Noord-Sentinel, raadsel van de mensheid

Amersfoort

De laatste keer dat een volstrekt onbekende beschaving is ontdekt, is dit jaar 80 jaar geleden. In 1938 werden vanuit een vliegtuigje de 60.000 Dani-Papoea’s in de Baliemvallei (Irian Jaya) voor het eerst gezien. Dat ook anno 2018 nog niet de hele mensheid in kaart is gebracht, bewijst de dood van de Amerikaan John Chau.

North Sentinel Island is onderdeel van de Andamans en de Nicobaren, een langgerekte reeks eilanden in de Baai van Bengalen. India, waar al deze eilanden bij horen, respecteert de wens van de Sentinelbewoners (tussen de vijftig en vierhonderd) om alleen te blijven. Op wazige videobeelden, gemaakt vanaf schepen, is iets te zien van hun krijgsdansen, terwijl ze pijlen afschieten, met manshoge bogen. Als er iemand wordt vermoord, zoals zendeling Chau, gaan de daders vrijuit. Zeven personen die worden verdacht van het helpen van Chau, zitten nu in India vast.

stokoud DNA

Het eiland meet zo’n 60 vierkante kilometer. De natuur verschaft voedsel in de vorm van vis, vogels, eieren, schildpadden en kokosnoten. De stranden en riffen, de blauwe zee en de weelderige vegetatie zijn tropisch, maar uitnodigender wordt het niet. Dat blijft zo, tenzij er een wonder gebeurt. Deze mensen stammen af van de eerste kolonisators, volgens wetenschappers zo’n 55.000 jaar geleden, toen er voor het eerst mensen migreerden naar Azië en verder, naar het huidige Indonesië, Nieuw-Guinea en Australië. De bewoners van de Nicobaren zijn mongoloïde, de Andamanen en de Sentinelezen negroïde, wat op hun zeer oude afstamming wijst. Het handjevol Sentinelezen, nooit vermengd, vormt een van de grootste raadsels van de wetenschap. Maar niemand kan hun DNA afnemen en het mee terug brengen.

Geïsoleerde stammen hebben geen enkele weerstand tegen griepvirussen en sterven snel uit na contact met buitenstaanders. Zo ging het ook op naburige eilanden. Zo wisten de Jarawa, die leven als jager-verzamelaars in het regenwoud, nog tot het eind van de jaren negentig elk contact te vermijden. Toen ze tussen 1998 en 2004 wel reageerden op de overheid, werden velen ziek. Daarom trokken ze zich weer terug, het regenwoud in. Hun leefgebied wordt niet beschermd door oceaan en koraalriffen, zoals Noord-Sentinel, en er is nu een weg door het bos gekapt.

tsunami

Het kan zijn dat de gezondheidsrisico’s op Noord-Sentinel bekend zijn, want in 1880 landde er de Britse bestuursambtenaar Maurice Portman, die zes eilanders ontvoerde. De twee volwassenen stierven al snel, de vier kinderen mochten terug, met cadeautjes. Portman bleef het proberen, maar verder contact kwam niet tot stand. Ook de taal is volstrekt afwijkend van andere Indiase talen.

In 2004 was Noord-Sentinel in het nieuws toen de tsunami 180.000 mensen in Zuidoost-Azië doodde, onder wie 2000 op de Andamans en de Nicobaren. Voor het leven van de Sentinelezen werd gevreesd, maar zij waren op tijd naar hoge grond getrokken, bleek toen een helikopter van het Indiase leger met pijlen werd beschoten. Mogelijk voelden de eilanders de zeebeving aankomen of maakten ze dat op uit het gedrag van dieren in de dagen voor de ramp. Sinds de tsunami steekt hun eiland twee meter hoger boven de zee uit.

Twee jaar later, in 2006, strandden er twee illegale vissers die krabben stroopten, op de koraalriffen; zij zijn meteen vermoord.

ijzertijd

Het stranden van twee vrachtschepen, de MV Rusley in 1977 en de MV Primrose in 1981, bezorgde de eilanders een enorme voorraad ijzer, waar ze wapens en gereedschap van maakten, aldus van de steen- in de ijzertijd terechtkomend. Voor de rest blijven ze zoals ze zijn: onberoerd door en vrijwel onbekend met de moderne tijd en de moderne beschaving.

De bemanning van de Primrose kwam in 1981 echt op het nippertje met de schrik vrij: een helikopter plukte hen van het dek terwijl ruige zeegang de eilanders verhinderde met hun kano’s langszij te komen en de bemanning te vermoorden. <