Corjan Matsinger: Ik griezel van de christelijke protesten tegen Halloween
Corjan Matsinger is jongerenwerker, religieus trendwatcher, spreker, auteur en eigenaar van weblog Young & Holy. Hij schrijft elke vierde woensdag van de maand een column.
Het is oktober, de griezelmaand. Kinderen gaan naar de H&M voor hun leukste Halloween Heroes-outfit, jongeren gillen als gekken tijdens de spooknachten in de pretparken en de supermarkten geven tips over de leukste Halloween-gerechten. Wie wil er nou geen eieren kunnen bakken in de vorm van een doodshoofd?
O ja, en dan heb je natuurlijk nog de christenen; deze groep mensen schrijft waarschuwende stukjes over het griezelfeest in christelijke blaadjes. Kerkmensen schudden hun hoofd over hoe openbaar het occulte ons land in zijn greep heeft. Zijn de Germaanse en Keltische goden weer opgestaan in ons ooit zo christelijke land? En dus staan we te protesteren bij de attractie Devil’s Church in Hellendoorn of we drukken op de uit-knop van de afstandsbediening bij de spookfilms op de kinderzender Z@pp.
De rillingen lopen over mijn rug als ik zie op welke manier christenen kunnen reageren op Halloween.
Paulus in Athene
Vorige week ging ik met studenten van de jongerenwerkersopleiding Utrecht in om te ‘relihunten’. We gingen op zoek naar de manieren waarop de leefwereld van kinderen en jongeren en religie bij elkaar komen in de winkels, bioscopen of graffiti-art op de muren. We wandelden en struinden als een soort moderne Paulus-figuren door de stad. Paulus was in Athene ook aan het ‘relihunten’, zeg maar. We kennen het verhaal uit Handelingen 17 toch? De apostel zag al die afgodsbeelden in de stad en toen – ja, wat gebeurde er toen eigenlijk?
De NBV vertelt in vers 16 dat Paulus hevig verontwaardigd raakte. De Basisbijbel suggereert dat hij geïrriteerd werd en de Bijbel in gewone taal vertelt dat hij erg kwaad werd. Als goede christenen snappen we dit: ook wij worden boos van al die skeletten, doodshoofden en enge films. We knarsen met onze tanden en gruwen van de afgoderij.
Maar wacht even, mijn dierbare Bijschrijfbijbel met de NBG’51-vertaling vertelt dat Paulus ‘geprikkeld werd in zijn geest’. Engelse vertalingen spreken over ‘his spirit was stirred in him’. Wat gebeurde er met Paulus tijdens het relihunten in Athene? Het Griekse woord dat gebruikt wordt, is paroxyneto. Dat woord heeft verschillende ‘ladingen’. Ja, inderdaad, Paulus wordt boos, maar er gebeurt meer. Er maakt zich een soort heilige verontwaardiging van hem meester. Maar die gaat gepaard met verdriet en bewogenheid. Engelse verklaringen vertellen dat paroxyneto gaat over boosheid, passie, verdriet en bewogenheid. Zijn geest werd in hem ontstoken, beschrijft een andere vertaling.
Terug naar Halloween. Ik begrijp de afschuw die sommige christenen hebben bij de Fright Night of de horrorfilms in de bioscoop, maar laten we hier niet in blijven hangen. Er zijn al meer dan genoeg ‘ach en wee’-christenen in ons land. Laten we een voorbeeld nemen aan Paulus, die net zo lang blijft zoeken tot er een eureka-lampje boven zijn hoofd verschijnt. Hij kijkt glimlachend naar het standbeeld dat hij heeft ontdekt (vers 23). Hij heeft de derde weg gevonden en kan zijn energie kanaliseren naar een nieuwe kans.
Halloween Omdenken
Kunnen we Halloween niet wat meer Omdenken?
Een paar jaar geleden hebben we met Young & Holy ons eigen Holyween georganiseerd. Een zesgangendiner met spookgerechten, in een oude, tot ‘spookkerk’ omgebouwde ruimte, waarin jongeren tussen de spinnenwebben de challenge aangingen om in gesprek te gaan over duisternis en hoop. Ik weet van kerken die in hun dorp tijdens de spookroutes mensen een hilarische ‘bijna-doodervaring’ aanbieden om te vertellen over het ‘Licht’. Kijk, dat is griezelen 2.0.
In hoeverre laten we ons als christenen echt raken door fenomenen als Halloween? Zijn de scheldpartijen tegen Halloween en andere dingen niet een teken van oppervlakkigheid? Waarom zijn er niet méér paroxyneto-reacties? Wanneer werd jij voor het laatst ‘geprikkeld in je geest’? Paulus staat op en vertelt, misschien wel met pretlichtjes in zijn ogen: ‘Mannen van Athene, ik heb gezien dat jullie zeer godsdienstig zijn …’
