EU straft vier Russen die Navalny opsloten
De EU straft vier Russen die een aandeel hebben in de opsluiting van de Russische oppositieleider Aleksej Navalny in een strafkamp.
Demissionair minister Stef Blok
(beeld anp / Bart Maat)Brussel
In Brussel gaan de namen rond van de procureur-generaal, de baas van het zogeheten Onderzoekscomité dat direct onder de president ressorteert en grote strafzaken onderzoekt, het hoofd van het gevangeniswezen en dat van de nationale garde.
De gestraften mogen niet meer naar de EU reizen en kunnen niet meer bij geld dat in Europa uitstaat. Om te voorkomen dat ze dat gauw terugsluizen, blijven hun namen geheim tot de strafmaatregelen ingaan. Dat moet volgende week lukken, hoopt EU-buitenlandchef Josep Borrell. Hij kreeg maandag opdracht van EU-landen om de sancties voor te bereiden. De schatrijke industriëlen rond president Vladimir Putin, van wie Navalny zelf graag zou zien dat de EU hen op de korrel neemt, blijven buiten bereik. Toch is teleurstelling over het uitblijven van hardere sancties volgens buitenlandminister Stef Blok niet op zijn plaats. Ze zijn ‘meer dan alleen symbolisch', meent hij.
Zeker, Blok verwacht ‘groot symbolisch effect'. Omdat de EU-landen het relatief vlug onderling eens werden over de sancties, bijvoorbeeld. Het viel eerder vaak niet mee om één lijn te trekken tegen Moskou.
Bovendien gebruikt de EU voor het eerst nieuwe sanctieregels, waardoor zij mensenrechtenschenders waar ook ter wereld en in welke zaak dan ook kan straffen. Nederland maakte zich lang sterk voor die Europese ‘Magnitski’-regels, genoemd naar een klokkenluider die omkwam in een Russische cel.
Russische elite
De sancties bijten wel degelijk, volgens Blok. ‘Ik vind niet dat je die twee kanten los van elkaar kunt zien.’ De Russische elite is graag in Europa en stalt er graag haar geld, zegt hij.
Medestanders van Navalny pleiten voor het aanpakken van de zogeheten oligarchen rond Putin, die volgens hen in Rusland de dienst uitmaken. Zulke sancties zouden het Kremlin pas werkelijk raken. Maar het is moeilijk hard te maken dat deze oligarchen rechtstreeks verantwoordelijk zijn voor bijvoorbeeld het opsluiten van Navalny, vrezen de buitenlandministers van de EU. De Europese rechter zou daardoor weleens een streep door zulke sancties kunnen zetten.
Navalny verdween vorige maand achter de tralies omdat hij zich eerder bij justitie had moeten melden. De belangrijkste rivaal van Putin herstelde op dat moment echter in Duitsland van een gifmoordaanslag, waarin hij de hand van het Kremlin herkende. Na die maar net mislukte aanslag legde de EU vorig jaar al een aantal andere Russen sancties op. <
