TV Vooraf: Tientallen jaren cel voor een tiener
De AVROTROS-serie werd opgenomen in 2016, het jaar dat Donald Trump tot president werd gekozen. Plaats van actie: Jacksonville, de ‘moordhoofdstad’ van Florida. Tegelijkertijd is Florida de staat met een van de strengste rechtssystemen ter wereld.
In dit derde en laatste deel van de serie, Reckoning (Afrekening), staat de controversiële wet centraal die toestaat dat zware jeugddelinquenten in Florida als volwassenen worden berecht. Concreet betekent dit dat er in deze staat geen grens is aan de gevangenisstraf die kan worden opgelegd aan tieners die terechtstaan voor moord.
De serie volgt ook Angela Corey en Melissa Nelson tijdens hun verkiezingscampagne voor officier van justitie, de persoon die namens het Openbaar Ministerie (OM) optreedt als strafeiser in rechtszaken en leiding geeft aan het opsporingsonderzoek door de politie.
Dat handhavers van de wet, van sheriffs tot rechters, in de Verenigde Staten worden gekozen door de burger, is een opvallend verschil met het Nederlandse rechtssysteem. Justitie is daarmee in Amerika een afspiegeling van de wil van het volk.
Bij de campagne voorafgaand aan de verkiezingen voor officier van justitie is de berechting van tieners als volwassenen een belangrijk thema voor Melissa Nelson. De zittende officier, Angela Corey, is uitgesproken voorstander van de harde aanpak. In de acht jaar dat ze het Openbaar Ministerie leidde, heeft ze ook geregeld gebruikgemaakt van het recht om tieners als volwassenen te straffen.
Nelson is door haar ervaringen bij het OM in Florida fel tegenstander geworden van die praktijk. Ze wijst erop dat de jongeren vrijwel zonder uitzondering uit probleemgezinnen komen en ziet veel meer in jeugddetentie.
In deze aflevering staat het verhaal centraal van Sharron Townsend: een veertienjarige straatjongen die terechtstaat voor de moord op een dakloze alcoholist. Heel wat betrokkenen bij deze zaak komen in de documentaire aan het woord: de jongen zelf, zijn moeder, familieleden van het vermoorde slachtoffer, de rechercheur, een medewerker van het Openbaar Ministerie en de rechter die uitspraak doet in Townsends zaak.
Naast deze Sharron worden in deze aflevering nog twee tieners genoemd die als volwassenen zijn berecht.
Hierbij rijst de vraag of het straffen van tieners met dertig, veertig jaar cel een maatschappij echt veiliger maakt wanneer diezelfde maatschappij niets doet aan de oorzaak van de problemen die moordende tieners opleveren.
American Justice, npo 3, avrotros, 23.10-00.20 uur.