Luister naar

Aanwas professionele organisten stokt

Nieuws
Roel Sikkema
woensdag 30 december 2015 om 03:00

In veel kerken klinkt niet meer vanzelfsprekend orgelmuziek tijdens de kerkdienst. Is er nog hoop voor het orgel? ‘Ja, beslist wel, het orgel is nog lang niet uitgespeeld, maar zijn rol wordt kleiner’, zegt Wim Ruessink. Hij is cantor-organist van de Protestantse Gemeente Winterswijk. ‘In steeds meer kerken wordt piano gespeeld, of er komt een band om bijvoorbeeld Opwekkingsliederen te zingen.’

Ruessink maakt zich zorgen over de aanwas van nieuwe organisten. ‘Er komen er steeds minder, ook vakmatig. Op de conservatoria zijn nog maar drie of vier protestantse studenten die ook kerkmuziek studeren. Rooms-katholieke zijn er helemaal niet meer. Dat betekent dat het vak straks niet meer doorgegeven kan worden.’ Iets rooskleuriger is het met amateuropleidingen, stelt Ruessink. ‘Er is een opleiding Kerkmusicus III en die loopt goed.’

Ruessink legt een verband met het beroepsperspectief voor professionals. ‘Dat is in Nederland gewoon slecht. Je kunt hier hooguit voor enkele uren per week een baan als kerkmusicus krijgen, je moet er dus altijd veel bij gaan doen: koren, lesgeven, beiaardier zijn, bijvoorbeeld.’

Het orgel heeft in veel protestantse en gereformeerde kerken nog een stevige positie, maar moet die wel steeds meer delen met piano en muziekgroep. Ruessink vindt het prima wanneer meer musici aan het woord komen dan de organist, maar hij is geen voorstander van een vermenging van stijlen. ‘Een psalm begeleiden met een gitaar of sterk ritmische muziek op een orgel, dat gaat niet goed. Je moet voor elk lied de begeleiding kiezen die bij het lied past.’

In de rooms-katholieke eredienst zal het orgel voorlopig niet zwijgen, denkt Dennis Vallenduuk, voorzitter van de St. Gregoriusvereniging – de rooms-katholieke korenvereniging – in het aartsbisdom Utrecht. ‘In onze liturgie zijn koren belangrijk. De meeste hebben een repertoire waar het orgel als begeleidingsinstrument het beste bij past.’ Opwekkingsliederen worden in zijn kerk nauwelijks gezongen en er spelen zelden jongeren in bandjes. ‘In de jaren zestig zijn wel gospelkoren opgericht, die meewerkten aan beatmissen. Sommige daarvan bestaan nog, maar de leden zijn natuurlijk ouder geworden. Ze gingen vaak een wat klassieker repertoire zingen of niet-kerkelijke liedjes. Met pianobegeleiding.’

De kerkmuzikale opleiding baart ook hem zorgen. ‘We hebben Inderdaad geen vakstudenten meer.’ De opleiding tot Kerkmusicus III is in zijn kerk per bisdom georganiseerd. ‘In Rotterdam gaat dat goed, maar wij kunnen het in Utrecht niet van de grond krijgen.’

Het orgel is nog volop in ere bij zogeheten bevindelijk-gereformeerden, zoals de Gereformeerde Gemeenten. Zij hebben afgelopen jaren veel nieuwe kerken met nieuwe orgels gebouwd.

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Chris McCandless in de film Into The Wild (2007)

Deze bus trok velen 'into the wild'. Nu staat hij in een museum. Waarom?

Het was een van de bekendste pelgrimages van deze tijd: een levensgevaarlijke wandeling naar de bus uit ‘Into the Wild’. Nu staat het kapotte, roestige voertuig in een museum. Hoe werd het zo’n icoon?

A Hidden Life volgt de katholieke Oostenrijkse boer Franz Jägerstätter. Samen met de andere dorpsbewoners wordt hij opgeroepen voor het leger.

Deze podcasts, films en tentoonstellingen zijn de moeite waard tijdens de Stille Week

Verstilde beelden, muziek die ruimte schept, films die offers tastbaar maken, gesprekken die de ziel raken... Wat kun je luisteren, zien en beleven in de aanloop naar Pasen?

Marina Abramovic, Four Crosses: The Evil (positive), 2019 (detail).

Kunstenaar Marina Abramovic deed een halve eeuw aan hardhandig zelfonderzoek en stelde haar pijn tentoon

Messen, bloed en een poort van licht. Met video’s, sculpturen en spannende performances opent het Stedelijk Museum dit weekend zijn deuren voor kunstenaar Marina Abramovic.

Nick Cave praat in het Theater am Tanzbrunnen in Keulen over zijn boek 'Geloof, Hoop en Ravage'.

Hoe een toornende, wilde God toch lief kan hebben. Nick Cave beschrijft het als geen ander

Rouw is een geschenk, vindt Nick Cave. Het is niet de bedoeling dat je over het verdriet om de dood van een geliefde heen komt. Maar die magneet kan ook kracht geven. Hoop en hunkering. Renaissance door ravage.

Afbeelding

Gerard Timmer stopt als NOS-directeur na aantijgingen

Gerard Timmer stapt op als algemeen directeur van de NOS. Hij heeft besloten te stoppen na aantijgingen dat hij niets zou hebben gedaan tegen misstanden in zijn tijd als directeur van BNNVARA.

Door haar nieuwe show leer je cabaretière Claudia de Breij een stuk beter kennen.

Claudia de Breij zet aan het denken met voorstelling over buitenbeentjes en paradijsvogels

In haar nieuwe show schetst cabaretière Claudia de Breij zichzelf als fabriek, dealer en junkie tegelijk. Haar drug? Adrenaline. Maar diep vanbinnen is ze een introvert en wilde ze vroeger nooit afwijken van de rest.