Topstuk naar Scheepvaartmuseum
Amsterdam
Dit schilderij wordt opgenomen in de overzichtstentoonstelling voor het honderdjarige jubileum van de Vereeniging Nederlandsch Historisch Scheepvaart Museum en is vanaf oktober te zien. Tot nu toe zijn er slechts zestien werken van Nooms bekend. ‘Gezicht op het IJ met ‘s lands zeemagazijn’ kwam tien jaar geleden in bezit van een Nederlandse kunsthandelaar. Met behulp van de Vereniging Rembrandt en het Mondriaanfonds kocht het museum het aan. Nooms schilderde het werk in de zeventiende eeuw. Het toont de opslagplaats voor de uitrusting van de oorlogsvloot, precies op dezelfde plek als waar nu het huidige Scheepvaartmuseum is gevestigd. Daarnaast symboliseert het Amsterdam als centrum van de scheepvaart, zo staat op de website van het museum. Waarschijnlijk worden de reparatiewerkzaamheden aan de schepen die meevoeren in de Tweede Engelse Oorlog getoond. Toen brachten Michiel de Ruyter en Cornelis Tromp grote schade toe aan Engelse oorlogsvloten. Historici hechten veel waarde aan de werken van Nooms, omdat hij bekend staat als een van de beste zeeschilders van de zeventiende eeuw. Hij had oog voor licht en diepte en was in staat om de sfeer van het moment in beeld te vangen. In 1661 ging hij aan boord bij Michiel de Ruyter om het leven op een oorlogsschip te bestuderen. Hij schilderde schepen uiterst zorgvuldig na, wat hem de bijnaam ‘de zeeman’ opleverde. ‘Gezicht op het IJ’ is ook gesigneerd met ‘zeeman’.
rode vlag
Aan de hand van Nooms’ schilderijen kunnen historici veel leren over de zeventiende-eeuwse scheepvaart, zegt Cécile Bosman, conservator bij het Scheepvaartmuseum, tegen de Volkskrant. ‘Er is een schip van zeeman Michiel de Ruyter in aanbouw te zien. Over het schip met gehesen zeilen, waarbij de rode vlag aangeeft dat het een schip van een admiraal is, weten we nog weinig.’ Het Scheepvaartmuseum wil nu onderzoeken hoe intensief het contact was tussen Nooms en Michiel de Ruyter. Ook vragen deskundigen zich af of het zeemagazijn voor het eerst te zien is op dit schilderij. Wel is bekend dat Nooms dat magazijn bewust een verdieping hoger maakte om de macht van de Nederlanden te benadrukken. <