Luister naar

Spanje kiest weer conservatief

Nieuws
De verkiezingen in Spanje hebben conservatief rechts versterkt en links verdeeld: alleen de radicale partij Podemos won licht.
Herman Veenhof Herman Veenhof
dinsdag 28 juni 2016 om 03:00
De leider van de Podemos-coalitie, Pablo Iglesias, derde van links, roept samen met andere partijleiders leuzen, na afloop van de bekendmaking van de uitslag van de algemene verkiezingen van zondag.
De leider van de Podemos-coalitie, Pablo Iglesias, derde van links, roept samen met andere partijleiders leuzen, na afloop van de bekendmaking van de uitslag van de algemene verkiezingen van zondag. ap /Francisco Seco

Madrid

De conservatieve Partido Popular (PP) van de regerende premier Mariano Rajoy ging van 122 naar 137 zetels in het 350 zetels tellende Spaanse parlement. De sociaaldemocratische PSOE van oppositieleider Pedro Sánchez liep terug van 90 naar 85 zetels.

De twee protestpartijen op links en in het politieke midden deden het minder goed dan werd verwacht. Het radicaal linkse, maar ook populistische Podemos (‘Wij kunnen’) van de met een haarknot getooide jonge politieke leider Pablo Iglesias won twee zetels (van 69 naar 71), zelfs in de vorm van Unidos Podemos, de samenwerking met het socialistische en neo-communistische Izquierda Unida (Verenigd Links). Ciudadanos (‘Burgerplatform’), de gematigd linkse partij van de met oneliners smijtende Albert Rivera verloor zelfs acht zetels: van 40 naar 32.

patstelling

In december waren in Spanje al verkiezingen gehouden. De conservatieve PP won toen ook, maar kon niet alleen een regering vormen, omdat er geen absolute meerderheid was. Spanje heeft geen ervaring met coalitiekabinetten en onderhandelingen. Die zaten dan ook na zeven maanden nog muurvast.

Op de achtergrond speelden drie factoren mee: de economische crisis in Spanje is diep en langdurig, met vooral een enorm hoge jongerenwerkloosheid. Niemand wil die boedel overnemen, maar geen partij wil ook het zeer prille herstel schaden.

Dan is er de politieke patstelling tussen rechts en links. Tientallen jaren wisselden die politieke blokken elkaar in de regering af, samenwerking was er niet. Nu kan dat niet meer.

Maar het proces van geven en nemen wordt bemoeilijkt door de vaak starre en centralistische opstelling van premier Rajoy en door de verbrokkeling van links, waar de PSOE veel last heeft van corruptieaffaires, de te grote mond van partijleider Pedro Sánchez en afkalving naar Podemos en Ciudadanos.

Ook de Spaanse geschiedenis laat niet veel polderwerk zien; tussen Filips II, de koning met wie het land de zestiende eeuw volmaakte en Franco, de dictator die Spanje tot zijn dood in 1975 met ijzeren vuist regeerde, zit het absolute van de macht als gemeenschappelijk element.

langdurig

Ook nu wordt weer een langdurig politiek proces verwacht om in Spanje tot een coalitie te komen. Premier Rajoy neemt het voortouw, maar denkt wel een maand nodig te hebben voor een werkbare regering. Voor een meerderheidskabinet zijn 176 zetels nodig; die zijn alleen te bereiken als PP en PSOE gaan samenwerken in een ‘grote coalitie’; radicaal-links en de conservatieven sluiten elkaar uit. Tweede mogelijkheid is een combine op links, met PSOE, Ciudadanos en Podemos; maar dan zou die laatste partij te veel water bij de wijn moeten doen. Een derde variant is een conservatief minderheidskabinet met gedoogsteun van de PSOE. Die oplossing heeft de voorkeur van veel Spaanse regio’s, waar sociaaldemocraten sterker zijn dan op nationaal niveau, en ook samenwerken met de regionale, vooral Baskische en Catalaanse partijen. Maar de conservatieve Rajoy denkt dat een gedoogconstructie niet zal werken. <

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Amit Soussana op 29 januari kort na haar vrijlating door Hamas.

Ex-gijzelaar Hamas vertelt over seksueel misbruik tijdens 55 dagen van gevangenschap in Gaza

Voor het eerst heeft een vrijgelaten Israëlische gijzelaar openlijk verteld over seksueel geweld gepleegd door Hamas tijdens haar gevangenschap. Amit Soussana zegt onder meer seksueel te zijn misbruikt door haar bewaker.

Demonstranten dinsdagavond in Boedapest. Dit is de tweede keer dit jaar dat Hongaren in groten getale de straat opgaan.

Duizenden Hongaren de straat op om gelekt telefoongesprek in corruptieschandaal

Duizenden Hongaren hebben dinsdagavond gedemonstreerd tegen de regering. Aanleiding voor het spontane protest is een gelekt telefoongesprek, over hoe kabinetsmedewerkers een corruptieonderzoek hebben geprobeerd te dwarsbomen.

In Texas en Kansas vroegen veeboeren zich af waarom sommige van hun koeien ziek zijn: ze eten slecht, geven minder melk en hebben soms koorts en diarree.

Koeien en geiten in Amerika besmet met H5N1: gevreesde vogelgriep rukt weer iets verder op. Vijf vragen

Epidemiologen zijn zeer ongerust nu het vogelgriepvirus H5N1 in Amerika koeien en geiten heeft besmet en ze ziek lijkt te maken. Tegelijkertijd waarschuwen kenners voor overhaaste conclusies. Vijf vragen over dit virus.

Demissionair minister-president Mark Rutte krijgt een rondleiding door de wijk Dashilar tijdens een werkbezoek aan Volksrepubliek China.

Premier Rutte in zijn element op bezoek bij 'goede vriend China': 'Oekraïne was voor mij onderwerp nummer 1'

Oekraïne en de handelsrelaties, dat zijn de belangrijkste thema’s bij Ruttes bezoek aan China. Het meest was hij op dreef op de universiteit. Maar het is de vraag of zijn verhaal indruk heeft gemaakt op de Chinese overheid.

Sinds de trekkerdemonstraties van begin dit jaar wordt de ene na de andere maatregel ingetrokken of verwaterd.

Onder druk van boeren sneuvelt ene na andere groene ambitie van de Europese Unie

Na Europabrede boerenprotesten is de Europese groene revolutie tot stilstand gekomen en deels zelfs teruggedraaid. De gevolgen voor klimaat en milieu zijn aanzienlijk, en het einde van de contrarevolutie is nog lang niet in zicht.

Een van de verdachten van het bloedbad in de Crocus City Hall in Moskou wordt de rechtszaal in gebracht.

Onder Poetin is het taboe op martelen verdwenen, blijkt na het bloedbad in Moskou

‘Prima kerels!’, prees Dmitri Medvedev de agenten die vier verdachten van de terreuraanslag in Moskou oppakten. Maar de huidig ondervoorzitter van de Russische veiligheidsraad sprak met geen woord over de heftig toegetakelde verdachten.