Noordpool voor het eerst omvaarbaar
Dat meldde de Britse krant The Independent on Sunday , zich beroepend op recente satellietbeelden die door wetenschappers zijn geanalyseerd.
De noordwestpassage van de Atlantische Oceaan langs Groenland en tussen Canadese eilanden door naar de Stille Oceaan is sinds ruim een week open. Een paar dagen na het openvallen van deze doorgang viel ook de laatste ijstong uiteen die de noordoostpassage van Finland langs Rusland en Siberië naar de Stille Oceaan blokkeerde.
Prof. Mark Serreze, drijfijsdeskundige van het Amerikaanse Nationale Sneeuw en IJs Data Centrum (NSIDC), spreekt van ,,een historische gebeurtenis''. Door de opwarming van de aarde is de ijskap van de Noordpool mogelijk in een ,,dodelijke spiraal'' terechtgekomen, aldus de wetenschapper.
In 2005 ging de noordoostelijke doorvaart open, terwijl de noordwestelijke in de greep van het ijs bleef. Vorig jaar was het juist omgekeerd.
De traditionele zeeweg van Europa naar het Verre Oosten via het zuidelijk halfrond - langs Kaap Hoorn of de Kaap de Goede Hoop - is vrij lang. Al eeuwen dromen zeevaarders van een kortere route. Een Engelse expeditie in 1553 om een noordoostelijke doorvaart te vinden, leidde tot een ramp. Twee van de drie schepen vroren vast bij Lapland en alle opvarenden kwamen om het leven.
Ook Nederlandse expedities mislukten. Ontdekkingsreiziger Willem Barentsz vond na de beroemde overwintering op Nova Zembla de dood. Een ijsbreker van de Sovjet-Unie maakte de tocht in 1932 voor het eerst.
Ook op de noordwestelijke doorvaart hebben zeelieden hun tanden stukgebeten. Tal van ontdekkingsreizigers lieten er sinds het eind van de vijftiende eeuw het leven.
De Noor Roald Amundsen slaagde er in het begin van de twintigste eeuw voor het eerst in, de noordwestelijke doorvaart in haar geheel te volbrengen; hij deed dit in etappes, uitgesmeerd over drie zomers (1903-1906).
