Italië aangeklaagd om schenden rechten migranten
Straatsburg
Op 6 november 2017 vertrekt een boot met 130 migranten vanuit de Libische hoofdstad Tripoli. Bestemming: Europa. Eenmaal in internationale wateren dreigt de boot te zinken. Zowel de hulporganisatie Sea Watch als de Libische kustwacht komen op het noodsignaal van de boot af. Sea Watch weet 59 migranten te redden, maar wordt door de kustwacht belemmerd om meer mensen aan boord te nemen. Minstens twintig migranten verdrinken. Een ander deel wordt door de kustwacht opgepikt, die hen linea recta naar Libië terugbrengt.
Deze gebeurtenis is de aanleiding voor de rechtszaak die het Britse Global Legal Action Network (GLAN) tegen Italië aanspant bij het Europees Hof voor de Rechten van Mens. De zaak is gebaseerd op de getuigenissen van zeventien mensen die het drama overleefden.
De last van de migrantencrisis kwam de afgelopen jaren grotendeels op Italiaanse schouders terecht, terwijl de rest van Europa vooral toekeek. Vorig jaar februari sloot het land, met instemming van de EU, een deal met de door de VN-erkende regering in Libië. Vanuit dat land maken de meeste migranten de oversteek naar Europa. Afgesproken werd dat Rome voortaan de activiteiten van de Libische kustwacht coördineert en de bemanning traint. Sindsdien is de migrantenstroom sterk verminderd. Uit cijfers van de VN-vluchtelingenorganisatie blijkt dat er in de eerste drie maanden van dit jaar 6295 migranten in Italië arriveerden via de Middellandse Zee – vergeleken met 24.292 in 2017.
vuil werk
Mensenrechtenorganisaties vinden die cijfers echter geen reden voor gejuich. De Libische acties om migranten van zee terug te halen, zijn vrij agressief. Op videobeelden die gemaakt zijn door Sea Watch is te zien hoe de Libische kustwacht op 6 november de migranten op de patrouilleboot in toom probeert te houden door hen met een touw te slaan. Weer terug in Libië werden zij in detentiekampen gestopt. In deze overvolle kampen worden mensen verkracht en uitgebuit, meldden onlangs ook andere organisaties. Twee teruggestuurde migranten zouden met elektrische schokken zijn gemarteld en als slaaf zijn verkocht, aldus GLAN.
GLAN-directeur Violeta Moreno-Lax zegt in een verklaring dat Italië Libië bewust het vuile werk laat opknappen dat het zelf vanwege internationale mensenrechtenverdragen niet mag uitvoeren. Daardoor is het land medeverantwoordelijk voor de misstanden. ‘De Italiaanse autoriteiten brengen levens in gevaar en geven een volmacht om migranten bloot te stellen aan extreme vormen van mishandeling’, aldus Moreno-Lax.
Daar weet de twintigjarige Ibrahim Diallo uit Gambia alles vanaf. Tegen The Guardian vertelde hij dat hij, voor zijn aankomst in Italië, in Libië gedwongen werd als slaaf te werken. ‘Het is de verschrikkelijkste plek op aarde’, zei hij. ‘Er zijn steden speciaal gemaakt voor slaven. Ik sterf nog liever dan dat ik daarheen terug moet.’ <
