Luister naar

Het Rob Scholte Museum, een museum dat niet bestaat

Nieuws
Kunstenaar Rob Scholte begon in Den Helder een eigen museum,dat officieel niet bestaat. ‘Mensen kopen Ikea-kunst maar gooien het borduurwerk weg, waaraan hun oma maanden werkte.’
Johan Bakker
vrijdag 7 augustus 2015 om 03:00
Het Rob Scholte Museum, een museum dat niet bestaat
Het Rob Scholte Museum, een museum dat niet bestaat

Het geeft een surrealistisch gevoel op reis te gaan naar een museum, dat volgens de gemeente Den Helder niet bestaat en dat door de plaatselijke VVV wordt genegeerd. Bij aankomst op het NS-station zijn de vrolijk wapperende Nederlandse vlaggen en het grote rode bord met de sierlijk geschreven letters ‘Rob Scholte Museum’ echter nauwelijks over het hoofd te zien.

Bezoekers worden in de entreehal verwelkomd door een nostalgisch ogend schilderij met de tekst: ‘Wentel uwen weg op den Heere.’ De bovenverdieping, waar zich het atelier van kunstenaar Rob Scholte bevindt, is bereikbaar met een lift. Scholte zit in zijn kantoor, waar de wanden zijn gesierd met oude schoolplaten van ‘De Christenreize naar de eeuwigheid’, ‘De tempel te Jeruzalem’ en de tekst: ‘Aangaande mij, en mijn huis, wij zullen den Heere dienen!’ In de vensterbank prijkt een uit een blok hout gesneden Christusbeeld.

Na een officieel nooit opgehelderde bomaanslag in de Amsterdamse Laurierstraat in 1994 raakte Rob Scholte zijn onderbenen en knieën kwijt. De kunstenaar woonde jarenlang op Tenerife, waar hij naast zijn schilderactiviteiten obsessief bezig is geweest met het boven tafel halen van de waarheid over het moment dat zijn leven tekende. Inmiddels heeft hij rust gevonden en een stabiele relatie. Scholte is de trotse vader van twee kinderen en het gezin woont al weer twaalf jaar in Nederland.

romantisch

Behalve kunstenaar is Scholte nu dus ook museum­eigenaar. ‘Toen ik dit voormalig postkantoor betrok, nota bene op uitnodiging van de gemeente, leek Den Helder een grote Vogelaarwijk. Ik zie dit als een samenhangend project. Je bent niet alleen met kunst bezig als je schildert. Ook dit gesprek is deel van mijn kunst. Mijn grote voorbeeld is het Dali-museum in Figueres, waar Salvador Dali leefde tussen zijn werk en de bezoekers.’ In een minutieus nagebouwd Huis ten Bosch in een themapark in de Japanse stad Nagasaki werkte Scholte jarenlang onder het toezien oog van het publiek aan een enorme muurschildering. ‘Dat is mijn ideaal: kunst maken waar het publiek met de neus bovenop staat. Kunst is geen linkse hobby. Aan mijn werk zijn geen subsidiegelden te pas gekomen. Subsidie vervuilt de markt. Het is geen enkel probleem wanneer mensen kunnen zien dat assistenten schilderwerk van me overnemen. In het atelier van Rembrandt waren ook leerlingen aan het werk. Het is dus onzin om te willen onderzoeken of een schilderij een echte Rembrandt is of het werk van een leerling. Als Rembrandt zijn goedkeuring eraan heeft gegeven is het van hem. Punt uit. Het hele idee van de kunstenaar als geniale eenling is een romantische notie die is ontstaan naar aanleiding van het gedramatiseerde levensverhaal van Vincent van Gogh.’

Als kunstenaar laat Scholte zich inspireren door de werkelijkheid zoals die zich aan hem voordoet, onder meer via de media. Door bestaande beelden een twist te geven, weet hij er een nieuw, vaak verrassend licht op te werpen. In het Rob Scholte Museum hangt – naast zijn eigen werk – kunst van Jan Cremer, meestervervalser Han Van Meegeren, Andy Warhol, Jeff Koons, Jan Toorop en Jan Sluijters: ‘Sluijters maakte naast zijn populair geworden schilderijen ook geëngageerde kunst. Ik heb een verzameling prenten herontdekt waarin Sluijters protesteert tegen de wapenhandel waarmee het ‘neutrale’ Nederland zich verrijkte tijdens de Eerste Wereldoorlog.’ Intarsia versus Bamboo is een tentoonstelling waarin Scholte de ‘meesterwerken’ van tientallen anoniem blijvende makers in het zonnetje zet.

bruiloft

‘Toen ik terugkeerde naar Nederland viel me op dat de samenleving hier vluchtig is geworden. Mensen kopen kunst voor boven de bank bij Ikea, maar gooien het prachtige borduurwerk weg, waaraan hun oma maandenlang heeft gewerkt. Dat is merkwaardig. Zo’n borduurwerk vertegenwoordigt niet alleen hun persoonlijke geschiedenis, maar de beeldkwaliteit is ook veel groter dan kunst die voor de massa is gemaakt.’ Scholte stelde ooit omgekeerde borduurwerken ten toon, om te benadrukken dat we in spiegels en raadselen zien. Volgende zomer is hiervan een overzicht te zien in Museum De Fundatie te Zwolle.

