Grieks beleid geeft onrust bij asielzoekers. Zij vrezen in Griekenland op straat te belanden
Amsterdam
Uit documenten en gesprekken die de Volkskrant voerde met asielzoekers en juristen, blijkt dat in de afgelopen maanden zeker enkele tientallen asielzoekers uit Syrië en Jemen plots te horen kregen dat zij terug moeten naar Griekenland, omdat het land hun een status heeft verleend.
De Raad van State en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens bepaalden eerder dat de omstandigheden in Griekenland zo ondermaats zijn, dat asielzoekers niet zomaar kunnen worden overgedragen op basis van de Dublinverordening. Dit laatste is de EU-regel die voorschrijft dat het land waar een asielzoeker als eerste aankomt, verantwoordelijk is voor de procedure.
Het ministerie van Justitie zegt in een reactie dat asielzoekers die in een andere EU-lidstaat bescherming hebben gekregen en niet bijzonder kwetsbaar zijn, inderdaad terug moeten. ‘Het asielverzoek in Nederland wordt dan niet-ontvankelijk verklaard.’
Afgelopen jaar arriveerden zo’n 5000 Syriërs en 800 Jemenieten in Nederland. Zij krijgen vrijwel altijd een verblijfsstatus. De IND onderzoekt of degenen die via Griekenland zijn gereisd, al een status hebben. Vanwege de achterstanden bij de IND gaan hier vaak maanden overheen.
‘Je zou je in dit geval kunnen afvragen of de aanvragen van deze groep onder op de stapel worden gelegd, in de hoop dat Griekenland intussen een besluit neemt’, zegt Jorrit Rijpma, hoogleraar Europees recht in Leiden.
VluchtelingenWerk stelt dat staatssecretaris Broekers-Knol (Asiel) deze vluchtelingen ‘op een schaamteloze wijze afschuift op een land dat totaal niet in staat is om hen op te vangen’. Sinds de verkiezing van een centrumrechtse regering afgelopen zomer hebben statushouders beperkt toegang tot gezondheidszorg, arbeidsmarkt en woningmarkt.
De vraag is waarom Griekenland op afstand statussen verleent. Mogelijk heeft het land vanwege het overbelaste asielsysteem geen zicht op wie er allemaal vertrekt, en worden er statussen verleend in de veronderstelling dat de personen nog in het land zijn. Het ministerie van Justitie ontkent de suggestie van migratiedeskundigen dat er een financiële compensatieregeling zou zijn.
Voor asielzoekers komt het nieuws als een mokerslag. Asieladvocaten leggen zich niet neer bij terugkeer van hun cliënten naar Griekenland. Zij stappen naar de rechter.
Moriadeal
Het kabinet kondigde in september aan honderd kwetsbare vluchtelingen uit het afgebrande Griekse opvangkamp Moria naar Nederland te halen. Tot grote frustratie van de oppositie en mensenrechtenorganisaties is vooralsnog geen enkele vluchteling overgeplaatst. Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) wijt dit aan de schamele informatievoorziening en de ingewikkelde coronaprotocollen in Griekenland. Maar critici stellen dat het komt door de ‘onrealistische’ eis van Nederland, dat er bij die honderd vijftig alleenstaande jongeren onder de veertien jaar moeten zijn. De meeste jongeren in het kamp zijn ouder.
