JDE nummer 2 op koffiemarkt van 58 miljard euro

Wie zijn de fusiepartners?

Douwe Egberts en het Amerikaanse Mondelez bestaan beide nog maar net in hun huidige vorm. Tot zijn beursgang midden 2012 was Douwe Egberts onderdeel van het Amerikaanse Sara Lee. Vanaf de eerste notering in Amsterdam kocht een groep investeerders onder leiding van het Duitse investeringsbedrijf Johan A. Benckiser aandelen op. In maart 2013 kwam Benckiser met een bod, en in september vorig jaar was dat rond: DE Master Blenders 1753 werd alweer van de beurs gehaald, net ruim een jaar na de beursintroductie.

Mondelez werd in 2012 afgescheiden van Kraft Foods. Daarbij bleven de koffieactiviteiten in Noord-Amerika bij Kraft, maar daarbuiten werd alles ondergebracht in Mondelez. Zo wordt het merk Tassimo in Canada verkocht door Kraft en in Europa door Mondelez. Mondelez is genoteerd aan de Nasdaq in New York. De koers van het aandeel steeg woensdag met 7,5 procent.

Wat betekent de fusie voor de mededinging?

De wereldmarkt voor koffie wordt door marktonderzoeker Euromonitor geschat op 58 miljard euro. De grootste in die markt is Nestlé, met een geschatte verkoop van 7,9 miljard euro. Fusieproduct JDE wordt tweede, met 5,4 miljard. Samen hebben ze dus nog geen kwart van de markt in handen.

In Nederland zal de concurrentie afnemen. DE heeft in Nederland een marktaandeel van 27 procent, maar Mondelez was vast van plan zich naar binnen te vechten. In oktober lanceerde het bedrijf een nieuw merk, speciaal ontwikkeld voor Albert Heijn: Velours Noir. En twee maanden geleden begon Mondelez met de verkoop van Tassimo, een koffie-apparaat dat tevens thee en chocoladedrank kan maken.

Voor Albert Heijn moet de fusie slecht nieuws zijn. Omdat Mondelez zich nog moest binnenvechten, had Albert Heijn een ijzersterke onderhandelingspositie. Daarmee lijkt het nu afgelopen. Een woordvoerder van Albert Heijn wil weinig meer kwijt dan: We kunnen alleen maar zeggen dat de verkoop van Velours Noir heel goed gaat. Over die fusie hebben we geen mening.

Buiten Nederland vullen de twee elkaar vooral aan. Overal waar Douwe Egberts is (Benelux, Brazilië, Australië), is Mondelez nauwelijks, en omgekeerd. Alleen in Duitsland en vooral in Frankrijk hebben ze allebei aanzienlijke marktaandelen.

Wat gebeurt er met de werkgelegenheid?

Nicole Boonstra, bestuurder van FNV Bondgenoten, is in elk geval over één ding tevreden: met de voorgenomen overname van Mondelez bewijst de Duitse investeerder Johan A. Benckiser serieus zijn best te willen doen om iets te maken van Douwe Egberts, in plaats van het bedrijf te zien als handelswaar.

De gevolgen voor de werkgelegenheid lijken haar beperkt. Althans: in Nederland, en op de korte termijn. Want op de lange termijn weet je het niet, zegt Boonstra. Zon samengaan is uiteindelijk toch ook bedoeld om synergie te behalen en kosten te besparen.

Bij Douwe Egberts werken zevenduizend mensen. In Nederland 2100, verdeeld over drie vestigingen: Joure (automatenkoffie, Moccona), nog een keer Joure (thee), Utrecht (pakken koffie en Senseo) en DE Professional, de buitendienst, de werknemers in de rode autootjes die in het land de automaten bijvullen.

Op het hoofdkantoor in Amsterdam werken zon 160 mensen. Eind vorig jaar meldde DE Master Blenders vanwege tegenvallende resultaten 110 banen te gaan schrappen, vooral op het hoofdkantoor. Dat banenverlies in Amsterdam wordt wellicht gecompenseerd doordat het hoofdkantoor van de nieuwe combinatie in Nederland blijft.