25 oktober 2016 om 03:00
Luister naar

'Joden, Joden!', klinkt het in de Schilderswijk. Maar wie bedoelen deze protesterende jongeren?

Het is een halve eeuw geleden. Maar die gezellige momenten in de Haagse Schilderswijk in de koosjere slagerij van Louis de Leeuw op de hoek van de Hoefkade ben ik niet vergeten.

Enkele oudere Joodse inwoners uit de wijk maken hun wekelijkse babbeltje met Marokkaanse en Turkse Hagenaars, de eerste generatie ‘gastarbeiders’. Die werden al gauw vaste klant bij de Joodse slager. Halal slagerijen kende Den Haag toen nog niet. Slager De Leeuw draait zijn gehakt. Nathan Baumgarten vertelt over zijn Joodse familieleven in het Oost-Poolse Lublin. Yousouf verhaalt in kleuren en geuren hoe hij als jochie samen met Joodse vriendjes in de smalle steegjes van het Marokkaanse Marrakesh voetbalde. Vaak worden de verhalen op straat nog voortgezet.

Baumgarten stapt op de fiets in de richting van zijn marktkraam aan de Herman Costerstraat. Yousouf rijdt de andere kant op, richting het Rijswijkseplein, naar zijn werk bij de houthandel. Ook Mendel, Said, David en Khalid zwaaien elkaar uit. ‘Tot volgende week weer.’ Joodse, Marokkaanse en Turkse Schilderswijkers gaan elk huns weegs. ‘Salaam.’ ‘Sjalom.’ De Schilderswijk een halve eeuw geleden. Is er sindsdien echt zo veel veranderd? Of doen wij alsof er zo veel is veranderd?

sirenes

Dwars door het geloei van politiesirenes klinkt het ‘Joden, Joden!’ op het Hobbemaplein in de Schilderswijk.

Wie bedoelen deze protesterende jongeren? Welke Joden hebben zij voor ogen in hun boosheid?

Is het de Joodse Shifra Higes, die ooit voor het raam stond in de Vaillantlaan om te kijken of haar man Sigmund al thuiskwam van een hele nacht koosjer brood bakken in de broodfabriek van Lensvelt Nicola? Vast niet. Van Shifra hebben deze jongeren nog nooit gehoord.

Bedoelen zij Naftali Baumgarten, die op de markt in de Herman Costerstraat zijn sokken en herenondergoed aan de man bracht? Nee, die ook niet. De laatste Joodse marktkooplieden daar verdwenen al tientallen jaren geleden.

Bedoelen zij Mendel Zeissel, die twee keer per dag vanaf zijn winkel aan de Hobbemastraat naar de synagoge fietste? Lang voordat deze jongeren waren geboren, was de synagoge al afgebroken om plaats te maken voor appartementen.

Hebben ze het gemunt op de Joodse slager Louis de Leeuw aan de Hoefkade, waar hun eigen opa een halve eeuw geleden ook zijn vlees kocht?

Er klinkt ‘Joden, Joden’ in de Schilderswijk. Is deze buurt daarmee een soort ‘no-go-area’ geworden voor de Jood? Al bladerend door binnenlandse en buitenlandse media zou ik dat bijna geloven. Zo vertelt de website Arutz 7 (‘Israel National News’) mij dat ‘in die wijk de sharia heerst’. Het gezag wordt gehandhaafd ‘door een niet-officiële sharia­politie’ en nog veel meer van dit fraais. Ook de Irish Times weet op die manier van dik hout planken te zagen.

De waarheid is gelukkig anders. De onrust van de afgelopen periode heeft inderdaad laten zien wat er bij calamiteiten kan gebeuren. Jongens van de straat, moslims met radicale ideeën, burgers die met de rug naar de samenleving staan, kunnen die ellende allemaal veroorzaken. Maar zijn zij de enige veroorzakers van de narigheid?

microfoon

Het radioprogramma Kwesties stuurt een verslaggeefster die Schilderswijk in. Natuurlijk komt zij daar enkele van de ‘rotte appels’ tegen die iedere wijk of gemeenschap in ons land rijk is. Deze grijpen hun kans. Wat ze van Joden vinden? De microfoon voor hun mond is een open uitnodiging. Joden? Joden? ‘Hamas, Hamas, alle Joden dood!’

