België na crisis door met rompregering

Brussel
De Vlaams-nationalistische N-VA kon niet instemmen met het migratieakkoord van Marrakesh. Premier Charles Michel ontsloeg daarom de N-VA-ministers om alsnog naar Marrakesh te kunnen vertrekken om het akkoord te tekenen. Hij bracht voor vertrek een bliksembezoek aan de Belgische koning Filip om meteen een doorstart te kunnen maken met een rompkabinet, Michel-II.
Het akkoord van Marrakesh liep maandag een nieuwe schram op toen bekend werd dat ook Chili het niet zal ondertekenen. Chili voegt zich bij tien andere landen die eerder al lieten weten het akkoord niet te steunen, waaronder de VS, Hongarije en Oostenrijk. Het pact is bedoeld als een belangrijke stap in de uitwerking van een internationaal kader voor migratie.
Tegenstanders vrezen dat het pact sluipenderwijs een verplichtend karakter zal krijgen, waardoor landen die het ondertekenen op den duur gedwongen zijn meer vluchtelingen en migranten op te nemen dan ze eigenlijk willen. ‘Migratie is geen mensenrecht’, zei de Chileense politicus Ubilla in de krant El Mercurio. ‘Landen moeten zelf hun toelatingseisen kunnen bepalen voor buitenlanders.’
Dinsdag komt Michel terug in Brussel en over een halfjaar zijn er verkiezingen. De Belgische politiek zal in dat halfjaar draaien met vierkante wielen, doordat de opgestapte N-VA alvast begonnen is met campagne voeren, terwijl Michel wel afhankelijk is van steun van die partij om nog iets gedaan te krijgen in het parlement.
Anders dan in Nederland politiek gebruikelijk is, mag de Belgische minister-president dan weliswaar meteen doorgaan met regeren, maar hij loopt, zoals dat in het Vlaams heet, ‘in nauwe schoentjes’. De premier moet per onderwerp steun zien te verwerven in een politiek versnipperde volksvertegenwoordiging, waar links en rechts overtroefd worden door radicaal-links en uiterst rechts. Het politieke speelveld is in België nog meer versplinterd dan in Nederland, alleen al doordat de taalregio’s elk hun eigen waaier aan partijen en partijtjes hebben.
wantrouwen
De N-VA speelt nu, onder leiding van de in Antwerpen wonende voorman Bart de Wever, de vermoorde onschuld en stelt zich op als buitenstaander die door alle anderen uit de regering is geduwd. Een sfeer van wantrouwen legt de besluitvorming lam, met name tussen liberalen en christen-democraten enerzijds en de Vlaams-nationalisten van N-VA anderzijds. Die laatste is echter de grootste Vlaamstalige partij, en die buiten het landsbestuur houden, zet kwaad bloed aan Vlaamse kant.
Het lukt in de toch al uiterst complexe Belgische nationale politiek steeds minder goed om tot slagvaardig beleid te komen, omdat het zoeken van politieke meerderheden over de taalgrenzen heen minder vaak lukt. Het feit dat de campagne voor de verkiezingen in mei 2019 nu al in volle hevigheid is losgebarsten, betekent dat er van bruggen bouwen voorlopig niet veel zal komen, eerder worden bestaande tegenstellingen aangescherpt. De N-VA, met Antwerpen als belangrijkste basis, zal zich daarbij op volle kracht profileren als de enige echte belangenbehartiger van de Vlamingen op nationaal niveau.
Amnesty
De Belgische politiek kreeg dit weekend scherpe kritiek van Amnesty International België. Onder Michel-I is het land al begonnen asielkinderen op te sluiten alvorens ze uit te wijzen. Ook slapen er weer asielzoekers op straat. Amnesty noemt het ‘betreurenswaardig’ dat België zich niet meer lijkt in te zetten voor de hervestiging van kwetsbare vluchtelingen.
Pikant detail is dat België vanaf 2019 twee jaar in de VN-Veiligheidsraad mag zitten. Amnesty roept het kabinet Michel-II nu op, mensenrechten hoog op de internationale agenda te krijgen en geen wapens meer te leveren aan de door Saudi-Arabië geleide coalitie die aanvallen uitvoert in Jemen. <
Het VN-migratiepact is maandag door 164 landen in de Marokkaanse stad Marrakesh aangenomen. Voorafgaand aan de bijeenkomst heeft de bijzonder gezant van de VN voor internationale migratie, Louise Arbour, hard uitgehaald naar de volgens haar ‘misleidende desinformatie’ waarmee tegenstanders het pact afschilderden. De Belgische premier Charles Michel had het in zijn toespraak op de conferentie over ‘een echte leugencampagne rond het pact’, die volgens hem ‘misschien zelfs is gecoördineerd’. De Duitse bondskanselier Angela Merkel gebruikte een iets minder scherpe toon en had het over ‘angst voor de globalisering die wordt misbruikt door tegenstanders van het pact die misinformatie verspreiden’.
Ook de Nederlandse regering steunt het verdrag, maar heeft wel een bijzondere stemverklaring toegevoegd.