Paul Manafort leeft van cynisme
Amsterdam – New York
Paul Manafort zou tussen 2006 en 2015 een ‘ongeregistreerde agent’ van een buitenlandse mogendheid zijn geweest, eerst lobbyist voor Oekraïne, en daarna voor de partij van ex-president Viktor Janoekovitsj. De daarmee verdiende miljoenen zou hij via een serie fiscale Matroesjka-poppetjes hebben weggesluisd naar buitenlandse belastingparadijzen – om het vervolgens weer in Amerika te investeren en zo een ‘overdadige’ levensstijl te financieren, aldus de FBI. De aanklacht is het resultaat van onderzoek dat al een paar jaar gaande is, maar nu ook een stok is om de hond mee te slaan. Want het is speciaal aanklager Robert Mueller niet per se om de constructie van lege hulzen te doen waarin Manafort zich zo goed thuis lijkt te voelen. Hij wil weten wat de rol van Manafort is geweest in de mogelijke samenwerking tussen de Amerikaanse presidentskandidaat Donald Trump en de Russische president Vladimir Putin.
campagne
Manafort was, nadat hij zich in maart 2016 had aangesloten bij het Trump-team, tussen juni en augustus leider was van de campagne. Het is precies in die periode geweest dat de Russische bemoeienis met de Amerikaanse verkiezingen grote invloed heeft gehad op het publieke discours, als je de beschuldigingen aan het adres van Hillary Clinton en haar clan zo kunt noemen.
Manafort leeft al decennia lang van cynisme. De lobbyfirma die hij in 1980 begon met onder meer zijn maatje Roger Stone (als vleesgeworden politieke incorrectheid een van de belangrijkste influisteraars van Trump) kwam bekend te staan als ‘de martelaarslobby’, wegens de lange lijst cliënten met een wat dubieuze opvatting van staatshuishouding. Hij liet zich inhuren door politici die dringend een politieke facelift nodig hadden. Onder zijn klanten waren de Zaïrese dictator Mobutu, de Angolese rebellenleider Jonas Savimbi en het militaire bewind van Nigeria. Het liep niet altijd even goed af, en de twee beroemdste klanten die Paul Manafort van advies diende, werden uiteindelijk uit hun presidentiële paleis verjaagd: in 1986 kwam de Filipijnse president Ferdinand Marcos door een volksopstand ten val en in 2014 moest Janoekovitsj, de pro-Russische president van Oekraïne, in allerijl zijn residentie ontvluchten. Voor Manafort was de val van zijn client geen reden zijn Oekraïense operatie af te blazen: na de Maidan-revolutie gaf hij de Partij van de Regio’s het advies een tweede leven te beginnen onder de naam Oppositieblok. Thuis werd Manafort geregeld door Republikeinen benaderd om hun campagne te begeleiden. Hij werkte voor Ronald Reagan, Bush sr. en een reeks andere Republikeinen. Ook huurde de Republikeinse partij hem verscheidene malen in om de partijconventies op te frissen.
Deze zomer viel de FBI in alle vroegte bij hem binnen, in een voorstadje bij Washington, en nam zijn administratie in beslag. Dat lijkt nu tot zijn arrestatie te hebben geleid. Hij is onder huisarrest geplaatst. Er zijn mensen die denken dat het wel los zal lopen. ‘Volgens mij is Paul Manafort een eerlijk man’, zei zijn oude vriend Roger Stone in een radiointerview. ‘Ik weet van geen enkel bewijs van samenzwering met de Russen, waar dit onderzoek over gaat.’ <