoopvolste signalen komen intussen uit de verpleeghuizen. Terwijl in alle leeftijdsgroepen het aantal besmettingen de afgelopen tijd weer toenam, daalde het aantal infecties in verpleeghuizen van tegen de 2000 besmettingen per 100.000 inwoners in januari, naar minder dan 200 nu.
gewoon somber
In de ziekenhuizen neemt het aantal veertigers, vijftigers en zestigers juist toe. ‘We vinden de situatie nu gewoon somber’, aldus Van Dissel. ‘En we hebben liever dat we de golf voor ons uit kunnen schuiven, tot meer vaccinaties ons gaan redden.’ Momenteel koerst het land af op een derde golf, met tussen de 500 en 3000 ic-patiënten in de loop van april. Oorzaak is de ongeveer 34 procent besmettelijkere ‘Britse variant’ van het virus. Inmiddels zijn haast alle besmettingen die in ons land plaatsvinden van dat type. Begin maart lag het R-getal daardoor, ondanks alle maatregelen, op 1,11: honderd mensen steken 111 anderen aan. Stevige kanttekeningen plaatst Van Dissel bij de sneltests. ‘Een test op zich is geen bestrijdingsmaatregel’, benadrukte hij. Een probleem is vooral het hoge aantal vals-negatieven, waarbij de test geregeld ten onrechte iemand virusvrij verklaart.
‘Als je dan losgaat, heb je natuurlijk een grotere kans om het virus weer door te geven’, aldus Van Dissel. ‘Het is dus belangrijk dat je ook na een negatieve test niet zomaar de anderhalve meter afstand negeert.’ Een ander probleem is dat sneltests maar een momentopname geven. Om het virus onder controle te krijgen, zou men zich meerdere keren per week moeten testen, bleek eerder uit onderzoek van onder meer het Utrecht UMC. <
vaccinaties
Mensen van 75 en 76 jaar oud krijgen sinds woensdag een uitnodiging om te worden gevaccineerd tegen het coronavirus. Half april zijn 70- tot 74-jarigen aan de beurt en eind april mensen van 65 tot 69. Zij krijgen het vaccin van Pfizer en BioNTech. Dat zei Jaap van Delden, die voor het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) het vaccinatieprogramma leidt, woensdag tijdens een technische briefing in de Tweede Kamer. Oudere stellen mogen zich samen laten vaccineren. Die regeling, de ‘partnerprik’, geldt voorlopig alleen wanneer de oudste van de twee een 75-plusser is en wanneer de partner maximaal twee jaar jonger is, aldus het RIVM.