Tegen dit soort geweld is weinig kruid gewassen. Wat ze roepen is kwalijk. De ‘rotte appels’ roepen geweld op. Dit soort microfoonexpedities biedt hun de kans. Het uitlokken van die kans is bijna zo erg als de kreten zelf. De programmamakers vinden natuurlijk dat dit hun taak is. Maar dan is het ook niet verbazingwekkend welke beelden ontstaan over een wijk als deze – de Schilderswijk, waar Joden ooit als vluchtelingen, nagejaagd en berooid, terecht zijn gekomen om te werken aan een betere toekomst.

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Wim Dekker is lector informele netwerken en laatmoderniteit aan de Christelijke Hogeschool Ede.

Het gepest van Wilders mag niet gewoon zijn. Timmermans heeft hulp van andere Kamerleden nodig

Wim Dekker hoopt dat het fatsoenlijke deel van de Kamer niet in debat gaat over wat fatsoen is, maar soeverein afstand neemt van onfatsoen. En hij vraagt om gebed voor Frans Timmermans.

Zo sensationeel is dat boek van David de Vos niet, al suggereert hij het graag

Evangelisch prediker David de Vos prijst zijn verhaal aan als ‘het meest gedurfde en ongefilterde boek over de christelijke wereld dat je gaat lezen’. Verkooppraat, volgens Reina Wiskerke.

Kelly Keasberry is theoloog en pastoraal medewerker bij ziekenhuis AZ Monica in Deurne en Antwerpen.

Ambtenaren, managers, artsen of docenten: grijp eens wat vaker naar de gieter

Voor mij als ziekenhuispastor was het uitsterfbeleid niet om aan te zien, schrijft Kelly Keasberry. Na werktijd besloot ik tot een reddingsoperatie. Gewapend met een gietertje, een schaar en een emmer van de schoonmaker.

Anita Zeldenrust is ouder van een gezinshuis voor kinderen die (soms tijdelijk) niet thuis kunnen wonen.

Stilte kan confronterend zijn. Als de geluiden van buiten verstommen, gaat je binnenwereld aan de gang

Stilte kan confronterend zijn. Als de geluiden van buiten zijn verstomd, gaat je binnenwereld aan de gang. Het is mij lang gelukt dat uit de weg te gaan, schrijft Anita Zeldenrust. Drukte is een statussymbool.

nd

In Amsterdam zit een witte duif klem. Hoe kan ik de vogel nog redden? Klimmend, via de regenpijp?

Wat doe je als je ziet dat er een vogel verstrikt is geraakt in een net? Op één-hoog? Tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren. Maar er is toch hoop.

George Harinck is rector magnificus aan de Theologische Universiteit Utrecht.

Laat kinderen weer sleutelteksten uit de Bijbel, de geschiedenis en de literatuur uit het hoofd leren

Het is ronduit zonde dat we tegenwoordig bijna niets meer uit ons hoofd leren. Want wat je niet bezit, kun je jezelf niet herinneren. Zorg daarom voor een goed gevulde binnenkamer, stelt George Harinck.

Hans Werkman

Bezwijkt in christelijke gedichten de poëzie 'onder de last van de boodschap'?

Lieddichter Ad de Besten was een meelevend christen, maar christelijke poëzie, moest dat zonodig? Hij las het werk van enkele christelijke dichters en constateerde dat dit wantrouwen geen nieuw voedsel heeft gevonden.

Bart Jan Spruyt is historicus en docent kerkgeschiedenis aan het Hersteld Hervormd Seminarium.

Nederlandse benadering van mensen met twijfels over hun gender wordt steeds meer bekritiseerd

Het beleid om jonge mensen met genderdysforie met puberteitsblokkers te behandelen, wordt in steeds meer landen herzien, ziet Bart Jan Spruyt. Hij betreurt dat die kentering bij Nederlandse politici niet doordringt.

beeld nd

Hoe maak je van duurzaam leven een vrolijke worsteling? We kunnen leren van Psalm 119

Duurzaam leven voelt soms als gerommel in de marge, ervaart Alexander Bosma. Het is makkelijk om het dan maar te laten, terwijl je ervan overtuigd bent dat het moet. Hoe maak je er toch een vrolijke worsteling van?