China wil de uittocht van Hongkongers dwarsbomen. Advocaten slaan alarm

Hongkong
Van het vrije leven in Hongkong is weinig over. Dat realiseren veel inwoners van de stad zich, zeker sinds de komst van de omstreden veiligheidswet. Die heeft China er vorig jaar juni doorgedrukt om een einde te maken aan de beperkte democratische vrijheden van Hongkong, een voormalige Britse kolonie. Vandaar dat massale protesten tegen de toenemende invloed van de Chinese regering hebben plaatsgemaakt voor een uittocht van Hongkongers richting het Verenigd Koninkrijk, Canada en het nabijgelegen Taiwan. Die hebben hun immigratiewetten voor Hongkongers versoepeld.
Maar China laat dit niet zomaar gebeuren, blijkt uit een nieuw wetsvoorstel rondom immigratie. Dat moet voorkomen dat inwoners van Hongkong de stad ontvluchten. Daarbij zou een immigratiedirecteur de bevoegdheid krijgen een stokje te steken voor het vertrek van immigranten, zonder daar eerst de rechtbank bij te betrekken.
Advocaten maken zich grote zorgen en slaan alarm. ‘Het zou aan de rechterlijke macht moeten liggen en niet aan een immigratiedirecteur, te beslissen wanneer het nodig en of het gegrond is een reisverbod op te leggen’, schrijft de Hong Kong Bar Association, een invloedrijke instantie voor advocaten in Hongkong, in een document aan de Wetgevende Raad van Hongkong. Die noemt het ‘bijzonder verontrustend dat de gronden waarop een dergelijke opdringerige bevoegdheid kan worden uitgeoefend niet in de voorgestelde wetgeving worden vermeld.’ Net als ‘dat er geen verklaring wordt gegeven waarom een dergelijke bevoegdheid noodzakelijk is, of hoe deze bedoeld is om te worden gebruikt’.
open armen
Wordt deze wet van kracht, dan is het de vraag of de plannen van honderdduizenden Hongkongers die de komende maanden willen emigreren naar het Verenigd Koninkrijk, kunnen doorgaan. Zij worden ook wel ‘overzeese Britten’ genoemd, die het Verenigd Koninkrijk met open armen wil ontvangen. Het gaat om inwoners van Hongkong die vóór 1997, toen de stad door de Britten werd teruggegeven aan China, zijn geboren en op basis daarvan een BNO-paspoort mogen aanvragen. Daarmee kunnen ze zich tijdelijk vestigen en werken in Groot-Brittannië, waarna ze een permanent verblijf aanvragen, om vervolgens volwaardig burger te worden. Hoewel zeker drie miljoen Hongkongers gebruik kunnen maken van die regeling, verwacht premier Boris Johnson zo’n driehonderdduizend mensen die ervoor kiezen te emigreren.
Eerder omschreef Zhao Lijian, woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken, de actie als een ‘grove schending van de Chinese soevereiniteit’. Hij vindt dat het Verenigd Koninkrijk ‘zich onterecht bemoeit met binnenlandse aangelegenheden’. De regering zegt dan ook niet langer de BNO-paspoorten te erkennen.
arrestaties
Hoewel de prodemocratische beweging in Hongkong groeiende is, komt de stad steeds meer onder druk te staan van China. Sinds de invoering van de nieuwe veiligheidswet in juni, zijn groepen activisten en politici gevlucht naar het buitenland. Mensen die hebben deelgenomen aan antiregeringsprotesten zijn opgepakt, onder wie mediamagnaat Jimmy Lai en de prominente activist Joshua Wong. Sommigen hangt een levenslange gevangenisstraf boven het hoofd. <