Amerikaanse presidenten: William McKinley - 25
In de 44 weken tot de Amerikaanse presidentsverkiezingen op 6 november beschrijft het Nederlands Dagblad wekelijks de fouten en verdiensten van de 44 presidenten van Amerika. Vandaag de vijfentwintigste president: William McKinley (1897-1901).
William McKinley was een van de vier presidenten van Amerika die bij een moordaanslag om het leven kwamen. In september 1901, een halfjaar na het begin van zijn tweede ambtstermijn, bezocht hij een expositie in Buffalo, waar tallozen hem de hand schudden. Zojuist had hij de corsage die hij op zijn jas droeg, aan een meisje gegeven, toen er een man met uitgestoken hand op hem afkwam. Om de hand zat een verband, waaronder een pistool verborgen zat.
De dader vuurde twee keer, de president viel neer, en riep: Zeg het haar voorzichtig, heel voorzichtig. Hij bedoelde zijn echtgenote, Ida Saxton, met wie hij dertig jaar geleden was getrouwd. Zij hadden twee kinderen gekregen, die beiden op jonge leeftijd gestorven waren. Ida Saxton kwam haar verdriet nooit te boven en kreeg ook nog last van epileptische aanvallen. Haar man hielp haar waar hij kon en zij week niet van zijn zijde.
opstand
Als ze tijdens een presidentieel banket een aanval kreeg, bond hij een servet om haar hoofd, zodat de gasten haar verkrampte gezicht niet hoefden te zien. Haar tijd bracht ze door met het haken van pantoffels, waarvan ze honderden aan vrienden, familieleden en partijgenoten schonk. In gedachten was McKinley altijd bij haar.
McKinley was een buitengewoon beschaafde, intelligente, wilskrachtige president, die met financiële steun van het bedrijfsleven in het Witte Huis gekomen was. Hij maakte naam met het verhogen van importtarieven, tot genoegen van het bedrijfsleven, en met de inval op Cuba, dat tegen het Spaanse koloniaal gezag in opstand gekomen was.
anarchist
Na een korte strijd verloren de Spanjaarden en ontfermden de Amerikanen zich over enkele resten van het Spaanse imperium: Guam, Puerto Rico en de Filipijnen. Het buitenlands beleid was voorgoed gewijzigd, zei McKinley: Isolement is niet langer mogelijk en niet langer wenselijk.
De dader van de aanslag op McKinley was een werkloze staaldraadmaker van Poolse komaf, Leon Czolgosz. Hij was een anarchist en had besloten een gezagsdrager van formaat te doden. McKinley overleed acht dagen later aan zijn verwondingen. Zijn vrouw was te zeer aangeslagen om de begrafenis bij te wonen, maar vanaf het moment waarop ze zichzelf hervond, bezocht ze elke dag zijn graf.
