Abbas zet Hamas stevig onder druk
Dat heeft Abbas' partijgenoot Yasser Abed Rabbo gezegd, nadat de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO) haar steun voor het voornemen van de president had uitgesproken. Volgens de Verenigde Naties is de PLO de enige legitieme vertegenwoordiger van het Palestijnse volk. Binnen de PLO is Fatah de dominante partij.
Het document waarover Abbas het volk wil laten stemmen, roept op tot vorming van een regering van nationale eenheid, het staken van de aanslagen in Israël en het stichten van een Palestijnse staat op gebied dat in 1967 door Israël werd veroverd. Uit peilingen blijkt dat een meerderheid van de Palestijnen het document steunt.
Hamas ziet niets in een volksraadpleging en vindt het geldverspilling, omdat de Palestijnse bevolking nog in januari naar de stembus is geweest. Volgens parlementsvoorzitter Aziz Dweik (Hamas) is zijn partij niet tegen een oplossing van twee staten. Maar officieel erkent Hamas de Joodse staat niet. In zijn handvest roept Hamas zelfs op tot de vernietiging van Israël.
In een eerste reactie riep premier Ismail Haniyah (Hamas) gisteren op tot meer overleg met Fatah. Hamas is met Fatah, en in het bijzonder met Abbas, in een machtsstrijd verwikkeld, sinds Hamas in januari de parlementsverkiezingen won en Fatah de regeermacht verloor.
Of het inderdaad tot een Palestijnse volksraadpleging zal komen is de vraag. Als Hamas - met een absolute meerderheid in het parlement en veel aanhang 'op straat' - blijft tegenwerken, lijkt zoiets organisatorisch onuitvoerbaar.
Abbas kan de nog te bepalen datum van het referendum gebruiken als drukmiddel om in de komende weken alsnog tot een vergelijk te komen met Hamas. Hij kan verder pressie uitoefenen, door te dreigen met het uitschrijven van nieuwe verkiezingen voor president en parlement, iets waartoe hij wettelijk het recht heeft.
Een aantal Palestijnen -vooral aanhangers van Hamas- is van mening dat Abbas het referendum wil gebruiken als een breekijzer voor het bereiken van zijn eigenlijke doel: vervroegde verkiezingen en een terugkeer van zijn Fatah-beweging als dominerende regeringspartij.