Israëlische president Rivlin bezorgd over rechtsstaat in Israël

Jeruzalem

‘Het lijkt mij, helaas, dat het respect voor het gezag van het recht door de jaren heen is achteruitgegaan’, zei president Reuven Rivlin op een ceremonie voor de onderscheiding van leden van de veiligheidsdiensten. ‘De wet wordt gezien als gekunsteld, lastig, beperkend en ergerlijk.’

Rivlins opmerkingen komen kort na harde kritiek van premier Benjamin Netanyahu op de Israëlische openbaar aanklager Avidhai Mandelblit. Die moet binnenkort een besluit nemen over het wel of niet in staat van beschuldiging stellen van Netanyahu wegens corruptie in drie afzonderlijke zaken. Netanyahu dringt aan op uitstel tot na de verkiezingen, omdat hij zich daarvoor niet meer zou kunnen verweren en stemmen zou verliezen. ‘Het blijkt dat de politie een jaar lang geen overtredingen heeft onderzocht, maar wel heeft geprobeerd aanklachten tegen mij te vinden. Dat noemen we “een complot”’, aldus de premier.

Maandag sprak het juridische team van de premier bijna drie uur met de openbaar aanklager, volgens de Yedioth Ahronoth in een nieuwe poging Mandelblit ‘ervan te overtuigen geen besluit bekend te maken voor de verkiezingen voor de Knesset in april’.

Netanyahu is vooral kwaad over de reactie die Mandelblit tegenover de nieuwszender Channel 12 heeft gegeven. Normaal spreekt de aanklager niet over de zaken, maar zaterdag zei hij: ‘Ik begrijp de betekenis van het aanklagen van een premier. Het gebeurt nu tijdens mijn ambtsperiode en ik zal de passende beslissing nemen, die alleen is gebaseerd op de waarheid.’

bronnen

De zender stelde ook van bronnen rond Mandelblit te hebben gehoord dat deze zich de afgelopen maanden aangevallen voelde door ‘de premier en diens bondgenoten’. ‘De premier sleept het hele land mee naar beneden. Het is triest en het zal ons allemaal raken’, zou Mandelblit hebben gezegd.

Netanyahu reageerde fel. De ‘keuze’ van Mandelblit ‘om samen te werken met zo’n opzet, op zo’n moment, is ongehoord in de geschiedenis van de rechtspraak in Israël en roept ernstige vragen op’, aldus Netanyahu. Zijn juridische team stelt volgens de nieuwssite Ynet News dat de zaak ‘belachelijk is. Wat hier wordt beschouwd als omkoping betreft geen geld, maar het gaat om een paar niet-vijandige verhalen over de premier in een zee van vijandige verhalen tegen hem.’

Tegenover de felle uithaal van Netanyahu en zijn partij onderstreepte president Rivlin het gezag van het recht. ‘Het handhaven van het recht is niet altijd een plezierige taak. Vaak leidt het tot onmogelijke situaties.’

morele code

Maar, zo hield Rivlin de onderscheiden medewerkers van de veiligheidsdiensten voor – die soms deels vermomd in de zaal zaten en alleen met hun initialen werden aangeduid – ‘het recht is onze sociale en nationale morele code. Het is de manier waarop onze samenleving wanorde verandert in een succesverhaal. Het is hoe onze identiteit in het leven van elke dag zichtbaar wordt.’ De president voegde er een waarschuwing aan toe: ‘We hoeven alleen maar te kijken wat er in onze buurlanden gebeurt om ons te realiseren dat de rechtsstaat ons als volk verenigt.’ <

De zaken waarin de rol van Netanyahu wordt onderzocht, betreffen Zaak 1000, 2000 en 4000.

Zaak 1000 gaat over clandestiene giften van rijke zakenlieden aan Netanyahu (toen nog geen premier), in ruil voor het beïnvloeden van de regeringspolitiek.

Zaak 2000, die minder sterk lijkt, betreft afspraken met de eigenaar van de krant Yedioth Ahronoth, Arnon Mozes, over het inperken van de concurrent, Israel Hayom, in ruil voor wat minder kritische artikelen.

Zaak 4000 raakt het premierschap van Netanyahu directer. Hij zou in ruil voor positieve berichtgeving over hemzelf en zijn gezin op de nieuwssite Walla! op verzoek van de belangrijkste aandeelhouder daarvan bepaalde regelgeving hebben versoepeld.