Luister naar

Europese Iraniërs zien regime in thuisland wankelen

Nieuws
In Iran gist het. Overal zijn demonstraties. Of het nu om lage salarissen gaat, werkloosheid of slechte medische zorg. ‘Tegen elk klein probleem wordt geprotesteerd. Dat is een teken dat verandering op komst is.’
Gerhard Wilts
maandag 2 oktober 2017 om 03:00
Fotomuur met mensen die vermist raakten onder het Iraanse regime.
Fotomuur met mensen die vermist raakten onder het Iraanse regime. cgs1988

Den Haag

Vijf jaar geleden had Khosrow nog geen hoop dat het islamitische regime in Iran zou vallen. Nu wel. ‘Binnen een paar jaar stort dit barbaarse systeem in. De onvrede is wijdverbreid en de onrust laait op zo veel plaatsen op, dat de val van dit regime zeker is’, zegt hij.

Samen met Neda en Fati vormt hij het bestuur van Comité Gerechtigheid Slachtoffers Iran 1988 (CGS1988). Hun werkelijke namen luiden anders, maar vanwege het gevaar ontdekt te worden willen ze alleen met een andere naam in de krant.

Het Iraanse comité bestaat uit nabestaanden van slachtoffers van de massamoord in 1988. Bij dit ‘grootste bloedbad in Iran na de Tweede Wereldoorlog’ executeerde het fundamentalistische bewind circa 30.000 tegenstanders.

gevaar

‘In Teheran zijn de moordenaars van toen de ministers en mullahs van nu’, zegt Khosrow. ‘Omdat Iran de mensenrechten blijft schenden, wil ons comité dat regeringen dat onrecht onderzoeken en een einde maken aan de straffeloosheid van Iraanse functionarissen.’

Verschillende Iraanse organisaties in ballingschap verklaren dat er sinds 1988 tienduizenden gevangenen zijn terechtgesteld. ‘Wij mogen die slachtoffers niet vergeten’, benadrukt medebestuurslid Neda.

Haar broer is destijds geëxecuteerd, maar ook zijzelf loopt nog steeds gevaar, omdat Iran nabestaanden van slachtoffers blijft oppakken. Tegelijk neemt het verzet binnen Iran toe. Elke woensdag verschijnen op sociale media filmpjes van Iraanse vrouwen met witte sluiers, uit protest tegen de verplichte hijab.

In gevangenissen voeren hongerstakers actie tegen de slechte omstandigheden waaronder politieke gevangenen vastzitten. Jongeren komen in opstand, omdat ze geen uitzicht hebben op werk.

‘Het regime voelt de druk groeien en treedt daarom steeds driester op. Steeds vaker worden tegenstanders opgehangen. Vrouwen die zich actief verzetten, krijgen zuur in het gezicht gesmeten’, vertelt Neda.

‘Het regime ontkent de problemen in alle toonaarden’, merkt comitébestuurslid Fatima op.

‘Er is veel armoede en miljoenen kinderen krijgen geen onderwijs. Ik zat in 1988 in de gevangenis en heb er veel ellende gezien: meisjes van 13 jaar tot hoogbejaarden zaten achter de tralies, bahaï-gelovigen werden zonder vorm van proces opgehangen. Ik ben gevlucht, mijn familie is verspreid over de hele wereld. Maar steeds duidelijker blijkt dat het systeem verrot is en op instorten staat.’

massagraven

Onder de als gematigd beschouwde president Hassan Rouhani is niets veranderd, zegt het comitébestuur. ‘Gematigd of hardliner, beide onderdrukken het Iraanse volk even hard’, meent Khosrow. ‘Het regime, bijzonder bang dat zijn wandaden openbaar worden, is bezig de massagraven te verwijderen en het bloedige verleden uit te wissen.

Op het sociale netwerk Telegram, een Russische variant van WhatsApp, roepen Iraanse gebruikers ons op dit bekend te maken. De autoriteiten willen eigenlijk af van Telegram, maar durven het niet plat te leggen uit vrees voor de reactie van het volk.’

geweldloos

Het comité CGS1988 vroeg begin deze maand aandacht voor het onrecht in Iran met een demonstratie bij het Vredespaleis in Den Haag. ‘We zijn niet uit op wraak, maar op gerechtigheid op basis van het internationale recht’, stelt Khosrow. ‘We opereren legaal en geweldloos. In Europa wonen honderdduizend Iraanse ballingen. Elk jaar komen zij in juni naar Parijs om de mensenrechtenschendingen in Iran aan de kaak te stellen.’

