8 november 2019 om 21:13
Column
Luister naar

Reina Wiskerke: Hoe arrogant, die verontwaardiging over de doodstraf

We zitten opeens in een heftige discussie over de doodstraf. Regeringspartij VVD wil dat Nederlandse jihadgangers in Irak worden berecht – ook als ze mogelijk de doodstraf krijgen.

De berechting van Jihadgangers, hier of in Irak, ligt ingewikkeld. Wat het beste is, ik durf het niet te zeggen, al spreekt de instelling van een internationaal strafhof mij het meest aan.

Intussen distantiëren deelnemers aan het debat zich met ferme bewoordingen van een mogelijke doodstraf voor jihadstrijders. Tot op het ergerlijke af.

Wij, Nederlanders, hebben in 1983 (miljoenen jaren na de oerknal volgens de evolutietheorie) de doodstraf grondwettelijk afgezworen. En dat is nu normatief voor iedereen, altijd en overal. Want wij noemen het tegenwoordig een fundament onder onze rechtstaat. Ons land loopt in deze goddelijke goedheid natuurlijk voorop, wat wij niet mogen verspelen. Wie er anders over denkt, laat zich leiden door zijn ‘onderbuik’ of ‘gemakkelijke wraakgevoel’, hoorde ik vrijdag op Radio 1 bij Spraakmakers. Onder anderen Bram van Ojik van GroenLinks voerde er het woord.

Die houding getuigt van arrogantie. Wij leven al driekwart eeuw in een tamelijk vredig land. Toen hier wél oorlog was, ervoeren veel Nederlanders de doodstraf voor oorlogsmisdadigers níét als strijdig met de rechtstaat. En dat Nederland daarom vlak na de oorlog de doodstraf oplegde aan circa 150 oorlogsmisdadigers, en bij een veertigtal van hen ook werkelijk voltrok, is later niet geboekstaafd als schandelijk.

Wij zijn anno 2019, in het algemeen gesproken, vervreemd van de oorlog en het wrede menselijke bestaan. Dat verengt onze blik. Wij geloven graag dat we ons in verre oorlogen kunnen mengen zonder veel doden aan onze kant en zonder vergissingsbombardementen. Niet voor niets verzweeg minister Hennis liever de burgerslachtoffers die Nederland maakte, hoe gevaarlijk ook voor haar positie. Het zegt niet alleen iets over ministers, maar ook over het beperkte incasseringsvermogen van een volksvertegenwoordiging.

In een stabiel land zijn weinig praktische redenen voor de doodstraf. Wij hebben genoeg aan zwaar beveiligde gevangenissen om terroristen uit te schakelen. Ik stel mij voor dat dit anders ligt in onrustige gebieden met wankele machtsverhoudingen, waar zomaar weer strijd uitbreekt en het gevangeniswezen basaal van aard is. Zie daar maar eens duurzaam én humaan met gevaarlijke krachten af te rekenen zonder de doodstraf.

Veelzeggend was de inbreng van politiek journalist Leonard Ornstein bij Spraakmakers. Hij beriep zich op de ‘grote naam’ die Nederland heeft in het afwijzen van de doodstraf. Over misdadige Jihadgangers zei hij: ‘Laat ze in een cel creperen voor ik weet niet hoelang, dat is beter dan met je eigen principes zwalken en ze ter dood veroordelen.’ En: ‘Nou, dan krijg je je lesje wel hoor, zeker als je in die Iraakse gevangenis vastzit.’

Zo wordt de vraag wel heel prangend: gaat alle verontwaardiging om ónze naam, ónze principes? Of om een humaan strafsysteem? Dat laatste lijkt me het belangrijkst. En juist daarom moet je niet uitsluiten dat er, mede afhankelijk van tijd en plaats, verschillende wegen zijn waarlangs gerechtigheid vorm kan krijgen. <

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
.

Ik had nooit eerder een man horen zeggen dat hij feminist is

'Ik was zélf in het stereotype getrapt van de brutale meid die haar neus ophaalt voor alles wat mannen in machtsposities zeggen', schrijft Lysanne van de Kamp. En dat terwijl ze zich altijd zo ergerde aan dat stereotype.

Feniks de la Fosse

'Zijn ex regeert ons huishouden, ik kan er niet meer tegen.' Hoe kan dit worden opgelost?

‘Ik heb het nodig dat je me geruststelt’, zegt een vrouw tegen haar partner in de praktijk van relatiecoach Feniks de la Fosse tegen. ‘Ik ben gewoon onzeker en heb het nodig om te horen dat ik nummer één ben.’

Wim Dekker is lector informele netwerken en laatmoderniteit aan de Christelijke Hogeschool Ede.

Het gepest van Wilders mag niet gewoon zijn. Timmermans heeft hulp van andere Kamerleden nodig

Wim Dekker hoopt dat het fatsoenlijke deel van de Kamer niet in debat gaat over wat fatsoen is, maar soeverein afstand neemt van onfatsoen. En hij vraagt om gebed voor Frans Timmermans.

Zo sensationeel is dat boek van David de Vos niet, al suggereert hij het graag

Evangelisch prediker David de Vos prijst zijn verhaal aan als ‘het meest gedurfde en ongefilterde boek over de christelijke wereld dat je gaat lezen’. Verkooppraat, volgens Reina Wiskerke.

Kelly Keasberry is theoloog en pastoraal medewerker bij ziekenhuis AZ Monica in Deurne en Antwerpen.

Ambtenaren, managers, artsen of docenten: grijp eens wat vaker naar de gieter

Voor mij als ziekenhuispastor was het uitsterfbeleid niet om aan te zien, schrijft Kelly Keasberry. Na werktijd besloot ik tot een reddingsoperatie. Gewapend met een gietertje, een schaar en een emmer van de schoonmaker.

Anita Zeldenrust is ouder van een gezinshuis voor kinderen die (soms tijdelijk) niet thuis kunnen wonen.

Stilte kan confronterend zijn. Als de geluiden van buiten verstommen, gaat je binnenwereld aan de gang

Stilte kan confronterend zijn. Als de geluiden van buiten zijn verstomd, gaat je binnenwereld aan de gang. Het is mij lang gelukt dat uit de weg te gaan, schrijft Anita Zeldenrust. Drukte is een statussymbool.

nd

In Amsterdam zit een witte duif klem. Hoe kan ik de vogel nog redden? Klimmend, via de regenpijp?

Wat doe je als je ziet dat er een vogel verstrikt is geraakt in een net? Op één-hoog? Tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren. Maar er is toch hoop.

George Harinck is rector magnificus aan de Theologische Universiteit Utrecht.

Laat kinderen weer sleutelteksten uit de Bijbel, de geschiedenis en de literatuur uit het hoofd leren

Het is ronduit zonde dat we tegenwoordig bijna niets meer uit ons hoofd leren. Want wat je niet bezit, kun je jezelf niet herinneren. Zorg daarom voor een goed gevulde binnenkamer, stelt George Harinck.

Hans Werkman

Bezwijkt in christelijke gedichten de poëzie 'onder de last van de boodschap'?

Lieddichter Ad de Besten was een meelevend christen, maar christelijke poëzie, moest dat zonodig? Hij las het werk van enkele christelijke dichters en constateerde dat dit wantrouwen geen nieuw voedsel heeft gevonden.