‘Met pijn in mijn hart merk ik hoe achteloos we omgaan met bijvoorbeeld oude bibliotheken. Je komt op kofferbakmarkten de mooiste boeken tegen. Ik struinde er vroeger altijd graag rond en stuitte daarbij regelmatig op artistieke pareltjes. Een van mijn favoriete boeken is Geschiedenis van een ziel van Therèse van Lisieux. Ze nodigt ons allen uit ons klaar te maken voor haar bruiloftsfeest wanneer zij met Christus trouwt op de Dag des Oordeels. Ik vind het prachtig dat een non van nog geen twintig jaar oud zoiets schrijft. Zij introduceert een nieuwe spiritualiteit, die kracht geeft in het hier en nu. Het Museum voor Religieuze Kunst in Vaals vroeg me ooit te exposeren met de collectie neogotische heiligenbeelden. Zo kwam ik erop de teksten die in ons collectieve bewustzijn staan gegrift, boven de beelden op te hangen. Bijna als de tekstballonnen van de heiligen.’ Ze hebben nu een plaats gekregen in het Rob Scholte Museum samen met drie (als een scheepje in een fles geplaatste) kruisigingsscènes.

onbeantwoord

Rob Scholte heeft besloten niet langer om te zien naar wat gebeurd is, maar zijn blik te richten op de toekomst. Het is treurig dat hij in zijn pogingen een culturele oase te creëren in het door de Marine gedomineerde Den Helder zo wordt dwarsgezeten. ‘Vlak na de feestelijke opening meldde de gemeente plotseling dat dit hele gebied op de schop zou gaan. Op allerlei manier proberen ze me weg te pesten: het museum bestaat uit twee gedeelten; een nu al open deel van 900 vierkante meter, dat we echter nog niet mogen verbinden met het grote nieuwe gedeelte van 2000 vierkante meter, waardoor onze opknap-inspanningen tot nu toe voor niets zijn geweest. Brieven erover blijven onbeantwoord. Ik vermoed dat ze op de plek waar wij nu zitten dure nieuwbouw willen neerzetten. De gemeente Den Helder interesseert zich blijkbaar niet voor kunst. Gelukkig steunt de gewone jutter me wel. Evenals de Bekende Nederlanders en de vele anderen die de protestpetitie hebben ondertekend.’¦

 

expositie

Rob Scholte Museum

Middenweg 172–174, Den Helder. Open di-zo 12-17 uur

robscholtemuseum.nl

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Rutger Bregman

Rutger Bregman heeft een missie: kom van die bank af en maak werk van je idealen

Wat doe je met de 2.000 werkweken die je tot je beschikking hebt? Ga je voor een riant salaris of geef je gehoor aan morele ambitie? Rutger Bregman roept ons op: maak werk van je idealen!

Chris McCandless in de film Into The Wild (2007)

Deze bus trok velen 'into the wild'. Nu staat hij in een museum. Waarom?

Het was een van de bekendste pelgrimages van deze tijd: een levensgevaarlijke wandeling naar de bus uit ‘Into the Wild’. Nu staat het kapotte, roestige voertuig in een museum. Hoe werd het zo’n icoon?

A Hidden Life volgt de katholieke Oostenrijkse boer Franz Jägerstätter. Samen met de andere dorpsbewoners wordt hij opgeroepen voor het leger.

Deze podcasts, films en tentoonstellingen zijn de moeite waard tijdens de Stille Week

Verstilde beelden, muziek die ruimte schept, films die offers tastbaar maken, gesprekken die de ziel raken... Wat kun je luisteren, zien en beleven in de aanloop naar Pasen?

Marina Abramovic, Four Crosses: The Evil (positive), 2019 (detail).

Kunstenaar Marina Abramovic deed een halve eeuw aan hardhandig zelfonderzoek en stelde haar pijn tentoon

Messen, bloed en een poort van licht. Met video’s, sculpturen en spannende performances opent het Stedelijk Museum dit weekend zijn deuren voor kunstenaar Marina Abramovic.

Nick Cave praat in het Theater am Tanzbrunnen in Keulen over zijn boek 'Geloof, Hoop en Ravage'.

Hoe een toornende, wilde God toch lief kan hebben. Nick Cave beschrijft het als geen ander

Rouw is een geschenk, vindt Nick Cave. Het is niet de bedoeling dat je over het verdriet om de dood van een geliefde heen komt. Maar die magneet kan ook kracht geven. Hoop en hunkering. Renaissance door ravage.

Afbeelding

Gerard Timmer stopt als NOS-directeur na aantijgingen

Gerard Timmer stapt op als algemeen directeur van de NOS. Hij heeft besloten te stoppen na aantijgingen dat hij niets zou hebben gedaan tegen misstanden in zijn tijd als directeur van BNNVARA.