Over de houding van de Europese Unie is het comité teleurgesteld: ‘Europa heeft te veel oog voor de oliehandel met Iran.’ De Amerikaanse regering onder Barack Obama gaf te veel toe aan de eisen van Teheran. Khosrow: ‘Het fundamentalistische regime in Iran is gevaarlijker dan een atoombom. Nu Donald Trump in het Witte Huis zit, zien we een veel sterker tegenspel. Er zit nu een compleet ander Amerikaans onderhandelingsteam, en ze zijn bijzonder goed bezig.’

hoopvol

Die ontwikkelingen, zowel binnen Iran als op het wereldtoneel, stemmen Khosrow hoopvol. ‘Vroeger stond je ‘s morgens op met de bange verwachting van nog meer ellende, nu overheerst het gevoel van “welk goed nieuws kunnen we vandaag verwachten?”.’

Voor het comité is dat een stimulans zijn stem nog luider te verheffen. Neda: ‘Vrijheid is niet gratis. We moeten actief blijven.’

Fatima beaamt dat het haar dure plicht is op te komen voor de onderdrukte Iraniërs. ‘Maar als het regime eenmaal gevallen is, weet ik zeker: dan ga ik terug naar Iran om het land te herbouwen tot een vrij en vreedzaam land.’ <

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Amit Soussana op 29 januari kort na haar vrijlating door Hamas.

Ex-gijzelaar Hamas vertelt over seksueel misbruik tijdens 55 dagen van gevangenschap in Gaza

Voor het eerst heeft een vrijgelaten Israëlische gijzelaar openlijk verteld over seksueel geweld gepleegd door Hamas tijdens haar gevangenschap. Amit Soussana zegt onder meer seksueel te zijn misbruikt door haar bewaker.

Demonstranten dinsdagavond in Boedapest. Dit is de tweede keer dit jaar dat Hongaren in groten getale de straat opgaan.

Duizenden Hongaren de straat op om gelekt telefoongesprek in corruptieschandaal

Duizenden Hongaren hebben dinsdagavond gedemonstreerd tegen de regering. Aanleiding voor het spontane protest is een gelekt telefoongesprek, over hoe kabinetsmedewerkers een corruptieonderzoek hebben geprobeerd te dwarsbomen.

In Texas en Kansas vroegen veeboeren zich af waarom sommige van hun koeien ziek zijn: ze eten slecht, geven minder melk en hebben soms koorts en diarree.

Koeien en geiten in Amerika besmet met H5N1: gevreesde vogelgriep rukt weer iets verder op. Vijf vragen

Epidemiologen zijn zeer ongerust nu het vogelgriepvirus H5N1 in Amerika koeien en geiten heeft besmet en ze ziek lijkt te maken. Tegelijkertijd waarschuwen kenners voor overhaaste conclusies. Vijf vragen over dit virus.

Demissionair minister-president Mark Rutte krijgt een rondleiding door de wijk Dashilar tijdens een werkbezoek aan Volksrepubliek China.

Premier Rutte in zijn element op bezoek bij 'goede vriend China': 'Oekraïne was voor mij onderwerp nummer 1'

Oekraïne en de handelsrelaties, dat zijn de belangrijkste thema’s bij Ruttes bezoek aan China. Het meest was hij op dreef op de universiteit. Maar het is de vraag of zijn verhaal indruk heeft gemaakt op de Chinese overheid.

Sinds de trekkerdemonstraties van begin dit jaar wordt de ene na de andere maatregel ingetrokken of verwaterd.

Onder druk van boeren sneuvelt ene na andere groene ambitie van de Europese Unie

Na Europabrede boerenprotesten is de Europese groene revolutie tot stilstand gekomen en deels zelfs teruggedraaid. De gevolgen voor klimaat en milieu zijn aanzienlijk, en het einde van de contrarevolutie is nog lang niet in zicht.

Een van de verdachten van het bloedbad in de Crocus City Hall in Moskou wordt de rechtszaal in gebracht.

Onder Poetin is het taboe op martelen verdwenen, blijkt na het bloedbad in Moskou

‘Prima kerels!’, prees Dmitri Medvedev de agenten die vier verdachten van de terreuraanslag in Moskou oppakten. Maar de huidig ondervoorzitter van de Russische veiligheidsraad sprak met geen woord over de heftig toegetakelde verdachten.