Helend staatsbezoek vol emoties

Bij de visite aan Croke Park, de hoogtempel van de Ierse cultuur, maar ook het decor van een slachtpartij door Britse soldaten, liepen de emoties hoog op. 'Gaat ze hurling (Ierse sport, red.) spelen in een minirokje en visnetkousen?', schaterde een voorbijganger op de oneerbiedige maar goedbedoelde toon die zo eigen is aan de inwoners van de Ierse hoofdstad Dublin. Niet iedereen was er echter zo gerust op het bezoek van de Britse vorstin en haar man Philip aan de 'gewijde grond' van Croke Park. An Garda Síochána, de Ierse politie, deelde mee dat het gebeuren 'enorme veiligheidsoperaties' met zich meebracht.

Het Croke Park-stadion neemt een mythische plaats in de Ierse samenleving in: het is de thuishaven van hurling en Keltisch voetbal, oude inheemse sporten die centraal staan in de cultuur en identiteit van het groene eiland. In 1920, tijdens de onafhankelijkheidsoorlog, vond hier de eerste 'Bloody Sunday' plaats. Tijdens een wedstrijd bestormden Britse soldaten het veld en maaiden willekeurig 14 spelers en sportfans neer.

Croke Park, net als de Ierse sportorganisatie GAA zelf, zijn dan ook krachtige symbolen van het Iers-nationalisme. In die mate dat Noord-Ierse protestanten de GAA nu nog steeds als een bolwerk van IRA-activiteit beschouwen. Het bezoek lag dan ook erg gevoelig, maar verliep verrassend zonder incidenten. De meest baldadige demonstraten die de eerste dag van het bezoek hadden verstoord zaten nog steeds in de cel, en het publiek werd op ruime afstand van het stadion gehouden. Het handjevol Iers-republikeinen dat leuzes schreeuwde, kon op weinig bijval rekenen: 'Schandalig gedrag!', bromden voorbijgangers hen toe. 'Gelukkig is Elizabeth niet iemand die zich laat intimideren. Hier wordt vandaag geschiedenis geschreven. Het is een erkenning van onze cultuur.'

Met haar visite zond de koningin ook een krachtig signaal uit naar haar 'eigen' onderdanen, de Noord-Ierse protestanten, om zich verdraagzamer op te stellen tegenover de katholieke tradities van het eiland. Toen GAA-voorzitter Christy Cooney het in een korte maar van symboliek zinderende toespraak had over 'de haat en het geweld' van het verleden, en een hand naar de protestanten uitreikte, werd een voorheen glunderende president McAleese, die zelf uit Belfast komt, zichtbaar overmand door emoties. In 1997, bij de inhuldiging van haar eerste ambtstermijn van zeven jaar, had Mary McAleese beloofd dat 'bruggen bouwen' tussen beide delen van het eiland haar prioriteit zou worden. De halte aan Croke Park gebeurde dan ook op uitdrukkelijk verzoek van de president, voor wie het staatsbezoek van het Britse staatshoofd de kroon op haar 14-jarige ambtstermijn is.